Pierwsza wersja wydana została 30 listopada 1993[1]. Najnowszą jest wydana wersja 14.1[5].
Model dystrybucji i rozwoju
FreeBSD jest wolnodostępnym i darmowym systemem operacyjnym dostępnym z pełnym kodem źródłowym. Źródła całego systemu – nie tylko jądra – wraz z historią (istnieje możliwość pobrania najstarszych wersji) dostępne są w repozytorium git[6][7] (do 2021 roku projekt korzystał ze scentralizowanych repozytoriówSubversion a wcześniej do 2008 z CVS[8]). System rozprowadzany na liberalnej, 2-klauzulowej licencji BSD, która nie tylko pozwala na wykorzystanie kodu, jego modyfikowanie i dalszą dystrybucję zmian, ale także na jego integrację do projektów zamkniętych, co czyni ją przyjazną dla przedsięwzięć komercyjnych. Poza własnym kodem na licencji BSD projekt integruje szereg rozwiązań rozprowadzanych na innych licencjach (np. kod systemu plików ZFS na licencji CDDL, zestaw LLVM/Clang na licencji Apache v2, GPLv2).
Nad rozwojem projektu czuwa demokratycznie wybierana grupa programistów – tzw. Core Team, który nadzoruje rozwój projektu, a także rozsądza sporne kwestie wśród oficjalnych programistów posiadających prawo do bezpośredniej modyfikacji źródeł (tzw. committers)[9].
Historia
Projekt podobnie jak NetBSD narodził się jako kontynuacja systemu 386BSD, pierwszej próby przeniesienia Uniksa BSD na architekturę Intel[1]. Inicjatorami projektu początkowo znanego jako Unofficial 386BSD Patchkit byli Nate Williams, Rod Grimes i Jordan Hubbard[1].
Nazwę FreeBSD wymyślił David Greenman[10] z firmy Walnut Creek CDROM, która od początku wspierała przedsięwzięcie[1]. Maskotką FreeBSD jest daemon, jednak od 2005 roku oficjalnie projekt posługuje się nowym logo[11]. Oficjalnym hasłem jest The power to serve.
Pierwsza wersja systemu ukazała się 30 listopada 1993[1]. Do wersji 2.0 bazowała na systemie 4.3BSD, kolejne wersje opierały się na 4.4BSD Lite2[1], obu stworzonych przez CSRG. W 2005 projekt zdecydował o przejściu na bardziej regularne wydania[12]. Od tej pory nowe wersje ukazują się co 6–8 miesięcy, aby rozwój systemu stał się bardziej przewidywalny dla podmiotów z niego korzystających. Decyzja ta podyktowana była przeciągającymi się pracami nad rewolucyjną w wielu dziedzinach serią 5.x[12].
Nowy system plików ZFS, gjournal, inicjator iSCSI, obsługa protokołu SCTP, wsparcie dla TCP Segmentation Offload i Large Receive Offload w sterownikach części kart sieciowych, nowy alokator pamięci (jemalloc), nowa architektura sprzętowa: ARM[13]
wprowadzono m.in. obsługę dla DTrace w jądrze systemu, możliwość przypisywania procesów do poszczególnych procesorów oraz nową implementacje Network Lock Managera. Domyślnym dyspozytorem na platformach tier1 stał się ULE[14]
ulepszenie obsługi platformy UltraSPARC, pełna obsługa superpages dla aplikacji, obsługa IPv4 i IPv6 dla jail, zwiększenie wirtualnej przestrzeni adresowej jądra do 6GB na platformie x64
możliwość zagnieżdżania jail, praca w trybie gościa i gospodarza w VirtualBox, praca jako 32-bitowy gość w Xen DomU, eksperymentalne wsparcie dla protokołu NFSv4, wsparcie dla wirtualnych punktów dostępowych i 802.11s, stabilizacja ZFS, przebudowa sterowników USB, poprawa skalowania SMP, eksperymentalne wsparcie dla architektury MIPS[15]
24 lipca 2010
8.1
24 lutego 2011
8.2
12 stycznia 2012
9.0
nowy instalator, Highly Available Storage (HAST) framework, nowe funkcje w implementacji stosu TCP/IP, wsparcie dla Sony Playstation 3, kompilator LLVM/Clang.
20 stycznia 2014
10.0
clang zastępuje GCC na wspieranych platformach jako domyślny kompilator, unbound zastępuje BIND
14 listopada 2014
10.1
dodanie vt i autofs, wsparcie dla wirtualizacji bhyve
14 sierpnia 2015
10.2
usprawnienia w obsłudze ZFS
Informacje techniczne
System zgodny z normą POSIX. Powłoka – każda zgodna z normą POSIX, domyślnie dostarczany z csh (de factotcsh) i sh (oparte na ash). System plików – FFS, UFS, UFS z rozszerzeniem softupdates, UFS2 (w wersjach nowszych od FreeBSD 5.0). Obsługiwane są również nienatywne systemy plików, np. ZFS[a], XFS (w wersji 7), linuksowy ext2 oraz FAT oraz podsystem FUSE. Format binariów – obecnie ELF, do wersji 2.2.8 a.out. Jądro monolityczne, aczkolwiek z możliwością dołączania i odłączania modułów podczas pracy systemu.
