|
Dom Bez Kantów
Dom Bez Kantów[2] – zwyczajowa nazwa budynku Funduszu Kwaterunku Wojskowego znajdującego się przy ul. Krakowskie Przedmieście 11 róg ul. Królewskiej w Warszawie[3]. OpisModernistyczny budynek jest jednym z najlepszych przykładów tzw. warszawskiej szkoły architektonicznej[4]. Został wzniesiony w latach 1933–1935 w miejscu rozebranych dawnych Kuźni Saskich według projektu Czesława Przybylskiego, wybranego w zamkniętym konkursie[4]. Autorem konstrukcji był Stefan Bryła[4]. Budynek powstał z inicjatywy Ministerstwa Spraw Wojskowych w celu kwaterunku dla oficerów i żonatych podoficerów zawodowych. Inwestorem był Fundusz Kwaterunku Wojskowego. Cechował go wysoki standard wykończenia[4]. Przed 1939 rokiem na parterze budynku znajdowały się sklepy[5]. Zwyczajowa nazwa „dom Bez Kantów” związana jest z zaokrąglonymi narożami budynku[6]. Stanowiły one nawiązanie do sąsiedniego Hotelu Europejskiego[7]. Wiąże się z tym anegdota, według której nazwa budynku i jego kształt pochodzą od Józefa Piłsudskiego, który akceptując projekt miał odpowiedzieć: „tylko mi Panowie budować bez kantów” – mając na myśli machlojki finansowe. Projektanci Czesław Przybylski i Stefan Bryła dosłownie zrozumieli słowa marszałka i wybudowali gmach o zaokrąglonych narożnikach. Do dziś warszawiacy nazywają budynek „domem bez kantów”[8][1]. Budynek ma szesnastoosiową elewację od strony ul. Królewskiej, piętnastoosiową fasadę od strony Krakowskiego Przedmieścia oraz pięcioosiową elewację od strony ul. Tokarzewskiego-Karaszewicza[9]. Wzdłuż ul. Królewskiej i Krakowskiego Przedmieścia powstały arkadowe podcienia w związku z poszerzeniem tej pierwszej ulicy do 28 metrów[4]. Budynek przetrwał II wojnę światową. Na niektórych ścianach widoczne są ślady kul[9]. W 1992 dom Bez Kantów został wpisany do rejestru zabytków[10]. W 2019 budynek przeszedł kompleksowy remont elewacji zewnętrznych; pracom konserwatorskim zostały wtedy również poddane zachowane ślady kul z okresu II wojny światowej znajdujące się na okładzinie piaskowcowej od strony ul. Królewskiej[11]. Przypisy
Linki zewnętrzneInformation related to Dom Bez Kantów |
||||||||||||||||||||||||||||||
