Sokolica (Dolina Będkowska)Sokolica – skała wapienna w Dolinie Będkowskiej, w obrębie wsi Będkowice w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Wielka Wieś[1]. Znajduje się w mikroregionie Wyżyna Ojcowska na Wyżynie Olkuskiej[2]. Na Sokolicy uprawiana jest wspinaczka skalna i znajduje się na niej najwyższa ściana na Jurze[3]. Skała leży w środkowej części Doliny Będkowskiej na wprost bocznego wąwozu Przecówki i Brandysowej, w miejscu w którym płynący dnem doliny potok Będkówka zakręca w lewo[1]. Na szczycie Sokolicy odkryto resztki dużego, grodziska z VIII – IX w. Z tego względu dawniej nazywana była Grodziskiem. Zachowały się resztki wałów. W czasie prac archeologicznych odkryto ślady osadnictwa z okresu neolitu i kultury łużyckiej[4]. Zamontowana w ramach projektu Małopolski Szlak Geoturystyczny tablica opracowana przez specjalistów z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie informuje o budowie i sposobie powstania tej skały. Według tego opracowania Sokolica jest budowlą mikrobialno-gąbkową powstałą z rafopodobnych struktur w płytkim morzu szelfowym, które w górnej jurze istniało na tym terenie. W jej powstaniu zasadniczą rolę odegrały cyjanobakterie oraz gąbki, których szkielety można znaleźć w strukturze skały[5]. U podnóża Sokolicy w Dolinie Będkowskiej znajduje się sezonowa restauracja, pole namiotowe i gospodarstwo agroturystyczne, tzw. Brandysówka, w którym mieści się baza polskich wspinaczy skałkowych.
WspinaczkaSokolica wznosi się na wysokość ok. 100 m ponad dnem doliny i jest udostępniona do wspinaczki skalnej. Wspinaczka na niej należy do trudnych, nie tylko z powodu wysokości, ale głównie bardzo stromych i wymagających technicznie ścian. Jest jedną z nielicznych skał na Jurze o więcej niż jednowyciągowych drogach wspinaczkowych. Najwyższe ściany mają wysokość około 60 m[6]. Staraniem Polskiego Związku Alpinizmu ubezpieczono je ringami. Sam szczyt Sokolicy jest łatwo dostępny od strony wschodniej z Będkowic ścieżką koło cmentarza na wzgórzu[3]. Sokolica ma ściany pionowe lub przewieszone. Są w niej takie formacje skalne, jak: filary, kominy, zacięcia. Jest 30 dróg wspinaczkowych o trudności od III do VI.6+ w skali polskiej, długości 15–60 m, wystawie zachodniej, południowej lub południowo-zachodniej. Wszystkie mają zamontowane stałe punkty asekuracyjne: ringi (r), stanowisko zjazdowe (st) lub ring zjazdowy (rz)[6].
Na szczycie Sokolicy istniało Grodzisko na Sokolicy w Będkowicach. Jego pozostałości (wały i fosa) widoczne są do dzisiaj[7]. W Sokolicy są dwie jaskinie: Jaskinia w Sokolicy i Komin w Sokolicy[8]. Przypisy
Linki zewnętrzne |