Gieniusze (rejon brzostowicki)

Gieniusze

Генюшы
Генюши

Państwo	Białoruś
Obwód	grodzieński
Rejon	brzostowicki
Sielsowiet	Koniuchy
Populacja (2019) • liczba ludności	0[1]
Nr kierunkowy	1511
Kod pocztowy	231787
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego Gieniusze
Położenie na mapie Białorusi Gieniusze
53°16′43″N 23°50′38″E/53,278611 23,843889

Gieniusze (biał. Генюшы; ros. Генюши) – wieś na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie brzostowickim, w sielsowiecie Koniuchy.

W czasach zaborów w granicach Imperium Rosyjskiego, w guberni grodzieńskiej, w powiecie grodzieńskim^[2].

W latach 1921–1939 leżała w Polsce, w województwie białostockim, w powiecie grodzieńskim, w gminie Krynka.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwały tu 122 osoby, 77 były wyznania rzymskokatolickiego a 45 prawosławnego. Jednocześnie 98 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową a 24 białoruską. Były tu 23 budynki mieszkalne^[3].

Miejscowość należała do parafii prawosławnej i rzymskokatolickiej w Krynkach. Podlegała pod Sąd Grodzki w Krynkach i Okręgowy w Grodnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Krynkach.

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR. 4 grudnia 1939 włączona do nowo utworzonego obwodu białostockiego. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. 22 lipca 1941 r. włączona w skład okręgu białostockiego III Rzeszy. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do obwodu grodzieńskiego Białoruskiej SRR.

Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.

W dwudziestoleciu międzywojennym wieś leżała w Polsce, w województwie białostockim, w powiecie grodzieńskim.

W Gieniuszach znajduje się cmentarz polskich żołnierzy poległych w wojnie polsko-bolszewickiej. Spoczywa na nim 16 żołnierzy poległych podczas walk pod Brzostowicą Wielką w dniach 20–24 września 1920 pomiędzy 3 Dywizją Piechoty Legionów gen. Leona Berbeckiego a 15 Armią RFSRR komandarma Augusta Korka.

Wykaz pochowanych żołnierzy:

• Jędrych ? 1 komp. 23 pp
• Józef Kluz(?)ka 1 komp. 23 pp
• Kazimierz Zorzelan ? 1 komp. 23 pp
• Franciszek Powroźniak 23 pp
• Jabłoński 8 komp. 23 pp
• Jan Ciuszuk ? 2 komp. 23 pp
• Rudkiewicz 2 komp. 23 pp
• Franciszek Rybarczyk 3 komp. 9 pp
• Romuald Kożłowski ? 3 komp. 9 pp
• Gołębiowski ?
• Nieznany żołnierz Armii Polskiej
• Nieznany żołnierz Armii Polskiej

Personaliów pozostałych czterech żołnierzy nie udało się odczytać. Przynajmniej jeden z nich należał do 1 komp. 23 pp.

W 2012 cmentarz został odnowiony kosztem grodzieńskich przedsiębiorców Natalii i Jana Dąbrowskich i 7 października tego roku został ponownie poświęcony^[4].

• Witold Sienkiewicz, Elżbieta Olczak: Dzieje Polski. Atlas ilustrowany. Warszawa: Demart SA, 2007. ISBN 978-83-7427-363-3. Brak numerów stron w książce

• Gieniusze (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 496 .
• Gieniusze na mapie WIG