Edmund Wąsik

Edmund Wąsik

Data i miejsce urodzenia	27 września 1883 Raszowa
Data i miejsce śmierci	21 września 1946 Katowice
Poseł na Sejm IV kadencji (II RP)
Okres	od 1935 do 1938
Odznaczenia

Edmund Wąsik (ur. 27 września 1883 w Raszowej-Rokiczach^[1], zm. 21 września 1946 w Katowicach) – kolejarz, polski działacz społeczny i związkowy, polityk, poseł na Sejm w II RP.

Był synem Edmunda i Katarzyny z Murłowskich^[2]. Ukończył gimnazjum w Bytomiu, gdzie też zdał maturę^[3], a następnie szkołę kolejową we Wrocławiu.

W 1918 roku organizował związki zawodowe wśród kolejarzy na Górnym Śląsku. Organizował udział w plebiscycie i uczestniczył w III powstaniu śląskim. Był komendantem okręgowego kolejowego POW^[4]. W 1935 roku został posłem IV kadencji (1935–1938) wybranym 62 019 głosami z okręgu nr 90 (powiaty: świętochłowicki, tarnogórski i lubliniecki)^[4][5].

Pracował m.in. jako zawiadowca stacji, decernent dyrekcji (lata 20.) i radca kolei państwowej w Katowicach. Od roku 1920 brał udział w przygotowywaniu kolejarzy śląskich do objęcia służby kolejowej w przypadku wystąpienia kolejnego powstania^[3]. Podczas III powstania śląskiego był czołową postacią tymczasowego kierownictwa kolejowego przy sztabie grupy „Wschód”^[3]. Po przyłączeniu części Górnego Śląska do Polski zajmował się organizowaniem nowych struktur dyrekcji PKP w Katowicach^[3]. Przez wiele lat był prezesem Związku Kolejarzy ZZP. Po wybuchu II wojny światowej, w 1941 roku pracował w zarządzie gminy w Będzinie, gdzie został aresztowany przez Gestapo i poddany brutalnemu śledztwu^[1]. Po przeszło rocznym pobycie w więzieniu został zwolniony ze względu na pogarszający się stan zdrowia i dzięki wstawiennictwu z zewnątrz. Do końca wojny pracował przymusowo na stanowisku pomocnika magazyniera w Fabryce Lamp Żarowych „Helios”^[1] w Zawodziu, dzielnicy Katowic. W roku 1945 powierzono mu współorganizowanie katowickiej dyrekcji PKP^[3], gdzie następnie pełnił funkcję zastępcy dyrektora. Jednym z jego pomysłów było rozlepienie na elewacjach katowickich domów, plakatów z hasłem „Kolejarze, stawiajcie się do pracy!”^[3]. Był też prezesem rady nadzorczej kolejowej kasy oszczędności, konsumu kolejowego i innych jednostek kolejowych^[6].

Zmarł 21 września 1946 roku w Katowicach^[1].

Był synem Edmunda i Katarzyny z Murłowskich. Ożenił się 24 listopada 1924 roku z Heleną z Masłowskch Jewasińską. Owocem ich związku byli: Aleksandra (ur. w 1925, znana pod pseudonimem artystycznym Aleksandra Śląska) i Olgierd (ur. 1926)^[1], ponadto miał pasierbicę Bożenę Jewasińską (ur. 1919)^[7][1]. Po I wojnie światowej mieszkał w Katowicach, przy ul. Poniatowskiego 34^[3].

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)^[8]
• Krzyż Niepodległości
• Złoty Krzyż Zasługi
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[6]
• Gwiazda Górnośląska^[1]
• Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi^[1]

• Plebiscyt na katowiczanina 150-lecia. Edmund Wąsik (1883-1946), [w:] Gazeta Wyborcza Katowice, 14 sierpnia 2015