SM Tb 54T

54T (ex Wal)

Klasa	torpedowiec
Typ	Kaiman
Historia
Stocznia	STT(inne języki), Triest
Położenie stępki	12 grudnia 1905[1]
Wodowanie	10 września 1906
K.u.K. Kriegsmarine
Nazwa	Wal → 54F → 54
Wejście do służby	15 czerwca 1907[1]
Wycofanie ze służby	1 listopada 1918[2]
Królestwo SHS
Nazwa	T 12
Wycofanie ze służby	1926
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	projektowa 210 t pełna: 203,3 t
Długość	pełna: 56,9 m
Szerokość	5,4 m
Zanurzenie	1,4 m
Napęd
2 kotły parowe 1 maszyna parowa o mocy indykowanej 3000 KM
Prędkość	26,2 węzła
Uzbrojenie
4 x armata okrętowa 47 mm L/33 1 x karabin maszynowy 8 mm (od 1915 roku) 3 x wyrzutnia torpedowa kal. 450 mm
Załoga	38
Multimedia w Wikimedia Commons

SM Tb 54T – austro-węgierski torpedowiec z początku XX wieku i okresu I wojny światowej, piąta jednostka typu Kaiman. Do 1913 roku nosił nazwę Wal, następnie oznaczenie 54T, a od roku 1917 sam numer 54 (skrót przed numerem SM Tb oznaczał Seiner Majestät Torpedoboot – torpedowiec Jego Cesarskiej Mości). Po I wojnie światowej służył w marynarce Królestwa SHS (późniejszej Jugosławii) jako T 12.

Stępkę pod budowę okrętu położono w stoczni Stabilimento Tecnico Triestino(inne języki) (STT) w Trieście 12 grudnia 1905 roku, kadłub wodowano 10 września 1906 roku, a okręt oddano do służby 15 czerwca 1907 roku (wraz z bliźniaczymi „Seehund” i „Delphin”)^[1]. Początkowo nosił nazwę „Wal” (wieloryb), lecz od 1 stycznia 1914 roku zastąpiono ją przez alfanumeryczne oznaczenie 54 T (litera „T” oznaczała, że okręt zbudowano w Trieście)^[1]. Rozkazem z 21 maja 1917 roku z oznaczeń torpedowców usunięto ostatnią literę i do końca wojny okręt nosił tylko numer 54^[3].

Okręt brał udział w I wojnie światowej, pełniąc głównie służbę patrolową i konwojową na Adriatyku. 20 września 1915 roku był nieskutecznie atakowany przez francuski okręt podwodny „Fresnel”^[4].

Po wojnie okręt w ramach podziału floty Austro-Węgier przekazano wraz z trzema innymi Królestwu Serbów, Chorwatów i Słoweńców (SHS), gdzie służył pod oznaczeniem T 12. Został wycofany jako pierwszy w 1926 roku^[2] (publikacje na ogół podają, że cała czwórka została wycofana w latach 1927-1928)^[3].

 Osobny artykuł: Torpedowce typu Kaiman.

Okręt posiadał dwa kotły parowe typu Yarrow i jedną pionową czterocylindrową maszynę parową potrójnego rozprężania. Okręt uzbrojony był w cztery armaty kalibru 47 mm L/33 (po dwie na każdej z burt) oraz trzy wyrzutnie torped kalibru 450 mm. W 1915 roku uzbrojenie wzmocniono pojedynczym karabinem maszynowym Schwarzlose 8 mm^[3].

• Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1906-1921. Annapolis, Md.: Naval Institute Press, 1985, s. 339. ISBN 978-0-87021-907-8. (ang.).
• René Greger: Austro-Hungarian Warships of World War I. Londyn, 1976. ISBN 0-7110-0623-7. (ang.)