|
Elisabeth Langgässer
Elisabeth Langgässer (ur. 23 lutego 1899 w Alzey, zm. 25 lipca 1950 w Karlsruhe) – niemiecka pisarka i nauczycielka. ŻyciorysLanggässer urodziła się rodzinie należącej do klasy średniej. Ojciec Eduard Heinrich Langgässer (z pochodzenia Żyd) przed ślubem przeszedł na katolicyzm[1]. Matka Eugenia Dienst była katoliczką. Mieli dwójkę dzieci. Oprócz Elisabeth, syna Heinricha. W 1922 roku została nauczycielką w szkole. W 1929 roku po romansie z Hermannem Hellerem, który był żonaty, urodziła nieślubną córkę Kordelię, za co została zwolniona z pracy w szkole[2]. Wtedy postanawia poświęcić się karierze literackiej. W 1935 roku wyszła za mąż za Wilhelma Hoffmana i razem mieli trzy córki.  Langgässer jako pisarz należała do Reichsschrifttumskammer (Izby Piśmiennictwa Rzeszy), jednak w 1936 roku z powodów rasowych została wykluczona[3]. Okazało się, że miała żydowskich przodków ze strony ojca, przez co została uznana za pół-Żydówkę. W sierpniu 1937 roku wysłała odwołanie do Hansa Hinkla, a w 1938 roku do Goebbelsa. Powołuje się w nim na czystość linii aryjskiej po stronie matki i wskazuje na krytykę swojego dzieła przez żydowskiego autora Alfreda Döblina. Nawet małżeństwo z Hoffmanem nie uratowało jej przed przymusową pracą. Jej nieślubna córka, Cordelia, której ojciec był Żydem, została wywieziona do obozu w Theresienstadt, a następnie w 1944 roku do Auschwitz. Cordelia przeżyła obóz wyjeżdżając na początku 1945 r. w autobusie Czerwonego Krzyża do Szwecji[4]. Tam po odbyciu terapii wyszła za mąż za Szweda i miała z nim kilkoro dzieci. Jako korespondent szwedzkiej gazety Kordelia Edvardson wyjechała podczas wojny Jom Kippur, w 1974 roku do Izraela. W 1984 roku wydała autobiografię „Burnt Child Seeks the Fire”[5]. Do Szwecji wróciła w 2006 roku[4]. Lata powojenneLanggässer pisała i publikował także po II wojnie światowej. W 1946 roku wydała Das unauslöschliche Siegel (Nieusuwalne piętno) która opowiada historię Żyda[6], który ochrzcił się, aby móc poślubić Niemkę. Akcja powieści rozpoczyna się podczas I wojny światowej, a kończy ją epilog z 1943 roku. Prace nad powieścią rozpoczęła w 1936 roku. Powieść jest uznawana za jej najlepsze dzieło. Zyskała pozytywne recenzje ze strony Hermanna Brocha i Thomasa Manna[7]. Pisała aż do śmierci 25 lipca 1950 roku. Pośmiertnie otrzymała w 1950 roku Nagrodę Georga Büchnera[8].  W 1954 roku pod tytułem ... soviel berauschende Vergänglichkeit: Briefe 1926-1950 (... tak wiele odurzających przemijalności: Listy 1926-1950) za zgodą męża zostały wydane jej listy[9]. Ponownie wydała je w 1990 roku jej wnuczka Elisabeth Hoffmann, córkę Cordelii[10]. Listy z lat 1933–1945 pokazują jaki wpływ na rodzinę Langgässer miały ustawy norymberskie[8]. Upamiętnienie
Twórczość
W języku polskim wydano 2 książki[1]:
Przypisy
Bibliografia
Kontrola autorytatywna (osoba):
Information related to Elisabeth Langgässer |
||||||||||
.png)
