Stan klęski żywiołowej w Polsce (2024)

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 września 2024 r. w sprawie wprowadzenia stanu klęski żywiołowej na obszarze części województwa dolnośląskiego, lubuskiego, opolskiego oraz śląskiego

Posiedzenie sztabu kryzysowego w czasie stanu klęski żywiołowej
Państwo	Polska
Data wydania	16 września 2024
Miejsce publikacji	Dz.U. z 2024 r. poz. 1365
Tekst jednolity	Dz.U. z 2024 r. poz. 1395
Data wejścia w życie	16 września 2024
Rodzaj aktu	rozporządzenie
Przedmiot regulacji	stan klęski żywiołowej
Status	akt jednorazowy
Utrata mocy obowiązującej z dniem	16 października 2024[1]
Ostatnio zmieniony przez	Dz.U. z 2024 r. poz. 1412
Wejście w życie ostatniej zmiany	25 września 2024
Zastrzeżenia dotyczące pojęć prawnych

Stan klęski żywiołowej w Polsce w 2024 roku – stan klęski żywiołowej wprowadzony 16 września 2024 r. przez Radę Ministrów na okres 30 dni na części terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z wystąpieniem poważnych skutków powodzi w Europie Środkowej^[2]. Jest to pierwszy tego rodzaju stan w historii Polski^[3].

Stan klęski żywiołowej wprowadzono na dotkniętych powodzią terenach południowo-zachodniej Polski. Objął początkowo następujące obszary:

• w województwie dolnośląskim: powiaty kamiennogórski, karkonoski, kłodzki, lwówecki, wałbrzyski i ząbkowicki oraz miasta Wałbrzych i Jelenią Górę^[4]
• w województwie opolskim: powiaty głubczycki, nyski i prudnicki oraz gminę Strzeleczki^[4],
• w województwie śląskim: powiaty bielski, cieszyński, pszczyński i raciborski oraz miasto Bielsko-Białą^[4].

W dniu 17 września wydano rozporządzenie zmieniające^[5], którym rozszerzono stan klęski żywiołowej na następujące obszary:

• w województwie dolnośląskim – powiaty dzierżoniowski, lubański i świdnicki,
• w województwie opolskim – powiaty brzeski, kędzierzyńsko-kozielski, opolski oraz powiat krapkowicki (w zakresie dotychczas nieobjętym stanem klęski żywiołowej).

W dniu 20 września stan klęski żywiołowej rozszerzono o następujące obszary^[6]:

• w województwie dolnośląskim – powiaty bolesławiecki, jaworski, legnicki i złotoryjski.

W dniu 21 września stan klęski żywiołowej rozszerzono o następujące obszary^[7]:

• w województwie dolnośląskim – powiat zgorzelecki, gminę miejską Oława oraz gminę wiejską Oława, gminę Kąty Wrocławskie oraz gminę Sobótka,
• w województwie lubuskim – gminę miejsko-wiejską Szprotawa, miasto Żagań, miasto Małomice i gminę wiejską Żagań.

W dniu 25 września stan klęski żywiołowej rozszerzono o miasto Legnicę oraz gminę Mietków w województwie dolnośląskim^[8].

Rada Ministrów nie złożyła wniosku o przedłużenie stanu klęski żywiołowej przez Sejm, w związku z czym rozporządzenie wygasło z mocy samego prawa z dniem 16 października 2024 r.^[1]

W dniu 28 września ogłoszono nowe rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wprowadzenia stanu klęski żywiołowej na obszarze części województwa dolnośląskiego oraz lubuskiego^[9]. Stanem klęski żywiołowej na podstawie nowego rozporządzenia, na 30 dni od jego ogłoszenia, objęto obszary:

• w województwie dolnośląskim: – powiat wołowski, gminę miejską Głogów, gminę wiejską Głogów, gminę Kotla, gminę Pęcław, gminę Żukowice oraz miasto i gminę Ścinawa,
• w województwie lubuskim – gminę Dąbie, gminę Krosno Odrzańskie, gminę Bytom Odrzański, gminę miejską Nowa Sól, gminę wiejską Nowa Sól, gminę Otyń, gminę Siedlisko i gminę Kolsko.

Są to obszary położone nad Odrą, które najbardziej ucierpiały w wyniku przejścia fali wezbraniowej^[10].

W dniu 2 października rozporządzenie znowelizowano, rozszerzając stan klęski żywiołowej o następujące obszary^[11]:

• w województwie lubuskim – gminy Szlichtyngowa, Czerwieńsk, Sulechów, Zabór, Nowogród Bobrzański, Trzebiechów, Bojadła, Cybinka i Słubice.

W dniu 4 października rozporządzenie ponownie znowelizowano, rozszerzając stan klęski żywiołowej o następujące obszary^[12]:

• w województwie dolnośląskim – powiat średzki oraz gminę Strzelin.

W dniu 9 października stan klęski żywiołowej rozszerzono o gminę Jemielno w województwie dolnośląskim^[13].

Rozporządzenie zostało uchylone z dniem 16 października 2024 r. rozporządzeniem Rady Ministrów uchwalonym przez rząd 15 października tego samego roku^[14].

W czasie obowiązywania stanu klęski żywiołowej dopuszczono stosowanie następujących ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela^[4][9]:

• obowiązku opróżnienia lub zabezpieczenia lokali mieszkalnych bądź innych pomieszczeń;
• nakazu ewakuacji w ustalonym czasie z określonych miejsc, obszarów i obiektów;
• nakazu lub zakazu przebywania w określonych miejscach i obiektach oraz na określonych obszarach;
• nakazu lub zakazu określonego sposobu przemieszczania się;
• obowiązku stosowania określonych środków zapewniających ochronę środowiska – w zakresie zbierania, transportu lub przetwarzania odpadów pochodzących z obszaru stanu klęski żywiołowej^[6].

• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 września 2024 r. w sprawie wprowadzenia stanu klęski żywiołowej na obszarze części województwa dolnośląskiego, lubuskiego, opolskiego oraz śląskiego (Dz.U. z 2024 r. poz. 1395)