Jan Wroczyński
Jan Wroczyński ps. „Rejtan” (ur. 6 czerwca 1876 w Ozieranach, zm. 28 kwietnia 1945 w Warszawie) – polski inżynier, tytularny generał dywizji Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari. ŻyciorysSyn Adolfa, ziemianina, i Emilii z Korwin-Sochaczewskich. Kształcił się w Korpusie Kadetów w Niżnym Nowogrodzie. Od 1 września 1894 roku pełnił służbę w Armii Imperium Rosyjskiego. W 1897 roku ukończył Oficerską Szkołę Inżynieryjną, a w 1905 roku Mikołajewską Akademię Inżynieryjno Wojskową w Petersburgu, uzyskując tytuł inżyniera wojskowego[1]. Budował twierdze w Libawie i Kownie. W 1905 awansował na kapitana, a w 1913 podpułkownika. Walczył w I wojnie światowej na froncie niemieckim, ostatnio jako szef Wojsk Inżynieryjnych 2 Armii. Po rewolucji 1917 czynny w Związku Wojskowych Polaków na Białorusi. Od października 1917 do maja 1918 w I Korpusie Polskim na Wschodzie. Po kapitulacji korpusu przedostał się do Warszawy. Od czerwca do listopada 1918 był członkiem Tajnej Rady Wojskowej w Warszawie, która przygotowywała kadrę dla przyszłego Wojska Polskiego. 25 października 1918 roku reskryptem Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem stopnia pułkownika z patentem z dnia 6 grudnia 1916 roku[2]. 4 listopada 1918 roku na podstawie rozporządzenia Rady Regencyjnej objął kierownictwo Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie[3]. Na tym stanowisku zapoczątkował organizację naczelnych władz wojskowych, opracowywanie ustaw wojskowych i norm zaopatrzenia. 1 marca 1919 roku przekazał obowiązki kierownika Ministerstwa Spraw Wojskowych generałowi porucznikowi Józefowi Leśniewskiemu[4]. Od 18 kwietnia 1919 roku szef sztabu Dowództwa Głównego Sił Zbrojnych Polskich w byłym zaborze pruskim. 5 maja 1919 roku, na wniosek głównodowodzącego Sił Zbrojnych Polskich w byłym zaborze pruskim generała piechoty Józefa Dowbor-Muśnickiego, Komisariat Naczelnej Rady Ludowej dekretem nr 49 mianował go generałem podporucznikiem ze starszeństwem, które miało być określone później[5]. 30 października 1919 roku Naczelny Wódz tymczasowo zatwierdził mu stopień generała podporucznika nadany przez Naczelną Radę Ludową w Poznaniu, warunkowo, do czasu ułożenia przez Komisję Weryfikacyjną ogólnej listy starszeństwa oficerów Wojsk Polskich[6]. Podczas wojny polsko-bolszewickiej szef fortyfikacji 1 Armii pozostający w dyspozycji Wojskowego Gubernatora Warszawy[7], a potem w 1920 kolejno: zastępca komisarza rządu do demilitaryzacji granicy z Niemcami, członek Rady Fortyfikacyjnej i wkrótce inspektor robót fortyfikacyjnych na wszystkich liniach obrony kraju. W lipcu 1920 dowódca Grupy Operacyjnej pod Ostrołęką, wreszcie od sierpnia szef Oddziału Naczelnej Kontroli Wojskowej. 1 maja 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu generała podporucznika, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej[8]. Z dniem 1 lipca 1921 roku został przeniesiony w stan spoczynku, w stopniu generała podporucznika, z prawem noszenia munduru[9]. 26 października 1923 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu tytularnego generała dywizji[10]. Osiadł w Warszawie, gdzie prowadził przedsiębiorstwo budowlane, brał udział w budowie Centralnego Okręgu Przemysłowego, wykonał kopiec dowborczyków. Podczas II wojny światowej działał w Towarzystwie Patriotycznym. Rozważano jego kandydaturę na komendanta zjednoczonych sił ruchu oporu, chociaż nie brał w nim udziału. Zmarł 28 kwietnia 1945 roku w Warszawie. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 244-5-28)[11]. W 2022 roku z inicjatywy Premiera RP Mateusza Morawieckiego grób Wroczyńskiego został odrestaurowany. Cały projekt był realizowany przez Fundację Stare Powązki[12] we współpracy z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów. Ordery i odznaczenia
Przypisy
Bibliografia
Information related to Jan Wroczyński |