Gilowice (gmina)
Gilowice (1976-91 jako część gminy Gilowice-Ślemień) – gmina wiejska w województwie śląskim, w powiecie żywieckim. W latach 1975–1998 gmina należała do województwa bielskiego. Siedziba władz gminy to Gilowice. Według danych z 30 czerwca 2004[2] gminę zamieszkiwało 5606 osób. Gmina obejmuje dwa sołectwa: Gilowice i Rychwałd. PołożenieGmina położona jest w Kotlinie Żywieckiej, znajdującej się pomiędzy pasmem Łysiny w Beskidzie Małym a Pasmem Pewelskim w Beskidzie Makowskim[3][4]. Pod względem fizycznogeograficznym, gmina Gilowice położona jest w pasie gór. Znajduje się w makroregionie Beskidów Zachodnich. Gmina położona jest na trzech mezoregionach: Kotlinie Żywieckiej, Pasmach Pawelsko-Krzeczowskich oraz Beskidzie Małym[5][6]. HistoriaGmina zbiorowa Gilowice funkcjonowała cztery razy, w latach: 1934–1940, 1941–1954, 1973–1976 i od 1991. Gmina zbiorowa Gilowice została utworzona po raz pierwszy 1 sierpnia 1934 roku w powiecie żywieckim w woj. krakowskim z dotychczasowych jednostkowych gmin wiejskich: Gilowice, Kocierz ad Moszczanica, Łękawica, Łysina, Okrajnik, Rychwałd i Rychwałdek[7]. Podczas II wojny światowej, 30 listopada 1940, hitlerowcy znieśli gminę Gilowice, włączając jej obszar do gminy Ślemień (gromadę Gilowice), do gminy Sporysz (gromadę Rychwałdek) oraz do nowo utworzonej gminy Zadziele (gromady Kocierz ad Moszczanica Łękawica, Łysina, Okrajnik, Rychwałd)[8][9]. Gminę Gilowice reaktywowano 1 lipca 1941 przez przemianowanie dotychczasowej gminy Ślemień (objemującej aktualnie gromady Kocoń, Pewel Ślemieńska, Ślemień i Gilowice) na Gilowice[10]; do gminy Gilowice przyłaczono równocześnie gromady Łękawica, Łysina, Okrajnik i Rychwałd z gminy Zadziele[11] Po zakończeniu wojny przywrócono podział administracyjny sprzed wojny i według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina Gilowice składała się z 7 gromad: Gilowice, Kocierz ad Moszczanica, Łękawica, Łysina, Okrajnik, Rychwałd i Rychwałdek[12]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[13]. Gminę Gilowice reaktywowano w dniu 1 stycznia 1973 roku tymże powiecie w województwie krakowskim[14] w znacznie zredukowanym składzie, obejmującym zaledwie 2 sołectwa: Gilowice i Rychwałd[15] 1 czerwca 1975 gmina znalazła się w nowo utworzonym woj. bielskim[16]. 2 lipca 1976 roku gmina Gilowice została ponownie zniesiona przez połączenie z dotychczasową gminą Ślemień oraz prawie całą gminą Łękawica w nową gminę Gilowice-Ślemień[17]. Gmina Gilowice powstała po raz czwarty 2 kwietnia 1991 w związku z rozpadem gminy Gilowice-Ślemień, w granicach z 1976 roku (sołectwa Gilowice i Rychwałd)[18]. TransportDrogowyPrzez gminę biegnie droga wojewódzka:[19][20][21]
W gminie przejeżdżają drogi powiatowe:[19][21]
Struktura powierzchniWedług danych z roku 2002[22] gmina Gilowice ma obszar 28,15 km², w tym:
Gmina stanowi 2,71% powierzchni powiatu. DemografiaDane z 30 czerwca 2004[2]:
Sąsiednie gminyŁękawica, Ślemień, Świnna, Żywiec Przypisy
Bibliografia
Information related to Gilowice (gmina) |