|
Elżbieta Krasińska
Elżbieta Franciszka (Eliza) z Branickich Krasińska (ur. 15 stycznia 1820 w Tomaszpolu, zm. 15 maja 1876 w Krakowie[1]) – polska arystokratka, epistolografka, malarka i rysowniczka amatorka. Życie prywatneByła najstarszą z trzech córek Władysława Branickiego z Białej Cerkwi i Róży z Potockich[2]. Ochrzczona jako Elżbieta Franciszka, na co dzień nazywana była Elizą, ewentualnie Lizą[3][1]. Trzy siostry Branickie Elżbieta, Zofia i Katarzyna otrzymały takie pierwsze imiona jak ich ciotki, córki hetmana – Elżbieta Woroncowa, Zofia Potocka i Katarzyna Sanguszkowa-Potocka[4]. Dnia 26 lipca 1843 roku w Dreźnie Elżbieta Franciszka Branicka wyszła za mąż za Zygmunta Krasińskiego[1], z którym miała czworo dzieci: Władysława, Zygmunta, Marię Beatrix (żonę Edwarda Aleksandra Raczyńskiego) oraz Elżbietę[5]. Po śmierci Zygmunta w lutym 1859 roku, 10 maja 1860 roku, poślubiła Ludwika Krasińskiego[1][6]. Zbeletryzowaną biografię Krasińskiej pod tytułem „W błękitnym kręgu. Opowieść o Elizie z Branickich Krasińskiej i jej środowisku” w 2004 roku wydał Zbigniew Sudolski. Przygotował on również czterotomową edycję wyboru jej korespondencji, która ukazała się w latach 1995–1996 jako „Świadek epoki. Listy Elizy z Branickich Krasińskiej z lat 1835–1876”[7]. Zachowana epistolografia, licząca ponad 18 tys. stron, obejmuje głównie listy wysyłane do siostry Katarzyny z Branickich Potockiej, ciotki Zofii z Branickich Potockiej oraz kuzynki Aleksandry Potockiej[8][9]. Działalność artystycznaMalarstwa, od 1847 roku, uczył ją przyjaciel Ary Scheffer[1]. Pobierała również lekcje u Franza Xavera Winterhaltera[10] i Eugène'a Delacroix[11]. Wykonywała głównie wyidealizowane portrety, przeważnie osób z bliskiego otoczenia[1]. Zachowało się pięć obrazów olejnych przez nią namalowanych[12]. Jest autorką m.in. trzech portretów Zygmunta Krasińskiego; pierwszy portret olejny wykonany został w 1843 roku i znajdował się w Muzeum Czartoryskich w Krakowie (zaginiony), drugi datowany na rok 1846 (losy nieznane), trzeci portret olejny znajduje się w Muzeum Narodowym w Warszawie[1]. Poza portretami tworzyła obrazy religijne, m.in. na zlecenie kościołów i zakonów. Dla warszawskich szarytek wykonała „Chrystusa najświętsze serce”, a w 1876 roku pracowała nad obrazem dla świątyni opinogórskiej. Dwa obrazy Elizy Krasińskiej o tematyce sakralnej „Pocałunek Judasza” i „Chrystus Pan błogosławiący dzieci” zostały zaprezentowane w Warszawie na Wystawie Krajowej Sztuk Pięknych w 1860 roku[10]. Elżbieta Franciszka Krasińska wykonywała również malowidła na aksamitnych pokryciach mebli do swojego warsztatu, salonu oraz na wachlarzach. Malowała także wzory na ornaty[1] oraz rzeźbiła, o czym świadczą informacje zawarte w jej korespondencji, a także zachowane „Popiersie mężczyzny” ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie[12]. TwórczośćPrócz trzech wymienionych portretów Eliza Krasińska jest autorką następujących prac:
Ponadto jest autorką licznych zachowanych studiów portretowych i studiów głów oraz szkicowników pochodzących m.in. z pobytu w Baden-Baden w 1856 roku[13] i Aix w 1865 roku[10]. Przypisy
Bibliografia
|
||||||||||||||||||
