Emilian Kamiński
Emilian Kazimierz Kamiński (ur. 10 lipca 1952 w Warszawie, zm. 26 grudnia 2022[1] w Józefowie[2]) – polski aktor i reżyser teatralny, filmowy, musicalowy i dubbingowy i wokalista. Założyciel Fundacji Atut i Teatru Kamienica. ŻyciorysBył absolwentem Technikum Ekonomicznego nr 8 w Warszawie. Po ukończeniu Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie w 1975 zadebiutował w pierwszym spektaklu Teatru na Woli Pierwszy dzień wolności Kruczkowskiego w reż. Tadeusza Łomnickiego[3]. Jednym z jego największych osiągnięć była rola w spektaklu prozy Edwarda Stachury Się w małej salce Teatru na Rozdrożu w Warszawie[potrzebny przypis]. Na dużym ekranie zadebiutował w filmie Jana Łomnickiego Akcja pod Arsenałem (1977) jako jeden z młodych żołnierzy Szarych Szeregów. Inną kreację − niestałego w uczuciach Roberta − zagrał w obrazie Tango ptaka (1980). W latach 1977–1983 związany był z Teatrem Narodowym, gdzie grał w sztukach reżyserowanych przez Adama Hanuszkiewicza: Mąż i żona (1977) Aleksandra Fredry, Sen srebrny Salomei (1977–1978) Juliusza Słowackiego, Dziady (1978–1979) Adama Mickiewicza, Treny (1979) Jana Kochanowskiego, Bracia Karamazow (1979–1980) Fiodora Dostojewskiego, ... i Dekameron (1980) Giovanniego Boccaccio, Samuel Zborowski (1981) Juliusza Słowackiego, Śpiewnik domowy (1982–1983) Stanisława Moniuszki i Komedia pasterska (1982–1983) Jana Andrzeja Morsztyna. W latach 1980–1981 był członkiem NSZZ „Solidarność”, pełnił m.in. funkcję wiceprzewodniczącego komisji zakładowej w Teatrze Narodowym w Warszawie[4]. W stanie wojennym Kamiński był jednym ze współtwórców oraz wykonawców Teatru Domowego, który był formą sprzeciwu środowiska aktorskiego wobec komunistycznego reżimu. Teatr zagrał swój spektakl po raz pierwszy 1 listopada 1982 roku w mieszkaniu Ewy Dałkowskiej[5]. Wystawiono sztukę pt. „Przywracanie porządku”, która opowiadała o więźniach stanu wojennego. Przedstawienie obejrzało wtedy około 40 widzów, następnie sztukę powtórzono jeszcze 100 razy. W repertuarze było też przedstawienie komediowe, w którym pojawił się „Bluzg”, pamflet na gen. Wojciecha Jaruzelskiego[6]. W tamtym czasie prowadził też firmę budowlaną[7]. W latach 1983–2000 związał się z Teatrem Ateneum, gdzie zadebiutował jako reżyser przedstawieniem o szaleństwie dyskotekowej muzyki Słodkie Miasto (1983), był współtwórcą wraz z Wojciechem Młynarskim spektaklu Brel (1985)[8]. Widzowie teatralni oglądali go m.in. w głośnych inscenizacjach Adama Hanuszkiewicza: Cyd (1985) Morsztyna i Pierre’a Corneille’a, Maria i Woyzeck (1985-86) według Georga Büchnera. Popularność przyniosła mu rola Jerzego, pełnego fantazji malarza w kinowej i telewizyjnej ekranizacji powieści Kornela Makuszyńskiego Szaleństwa panny Ewy (1985). Występował także w teatrach warszawskich: Komedia (1989, 2002), Rozmaitości (1990), Powszechnym im. Zygmunta Hübnera, gdzie odniósł sukces jako Janosik-Swój w przedstawieniu Ernesta Brylla Na szkle malowane (1993) w reżyserii Krystyny Jandy oraz zagrał w swojej autorskiej sztuce Romans (1996) w reżyserii Roberta Glińskiego, Muzycznym 'Roma' (1999), Studio Buffo jako pan Capuleti w musicalu Janusza Józefowicza Romeo i Julia (2004) oraz Rampa na Targówku (2006). W 1997 powrócił na stałe do Teatru Narodowego. W 1993 na XXVII Festiwalu Teatrów Jednego Aktora w Toruniu odebrał nagrodę jury oraz nagrodę publiczności za monodram Kontrabasista według Patricka Süskinda[9]. W 2002 na II Krajowym Festiwalu Teatru PR i TV „Dwa Teatry” w Sopocie zdobył wyróżnienie dla autorskiego słuchowiska Romans[potrzebny przypis], a w 2004 na XLIII Rzeszowskich Spotkaniach Teatralnych otrzymał II miejsce w plebiscycie publiczności na najlepszą rolę męską Spotkań – za rolę Kempa w przedstawieniu Czuwanie Morrisa Panycha[10]. W 2002 założył Fundację Wspierania Twórczych Inicjatyw Teatralnych „Atut”, która działa przy Teatrze Kamienica[11]. 27 kwietnia 2009 uruchomił prywatną scenę Teatr Kamienica. W 2000 rozpoczął poszukiwania odpowiedniego miejsca, następnie przez 5 lat zbierał fundusze i materiały niezbędne do zrealizowania inwestycji. Brał czynny udział w pracach budowlanych. Nad wykończeniem wnętrza teatru pracowały żona dyrektora, Justyna Sieńczyłło oraz Jolanta Pachowska. 27 marca 2009 podczas Międzynarodowego Dnia Teatru oraz w setną rocznicę wybudowania kamienicy odbyło się uroczyste otwarcie Teatru Kamienica. Nazwiska osób, które przyczyniły się do zrealizowania projektu, zostały umieszczone na pamiątkowej tablicy znajdującej się na dziedzińcu kamienicy[12]. 3 grudnia 2024 roku odbyło się uroczyste odsłonięcie muralu na cześć Emiliana Kamińskiego. Mural aktora umieszczono na ścianie budynku przy ulicy Solidarności 91 w Warszawie, tuż obok prowadzonego przez Kamińskiego Teatru Kamienica. Dzień 3 grudnia nie został wybrany nieprzypadkowo, gdyż jest to Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami, a Emilian Kamiński przez lata był zaangażowany w pomoc innym, wielokrotnie zapraszając w progi swego teatru osoby wykluczone społecznie[13]. Życie prywatneBył starszym bratem aktorki Doroty Kamińskiej. Z pierwszego małżeństwa z Izabellą Jarską miał córkę Natalię[14]. Z żoną Justyną Sieńczyłło miał dwóch synów: Kajetana i Cypriana[14]. Mieszkali w Józefowie pod Warszawą, gdzie 26 grudnia 2022 zmarł po długiej i ciężkiej chorobie w otoczeniu rodziny[15]. 4 stycznia 2023, po mszy świętej w kościele św. Karola Boromeusza, został pochowany w Alei Zasłużonych cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie[16]. Uroczystość miała charakter państwowy[17]. Odznaczenia
FilmografiaFilmy/Seriale TV
Gościnnie
Przypisy
Linki zewnętrzne
Kontrola autorytatywna (osoba): Identyfikatory zewnętrzne:
|