|
Piotr Sosialuk
Piotr Sosialuk ps. „Paweł” (ur. 28 stycznia 1892 w Suchodołach, zm. 2 lipca 1940 w Forcie Krzesławickim) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari. ŻyciorysUrodził się 28 stycznia 1892 roku w Suchodołach, w ówczesnym powiecie brodzkim Królestwa Galicji i Lodomerii. Kształcił się w C. K. Gimnazjum im. Rudolfa w Brodach, w którym w 1912 zdał egzamin dojrzałości[1]. Od 1908 roku należał do tajnej organizacji młodzieży uczącej się, która później przekształciła się w Drużynę Strzelecką. Od października 1912 roku, jako jednoroczny ochotnik, służył w austriackim 30 pułku piechoty we Lwowie. W 1913 roku rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, które musiał przerwać wraz z wybuchem I wojny światowej. Zmobilizowany 1 sierpnia 1914 roku do swojego pułku, wziął udział w walkach pod Janowem, Lwowem, Przemyślem i Gorlicami. 1 lipca 1915 roku został mianowany podporucznikiem rezerwy piechoty[2]. Od sierpnia 1915 roku walczył na froncie serbskim i czarnogórskim, skąd w maju 1916 roku został ponownie przydzielony do kadry 30 pułku piechoty. W sierpniu 1916 roku wyjechał na front włoski, gdzie walczył nad Isonzo. W lipcu 1917 roku przebywał na froncie rumuńskim. 1 sierpnia 1917 roku został mianowany porucznikiem rezerwy piechoty[3]. Następnie walczył na froncie włoskim, pod Caporetto i Udine. W październiku 1918 roku dostał się do angielskiej niewoli.  20 grudnia 1918 r., po zwolnieniu z niewoli, wstąpił w obozie La Mandria di Chivasso do organizującego się polskiego pułku im. Francesco Nullo. W lutym 1919 r. wyjechał wraz z pułkiem do Francji do tworzącej się armii gen. J. Hallera, gdzie rozpoczęto formowanie polskiego 8 pułku strzelców. Wraz z całą Błękitną Armią - przez Frankfurt, Koblencję, Łódź i Kalisz – przybył w maju 1919 r. do Modlina. 28 czerwca 1920 r. dowodząc I batalionem, wymaszerował z 50 pułkiem Strzelców Kresowych na front galicyjski, gdzie wziął udział w ofensywie, walczył pod Tarnopolem, Jampolem, Zasławiem, Starokonstantynowem i Ostropolem. Następnie brał udział w wyprawie kijowskiej, walkach odwrotowych po Lwów, zaczepnych na Zamość i Wołyń, skończył swój szlak bojowy wraz z zawieszeniem broni w Równem. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 361. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 50 pułk piechoty w Kowlu[4]. 10 lipca 1922 roku został zatwierdzony na stanowisku pełniącego obowiązki dowódcy batalionu[5]. W 1923 roku pełnił obowiązki dowódcy batalionu sztabowego, a w latach 1924–1925 był kwatermistrzem pułku[6][7][8]. 1 grudnia 1924 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 110. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9]. W styczniu 1926 został przesunięty ze stanowiska kwatermistrza na stanowisko dowódcy II batalionu[10], a w marcu tego roku zatwierdzony na stanowisku oficera przysposobienia wojskowego[11]. 11 października 1926 roku został przesunięty na stanowisko dowódcy I batalionu[12]. Następnie został przeniesiony do 11 pułku piechoty w Tarnowskich Górach na stanowisko dowódcy II batalionu, detaszowanego w Szczakowej[13]. 28 stycznia 1931 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy batalionu[14][15]. Od 10 lutego 1931 roku dowodził baonem KOP „Podświle”. 24 stycznia 1934 roku został awansowany na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1934 roku i 4. lokatą w korpusie oficerów piechoty[16]. 30 maja 1934 roku został dowódcą baonu KOP „Niemenczyn”. W marcu 1935 roku został przeniesiony z KOP do 73 pułku piechoty w Katowicach na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[17]. W 1938 roku został mianowany dowódcą tego oddziału.  Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku dowodził 73 pułkiem piechoty. Został ranny i przebywał w szpitalu w Tomaszowie Lubelskim, następnie został przewieziony do Szpitala Bonifratrów w Krakowie, skąd uciekł.  Pozostał w kraju i włączył się do pracy konspiracyjnej w Służbie Zwycięstwu Polski, pod pseudonimem „Paweł". Był doradcą komendanta Okręgu Krakowskiego płk. dypl. Juliana Filipowicza „Poboga". Od marca 1940 r. miał objąć funkcji komendanta projektowanego podokręgu cieszyńsko-zaolziańskiego Związku Walki Zbrojnej. W kwietniu 1940 r. został przypadkowo aresztowany w Krakowie. Początkowo był przesłuchiwany w siedzibie Gestapo, następnie w więzieniu na Montelupich. Wysunięto przeciwko niemu oskarżenie o inicjowanie działania grup terrorystycznych, mordujących Niemców na Górnym Śląsku. Wyrokiem Sondergerichtu został skazany na karę śmierci i 2 lipca 1940 r. rozstrzelany w Forcie Krzesławickim pod Krakowem[18][19][20]. Pośmiertnie został awansowany na pułkownika. Ordery i odznaczenia
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Information related to Piotr Sosialuk |
||||||||||||||||||||||||
.png){kind=small}
