Artysta namalował wówczas jeszcze jeden obraz z różami w wazonie jako motywem, zatytułowany:
Martwa natura: różowe róże w wazonie (hol.Vaas met roze rozen, ang.Still Life: Pink Roses in a Vase), nr kat.: F 682, JH 1979[2]; obecnie w zbiorach Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku.
Historia i opis
Vincent van Gogh namalował obie wersje róż w wazonie w tym samym czasie co dwie wersje irysów w wazonie – na kilka dni przed swoim wyjazdem z Saint-Rémy, jak wynika z listu do brata Theo napisanego 11 maja 1890:
Pracuję właśnie nad płótnem z różami na jasnozielonym tle i dwoma płótnami przedstawiającymi wielkie bukiety fioletowych irysów (...)[3].
i dwa dni później, przed wyjazdem z Saint-Rémy do Paryża:
Właśnie skończyłem płótno z różowymi różami w zielonym wazonie na zielonożółtym tle. Mam nadzieję, że płótna z tych dni zwrócą nam koszty podróży[4].
Pierwszy z tych obrazów należy do największych i najpiękniejszych martwych natur namalowanych przez van Gogha. Przedstawia bujny bukiet w pełnym rozkwicie. Choć van Gogh czasami przypisywał kwiatom pewne znaczenie, tym razem nie zawarł jakiś konkretnych skojarzeń. Oczywiste jest jednak, że postrzegał wszystkie kwitnące rośliny jak celebrację narodzin i odnowy – jako pełnię życia. To poczucie jest tu podkreślone przez świeżą, wiosenną zieleń tła. Falujące smugi farby, kładzione ukośnymi pociągnięciami pędzla, ożywiają płótno stanowiąc przeplatającą się grę kwiatów i liści. Pierwotnie róże miały kolor różowy (wyblakły z biegiem czasu), który kontrastował z zielenią tła. Podobne zestawienia barw dopełniających fascynowały van Gogha. Ponieważ warstwa farby była bardzo gruba, oba obrazy artysta musiał zostawić w Saint-Rémy, kiedy wyjeżdżał w dniu 16 maja 1890. Jak wyjaśniał Theo, ich wyschniecie musi zabrać miesiac. Dopiero potem będą mogły być one wysłane do Auvers[5].
Wszystkie te cztery obrazy (róże i irysy) stanowią razem wyjątkową grupę martwych natur. Uderzająca jest zręczność ich wykonania i elegancka prostota wzoru; oba bukiety róż i ich odpowiedniki, irysy w wazonie, były pomyślane jako zestaw dekoracyjny, podobnie jak słoneczniki, namalowane wcześniej w Arles. Ślady różowych płatków leżących na stole i płatki na kwiatach róż, które z biegiem czasu zwiędły, stanowią ulotne wspomnienie niedawnych żywych, różowych róż z wersji pierwszej[6].
↑Van Gogh Museum, Amsterdam: 872: To Theo van Gogh. Saint-Rémy-de-Provence, Tuesday, 13 May 1890.. [dostęp 2012-05-18]. Cytat: Je viens encore de terminer une toile de roses roses contre fond vert jaune dans un vase vert. J’espère que les toiles de ces jours ci nous dedommageront des frais de voyage.(fr.).
