Janusz Lipkowski

Janusz Lipkowski

Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	3 lutego 1943 Warszawa
Profesor doktor habilitowany nauk chemicznych
Specjalność: chemia supramolekularna, chemia nieorganiczna, fizykochemiczne metody analityczne, krystalografia
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski (1965)
Doktorat	1972
Habilitacja	1983
Profesura	1990
Polska Akademia Nauk / Umiejętności
Status PAN	Członek rzeczywisty (2013), Członek korespondent (1998), Przewodniczący Komitetu Chemii PAN (2007–2010, 2011–2014), Przewodniczący Rady Kuratorów Wydziału III Nauk Ścisłych i Nauk o Ziemi PAN (2011–2014)
Status PAU	Członek korespondent (2012)
Doktor honoris causa Instytut Chemii Nieorganicznej Rosyjskiej Akademii Nauk w Nowosybirsku – 1997
Wiceprezes PAN (2003–2006), dyrektor Instytutu Chemii Fizycznej PAN (1992–2003)
Instytut badawczy	Instytut Chemii Fizycznej PAN
Uczelnia wyższa	Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Odznaczenia

Janusz Lipkowski (ur. 3 lutego 1943 w Warszawie)^[1] – polski fizykochemik, twórca szkoły chemii supramolekularnej w Polsce, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, w latach 2003–2006 wiceprezes PAN.

Ukończył VI Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Reytana w Warszawie (1960)^[2] i Wydział Chemii Uniwersytetu Warszawskiego (1965)^[3]. W 1972 roku otrzymał stopień doktora nauk chemicznych, w 1983 roku uzyskał habilitację, a w 1990 roku tytuł profesora nauk chemicznych^[3].

Uczeń Wiktora Kemuli^[3]. Od 1990 roku profesor w Instytucie Chemii Fizycznej PAN, w latach 1992–2003 jego dyrektor^[3]. Od 2001 profesor Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego i Szkoły Nauk Ścisłych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie^[3]. Od 1991 członek, w latach 2007–2020 prezes Towarzystwa Naukowego Warszawskiego^[3]. Od 1998 członek korespondent Polskiej Akademii Nauk, od 2013 członek rzeczywisty PAN^[4], w latach 2003–2006 pierwszy wiceprezes PAN^[5]. Przewodniczący Rady Kuratorów Wydziału III Nauk Ścisłych i Nauk o Ziemi PAN (2011–2014) i przewodniczący Komitetu Chemii PAN (2007–2010, 2011–2014)^[3]. Członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności (2012)^[5].

Otrzymał doktorat honoris causa Instytutu Chemii Nieorganicznej Rosyjskiej Akademii Nauk w Nowosybirsku (1997)^[3]. Honorowy profesor Syberyjskiego Oddziału Rosyjskiej Akademii Nauk (2001)^[3] i Uniwersytetu Technicznego w Ningbo (Chiny, 2019–2022)^[6]. Członek Academia Europaea (2011)^[7], Royal Society of Chemistry (Fellow, 2018)^[5] i członek honorowy Mołdawskiej Akademii Nauk^[8]. Został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1975)^[5], Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2002)^[9] i Orderem Honoru Republiki Mołdawii (2006)^[10].

Twórca szkoły chemii supramolekularnej w Polsce^[1]. Zajmował się przede wszystkim selektywnością, równowagami fazowymi i kinetyką procesów inkluzyjnych oraz rozpoznawaniem molekularnym^[1]. Prowadził badania klatratów i związków inkluzyjnych^[3].

• Janusz Lipkowski, Jerry L. Atwood, Symbolic notation of clathrates „Supramolecular Chemistry”, Vol.: 30 2018 No. 5–6, SI, s. 510–513.
• Janusz Lipkowski Solvates and Hydrates—Supramolecular Compounds [w:] Reference Module in Chemistry, Molecular Sciences and Chemical Engineering 2016, ed. Jan Reedijk, Oxford 2016.
• Janusz Lipkowski, Vitaly Kalchenko, Chromatography in Supramolecular and Analytical Chemistry of Calixarenes [w:] Reference Module in Chemistry, Molecular Sciences and Chemical Engineering 2016, ed. Jan Reedijk, Oxford 2016.
• Janusz Lipkowski Chemia supramolekularna. Szkic perspektyw rozwojowych [w:] Misja nauk chemicznych, red. B. Marciniec, Poznań 2011.
• Janusz Lipkowski, P. Fita, A. Grabowska, Crystal structure of a schiff base, 2-hydroxynaphthylidene-(8-aminoquinoline) – in search of two tautomeric forms, „Polish Journal of Chemistry”, Vol. 82 2008 nr 10, s. 2009–2016.
• Janusz Lipkowski Hydrophobic hydration – Ecological Aspects, „Jour. Therm. Anal. Cal.", 2006.
• Janusz Lipkowski, D. Świerczyński, R. Luboradzki, G. Dolgonos, H-J. Schneider Non-Convalent Interations of Organic Halogen Compounds with Aromatic systems – Analyses of cristal Structure Data, „Eur. Jour. Inorg. Chem.”, 2005.
• Janusz Lipkowski Problemy systemu nauki w Polsce, „Nauka”, 2002 nr 3, s. 10–16.
• Janusz Lipkowski, Danuta Sybilska, Wiktor Kemula wśród pionierów chemii supramolekularnej, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, 2002 nr 1, s. 47–53.
• Wykłady Jean-Marie Lehna pt. Chemia supramolekularna, tłum. [z ang.] i oprac. przez zespół Janusz Lipkowski [et al.], Instytut Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 1985.
• Janusz Lipkowski Structure and physico-chemical behaviour of clathrates formed by the Ni(NCS)@#2 (4-Methylpyridine)@#4 complex, Accademia Polacca delle Scienze, Biblioteca e Centro di Studi a Roma, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wrocław 1980.