Gwara dubrownicka (serb.-chorw. dubrovački govor^[1]) – gwara sztokawska będąca częścią serbsko-chorwackiego dialektu wschodniohercegowińskiego^[2], używana w chorwackim Dubrowniku i okolicznych częściach Wybrzeża dalmatyńskiego.

Gwara ta ma dobrze udokumentowaną historię już od XIII wieku, następnie w XVI wieku stała się podstawą języka literackiego Republiki Raguzy, a w XIX wieku wywarła duży wpływ na formowanie się serbsko-chorwackiego języka literackiego^[3]. Zadecydowała m.in. o włączeniu do języka standardowego spółgłoski χ oraz wymowy typu tjȅrati, djèvōjka zamiast ćȅrati, đèvōjka^[4].

W morfologii, leksyce i składni obserwuje się silny wpływ romański^[4].

Do typowych cech fonetycznych gwary dubrownickiej należą:

• jekawica ze sporadycznymi ikawizmami, czyli rozwój psł. *ě (jać) w ije lub rzadziej i,
• dyftongizacja długiego ā w a^o, np. jâ^o ‘ja’^[4],
• przejście lj > j, np. boje < bolje ‘lepiej’^[4],
• przejście wygłosowego -m w -n, np. gledan < gledam ‘patrzę’^[4],
• zachowanie spółgłoski h, obce większości gwar sztokawskich^[4],
• rozwój wtórnego ʒ (dz), szczególnie w otoczeniu r, np. jeʒer ‘jezioro’^[4],
• brak sekundarnej palatalizacji grup tj i dj, np. tjȅrati ‘pędzić’, djèvōjka ‘dziewczyna’^[4], w odróżnieniu od innych gwar wschodniohercegowińskich z typem ćȅrati, đèvōjka^[5],

W morfologii obecne są liczne podobieństwa do gwar czakawskich, a także utrata aorystu i imperfektu^[4].

• Милош Окука: Српски дијалекти. Nowy Sad: Prometej, 2018. ISBN 978-86-515-1368-1. (serb.).
• Franciszek Sławski: Zarys dialektologii południowosłowiańskiej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1962.