Shenyang J-5

Shenyang J-5
	Dane podstawowe
Państwo	Chiny
Producent	Shenyang Aircraft Corporation
Typ	myśliwiec
Załoga	1
	Historia
Data oblotu	8 kwietnia 1955
	Dane techniczne
Napęd	1 x silnik turboodrzutowy WP-5; WP-5D (wersja JJ-5)
Ciąg	26,0 kN; 22,27 kN (WP-5D)
	Wymiary
Rozpiętość	9,62 m
Długość	11,09 m (wersja J-5); 11,36 m (wersja J-5A); 11,5 m (wersja JJ-5)
Wysokość	3,8 m
Powierzchnia nośna	22,6 m²
	Masa
Własna	4080 kg (wersja J-5); 4151 kg (wersja J-5A); 4080 kg (wersja JJ-5)
Startowa	6000 kg (wersja J-5 i J-5A); 6215 kg (wersja JJ-5)
	Osiągi
Prędkość maks.	1130 km/h (wersja J-5); 1145 km/h (wersja J-5A); 1048 km/h (wersja JJ-5)
Pułap praktyczny	16470 m (wersja J-5); 16300 m (wersja J-5A); 14300 m (wersja JJ-5)
Zasięg	1080 km (wersja J-5); 1100 km (wersja J-5A); 1230 km (wersja JJ-5)
Rozbieg	590 m (wersja J-5); 730 m (wersja J-5A); 760 m (wersja JJ-5)
Dobieg	885 m (wersja J-5A); 830 m (wersja JJ-5)
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	1 x działko N-37 kalibru 32 mm, 2 x działko NR-23 kalibru 23 mm (wersja J-5); 3 x działko NR-23 (wersja J-5A); 1 x działko NR-23 (wersja JJ-5)
	Użytkownicy
	Albania Bangladesz Pakistan Korea Północna Chińska Republika Ludowa Sudan Somalia Tanzania Wietnam Sri Lanka Zimbabwe Stany Zjednoczone
	Multimedia w Wikimedia Commons

Shenyang J-5 (chiń. 歼击机-5) – pierwszy produkowany seryjnie w Chinach samolot myśliwski. Maszyna była licencyjną wersją radzieckiego MiG-17F.

Historia

Geneza

Samoloty myśliwskie były priorytetem dla sił powietrznych ludowych Chin. Pierwsze tego typu maszyny z napędem odrzutowym, samoloty MiG-15 zostały dostarczone do kraju dzięki współpracy z największym wówczas sojusznikiem, Związkiem Radzieckim. W Chinach otrzymały one miejscowe oznaczenie J-2. Chińskie samoloty wzięły udział w walkach z amerykańskimi samolotami podczas wojny koreańskiej. Doświadczenia wyniesione z walk nie były zbyt zachęcające dla chińskich władz. Poziom wyszkolenia chińskich pilotów okazał się zbyt niski, a konstrukcja MiG-15 ustępowała maszynom North American F-86 Sabre. W zaistniałej sytuacji Chińczycy podjęli decyzję o wprowadzeniu na uzbrojenie nowocześniejszej konstrukcji. Pierwszą z nich była zmodernizowana wersja MiG-15bis, który otrzymał oznaczenie J-3. Amerykanie nie pozostawali w tyle i swoje Sabre poddawali również kolejnym modernizacjom, zapewniając im odpowiednią przewagę. Tym razem podjęto bardziej zdecydowane działania, decydując się na zakup w Związku Radzieckim licencji na najnowszy produkt Miga jakim był wówczas samolot MiG-17. Uruchomiono linie montażową samolotu J-4, jak oznaczono miejscową wersje MiGa-17, ale wszystkie wyprodukowane w ten sposób samoloty pochodziły z zestawów przywiezionych z Kraju Rad. Nie było potrzeby kontynuowania produkcji jako, że w październiku 1954 roku zapadła ważna decyzja.

Projekt

W październiku 1954 roku Chiny podpisały umowę o licencyjnej produkcji na terenie kraju najnowszej wersji MiGa-17, MiG-17F. Samolot charakteryzował się zastosowaniem nowego turbinowego silnika z WK-1F z dopalaczem. Na podstawie umowy Związek Radziecki przekazał Chinom dokumentację techniczną, dwa samoloty wzorcowe, piętnaście zestawów do montażu na miejscu oraz części i podzespoły umożliwiające budowę następnych dziesięciu sztuk samolotów. Do swojego dziewiczego lotu maszyna zbudowana z części przywiezionych z ZSRR wzbiła się 8 kwietnia 1955 roku. Pierwszy samodzielnie zbudowany od podstaw samolot poleciał rok później, 19 lipca 1956 roku. Według dostępnych informacji wyprodukowano łącznie 767 samolotów myśliwskich wersji J-5 i J-5A.

Wersje

J-5 – podstawowa, jednomiejscowa wersja dziennego samolotu myśliwskiego. Oznaczenie J-5 otrzymała w 1964 roku. Wcześniej samolot określano jako Typ 56 lub Dongfeng-101. Montaż wersji J-5 zakończono w 1969 roku.
J-5A – samolot będący licencyjną wersją radzieckiego MiG-17PF. Samolotu wyposażonego w radiolokacyjny celownik RP-1 dzięki czemu w odróżnieniu od J-5 mógł działać o każdej porze doby w każdych warunkach atmosferycznych. Samolot wszedł do produkcji w 1964 roku, ale za jego montaż odpowiadały zakłady w Chengdu. Budowę J-5A zakończono w 1969 roku.
JJ-5 – zbudowana przez chińskich inżynierów z Chengdu Aircraft Corporation w 1964 roku dwumiejscowa wersja szkolno-bojowa (ale z pomocą radzieckich inżynierów, w ZSRR istniał podobny projekt przebudowy samolotu MiF-17 na dwumiejscową wersje szkolno-bojową, ale nigdy jej nie zrealizowano). Gotowy JJ-5 po raz pierwszy wzbił się w powietrze 8 maja 1966 roku. Produkcja tego typu samolotu trwała aż do 1986 roku kiedy to wyprodukowano ostatni, 1061 egzemplarz.
J-5 torpedowo/bombowy – niezrealizowana wersja przeznaczona dla lotnictwa morskiego. Prace zakończono na etapie wybudowania jednego egzemplarza prototypowego.
F-5 – wersja eksportowa samolotu J-5.

Bibliografia

Łukasz Pacholski, Chińskie myśliwce odrzutowe, „Lotnictwo”, nr 9 (2010), s. 62-69, ISSN 1732-5323.