Język adygejski (адыгэбзэ[1], trl. adygebze) – język z rodziny języków abchasko-adygejskich, jeden z oficjalnych języków (obok rosyjskiego) Republiki Adygei w Federacji Rosyjskiej.
Posługuje się nim ok. 568 tys. ludzi[1]. Poza Rosją język adygejski używany jest także m.in. w Turcji, Jordanii, Syrii, Izraelu, Macedonii Północnej i Iraku.
Język wraz z ubyskim, abchaskim, kabardyjskim i abazyńskim tworzy grupę języków północno-zachodniokaukaskich (abchasko-adygejskich).
Język adygejski został ustandaryzowany po rewolucji październikowej. Od 1938 roku do pisowni używa się cyrylicy. Wcześniej do zapisu języka adygejskiego używano alfabetu arabskiego i łacińskiego.
W języku adygejskim występują zapożyczenia z rosyjskiego, arabskiego, perskiego i języków turkijskich[2].
Alfabet
Osobny artykuł: Alfabet adygejski.
- Współczesny alfabet adygejski wraz z nazwami liter[3]
А а
а
|
Б б
бы
|
В в
вы
|
Г г
гы
|
Гу гу
гуы
|
Гъ гъ
гъы
|
Гъу гъу
гъуы
|
Д д
ды
|
Дж дж
джы
|
Дз дз
дзы
|
Дзу дзу
дзуы
|
Е е
йэ
|
Ё ё
йо
|
Ж ж
жы
|
Жъ жъ
жъы
|
Жъу жъу
жъуы
|
Жь жь
жьы
|
З з
зы
|
И и
йы
|
Й й
йы кӏаку
|
К к
кы
|
Ку ку
куы
|
Къ къ
къы
|
Къу къу
къуы
|
КI кI
кӏы
|
Кӏу кӏу
кӏуы
|
Л л
лы
|
Лъ лъ
лъы
|
ЛI лI
лӏы
|
М м
мы
|
Н н
ны
|
О о
уэ
|
П п
пы
|
ПI пI
пӏы
|
Пӏу пӏу
пӏуы
|
Р р
ры
|
С с
сы
|
Т т
ты
|
ТI тI
тӏы
|
Тӏу тӏу
тӏуы
|
У у
уы
|
Ф ф
фы
|
Х х
хы
|
Хъ хъ
хъы
|
Хъу хъу
хъуы
|
Хь хь
хьы
|
Ц ц
цы
|
Цу цу
цуы
|
ЦI цI
цӏы
|
Ч ч
чы
|
Чъ чъ
чъы
|
ЧI чI
чӏы
|
Ш ш
шы
|
Шъ шъ
шъы
|
Шъу шъу
шъуы
|
ШI шI
шӏы
|
Шӏу шӏу
шӏуы
|
Щ щ
щы
|
Ъ ъ
пытэ тамыгъ
|
Ы ы
ы
|
Ь ь
шъэбэ тамыгъ
|
Э э
э
|
Ю ю
йыу
|
Я я
йа
|
I
Iы
|
Iу
Iыу
|
Przypisy
- ↑ a b David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Adyghe, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [zarchiwizowane z adresu 2019-06-05] (ang.).
- ↑ AsyaA. Pereltsvaig AsyaA., Languages of the World: An Introduction, wyd. 2, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 128, DOI: 10.1017/9781316758854, ISBN 978-1-107-17114-5 [dostęp 2023-09-23] (ang.).
- ↑ Adgiejskij ałfawit. Riespublika Adygieja. [dostęp 2016-04-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-13)].
Linki zewnętrzne
- ↑ Język prakartwelski nie jest językiem kartwelskim, lecz przodkiem wszystkich języków kartwelskich