Ochrona przyrody w CzechachObszary chronione w Czechach określa Ustawa o ochronie przyrody i krajobrazu (ustawa nr 114/1992). W ustawie używa się terminu zvláště chráněná území (pl. szczególnie chronione obszary). Przez szczególną ochronę obszaru rozumie się bardziej ścisły tryb ochrony dotyczący konkretnego, precyzyjnie wyznaczonego obszaru. Kategorie chronionych obszarówSzczególnie chronione obszary dzielą się na następujące kategorie:
Dla CHKO i NP używa się określenia velkoplošný, co oznacza duży obszar, w odróżnieniu od reszty, dla których używa się określenia maloplošný, co oznacza mały obszar. Národní parkTo kategoria używana na całym świecie, w której są ważne i unikalne obszary z zachowanymi, lub tylko mało zmodyfikowanymi, przyrodniczymi ekosystemami. Tworzone są ustawą. Na terenie Czech znajdują się 4 parki narodowe:
Chráněná krajinná oblastTo narodowa kategoria przeznaczona do ochrony rozleglejszych obszarów lub całych obszarów geograficznych z harmonijnie tworzonym krajobrazem, charakterystycznym reliefem oraz przewagą naturalnych lub półnaturalnych ekosystemów. CHKO tworzone są poprzez rozporządzenia rządu. Obecnie w tej kategorii znajduje się 25 obszary.
Národní přírodní rezervaceChroni unikalne ekosystemy lub ich zespoły związane z naturalnym reliefem i typową budową geologiczną, w międzynarodowej lub narodowej skali odosobniony dzięki swojej strukturze i obecności znaczących zjawisk przyrodniczych. Eksploatacja gospodarcza jest wykluczona z wyjątkiem działań, które utrzymują lub wspierają stabilność poszczególnych ekosystemów. Wykluczone jest również wydobywanie wszelkich surowców, jakakolwiek budowa, hodowla zwierząt, organizacja masowych imprez sportowych lub towarzyskich i wszystkie inne aktywności, które w konsekwencji zmieniają elementy przyrody – pokrywę wegetacyjną, faunę, reżim wodny, glebę lub chemizm. NPR jest tworzony obwieszczeniem Ministerstwa Środowiska. Obecnie istnieje 110 obszarów, najbardziej cenne są np. jeziora Černé i Čertovo na Śumavie, Boubínský prales, Praděd. Národní přírodní památkaTo z reguły obszar o mniejszej powierzchni z celem zachowania pewnych specyficznych obiektów przyrody o wysokiej (narodowej a nawet ponadnarodowej) wartości. NPP tworzy czeskie Ministerstwo Środowiska poprzez obwieszczenie. Ochrona polega na zakazie takich działań, które mogłyby dany obiekt uszkodzić lub zniszczyć. Jako NPP ogłoszone są w sumie 102 obszary, np. Kozákov, Zlatý kůň czy Babiččino údolí. Přírodní rezervacePrzeznaczony jest do ochrony ekosystemów znaczących dla określonego regionu lub obszaru geograficznego. Podstawowe warunki ochrony są takie same jak w przypadku NPR. Přírodní rezervace tworzy się poprzez rozporządzenia urzędu kraju (krajský úřad). Takich rezerwatów jest obecnie 750. Přírodní památkaPP są analogiczne do NPP, tylko o znaczeniu regionalnym. Podobnie jak w przypadku PR są tworzone przez urząd kraju (krajský úřad). W kategorii tej znajduje się obecnie 1180 obszarów i obiektów. Bibliografia
Linki zewnętrzne
|