Roślina wieloletnia o wysokości do 35 cm. Jest bardzo podobny do pełnika europejskiego, różni się od niego głównie tym, że jest od niego mniejszy i ma większe (w stosunku do wielkości rośliny) kwiaty.
Ulistnienie skrętoległe. Liście dłoniastosieczne, składające się z 3-5 płytko wciętych i ząbkowanych odcinków. Dolne liście są długoogonkowe, środkowe krótkoogonkowe, a najwyższe są siedzące.
Duże, kuliste kwiaty o cytrynowożółtej barwie (nieco jaśniejsze, niż u pełnika europejskiego). Wyrastają przeważnie pojedynczo na szczycie łodygi. Wyglądem przypominają różę. Są pełne (stąd nazwa pełnik) i składają się z 10-15 płatków. Okwiat nie jest zróżnicowany na kielich i koronę. Osadzone spiralnie płatki zaginają się do środka i dachówkowato zachodzą na siebie, chroniąc wnętrze kwiatu. Zewnętrzne płatki są duże i barwne, wewnętrzne są węższe i przechodzą stopniowo w miodniki z nektarem. Środek kwiatu wypełniają liczne pręciki, prątniczki i słupki. Prątniczki są tej samej długości co pręciki.
Liczne, mające ok. 7 mm długości mieszki z długim dzióbkiem. Wypełnione są kulistymi, czarnymi nasionami, które dojrzewają już pod koniec sierpnia.
Biologia i ekologia
Rozwój: bylina. Kwiaty są owadopylne i lekko pachnące, kwitną od maja do lipca. Szybko przekwitają, ale na ich miejsce stopniowo zakwitają następne, tak, że okres kwitnienia wydłuża się. W czasie deszczu płatki kwiatów ciasno się stulają, chroniąc w ten sposób znajdujące się wewnątrz organy rozrodcze – pręciki i słupki. Przy trwającej przez dłuższy czas niepogodzie również powstają nasiona – w wyniku samozapylenia. Hemikryptofit.
Roślina objęta ochroną gatunkową. Podlega ścisłej ochronie. Dawniej była masowo przez górali wykopywana do przydomowych ogródków i zrywana na bukiety, co znacznie przyczyniło się do zmniejszenia jej liczebności. Obecnie gatunek nie jest zagrożony, sporadycznie tylko występują przypadki zrywania kwiatów i wykopywania całych okazów.
Udział w kulturze
Kwiat pełnika był jednym z ulubionych motywów dekoracyjnych górali. Występował np. przy haftach serdaka.
↑Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26](ang.).
Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4. Brak numerów stron w książce
Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9. Brak numerów stron w książce
Zofia Radwańska-Paryska: Rośliny tatrzańskie (Atlasy botaniczne). Irena Zaborowska (ilustr.). Warszawa: WSiP, 1988. ISBN 83-09-00256-4. Brak numerów stron w książce
Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. ISBN 978-83-7073-444-2. Brak numerów stron w książce
Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953. Brak numerów stron w książce