FreeBSD charakteryzuje się dużą ilością nowinek w porównaniu z innymi systemami wywodzącymi się 4.4BSD: NetBSD i OpenBSD. Początkowo inicjatorzy projektu FreeBSD postanowili skupić się na stworzeniu systemu dla najpopularniejszej ówcześnie architektury sprzętowej i386. Z czasem jednak zaczęły się ukazywać także wersje dla architektur NEC PC-9801[b], DECAlpha[c], IA-64 Itanium[d], SunUltraSPARC[e], AMD64, MIPS[e], ARM, PowerPC i RISC-V[17].
Wsparcie projektu podzielone jest na poziomy. Architektury tzw. tier1 otrzymują wsparcie zespołu bezpieczeństwa, pełne wydania i binarne aktualizacje (bez potrzeby kompilacji), prekompilowane pakiety. Poziom wsparcia zapewnia gotowość wystarczającą dla środowisk produkcyjnych[18]. W wersji 12.2 w tier1 znajdowały się następujące architektury: amd64 i i386, w wydaniu 13 amd64 i aarch64[17]. Architektury tier2 uznawane są za rozwojowe lub niszowe i nie mają bieżącego wsparcia, jednak ich użytkownicy są w stanie zbudować sobie środowisko ze źródeł zarówno systemu jak i portów. Eksperymentalny poziom tier3 oznacza, że projekt nie daje gwarancji, że źródła będą dla nich kompilowalne[18].
Kompatybilność ABI
W trybie zgodności ABI można uruchamiać programy skompilowane dla Linuksa[19], SCO oraz SVR4 (Solaris)[f]. Binaria dla systemów BSDI, NetBSD i OpenBSD są uruchamiane w niezmienionym trybie (natywne ABI).
FreeBSD korzysta z opartego na źródłach systemu pakietowania znanego jako porty. Szkielet tego rozwiązania opiera się na plikach automatyzujących Makefile dla BSD make. Repozytorium portów zawiera ok. 33 tysiące[21][g] programów przystosowanych do działania we FreeBSD. Na bazie portów udostępniane są prekompilowane pakiety binarne z domyślnymi opcjami dla aktualnie obsługiwanych wersji i architektur sprzętowych FreeBSD, którym projekt zapewnia wsparcie na poziomie tier1[18]. Zalety portów przyczyniły się do tego, że stały się bazą lub zainspirowały rozwój zbliżonych rozwiązań wykorzystywanych w pokrewnych systemach OpenBSD, NetBSD (pkgsrc) oraz kilku dystrybucji Linuksa[22].
Na FreeBSD działa wiele aplikacji znanych z dystrybucji linuksowych – m.in. Open Office, Lumina, KDE. System jest użyteczny w zadaniach biurowych i multimedialnych. Ułatwia to życie administratorom, którzy mogą połączyć system codziennego użytku z „poligonem” do testowania nowych rozwiązań.
Ze względu na liberalną licencję fragmenty jego kodu znalazły się w takich projektach jak Microsoft Windows, Apple OS X oraz OS X Server, które powstały w oparciu o mikrojądroXNU i rozwiązania zaczerpnięte z FreeBSD[30] oraz NetBSD. Ponadto wiele zamkniętych urządzeń (np. routeryJunipera czy sprzętowe zapory firmy Nokia) działa w oparciu o FreeBSD. System operacyjny konsoli gier PlayStation 4, OrbisOS powstał na bazie FreeBSD[26].
Wybrane narzędzia
IPFW – zapora sieciowa pełniąca rolę filtra pakietów. Często wykorzystywana w routerach.
↑ZFS w wersji 6 został udostępniony od wersji FreeBSD 7, wersja 13 ZFS od FreeBSD 8, wersja 14 od FreeBSD 8.1, wersja 28 została oddana do testów w 2010[16].
↑Architektura NEC PC-9801 została zarzucona w wersji 12.
↑Nierozwijana przez producenta architektura DEC Alpha jest nieobsługiwana od wersji 7[17].
↑Architektura Itanium firmy Intel został uznana za przestarzałą w wersji 11[17].
↑Liczba portów jest zmienna w czasie, bowiem zmienia się wraz z dodawaniem nowych oraz usuwaniem przestarzałych. Projekt nie publikuje obecnie (wrzesień 2021) aktualnych danych, można jednak pozyskać samodzielnie w zainstalowanym systemie poleceniem: $ wc -l /usr/ports/INDEX
↑The FreeBSD Project | FreeBSD News Flash. [dostęp 2021-04-08]. Cytat: 19 December: FreeBSD src repo to be converted to git. Please see the git wiki for details. (ang.).
↑ abScott Long: [FreeBSD-Announce] FreeBSD Status Report July-December 2004. 2005-01-07. [dostęp 2023-03-13]. Cytat: „For the 6-CURRENT development branch as well as all future development and stable branches, we are planning to move to a schedule with fixed timelines that move away from the uncertainty and wild schedule fluctuations of the previous 5.x releases. This means that major branches will happen at 18 month intervals, and releases from those branches will happen at 4 month intervals. There will also be a dedicated period of testing and bug fixing at the beginning of each branch before the first release is cut from that branch. With the shorter and more defined release schedules, we hope to lessen the problem of needed features not reaching users in a reasonable time, as happened too often with 5.x. This is a significant change in our strategy, and we look forward to realizing the benefits of it. This will kick off with the RELENG_6 branch happing in June of 2005, followed by the 6.0 release in August of 2005. (ang.).
↑msgsnd(2) [online], FreeBSD Manual Pages, 9 lipca 2009 [dostęp 2023-01-07], Cytat: „Message queues appeared in the first release of AT&T Unix System V.”.
