|
Stanisław Janusz Sosabowski
 Stanisław Janusz Sosabowski, ps. Staszek, Stasinek (ur. 6 stycznia 1917 w Brnie, zm. 6 listopada 2000 w Wimborne Minster[1][2]) – polski lekarz, doktor nauk medycznych, major Wojska Polskiego, oficer Kedywu Armii Krajowej, uczestnik kampanii wrześniowej, powstaniec warszawski. Kawaler Orderu Virtuti Militari. ŻyciorysSyn generała Stanisława Franciszka Sosabowskiego i Marii z domu Tokarskiej (1893–1958)[3][4][5]. W wyniku wypadku w dzieciństwie stracił lewe oko. Miał młodszego brata, Jacka (1922–1938)[6][7], który zginął w wypadku z bronią[8]. Ukończył Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Warszawie. W 1935 został przyjęty do Szkoły Podchorążych Sanitarnych i rozpoczął jednocześnie studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego[9]. W trakcie kampanii wrześniowej w stopniu podporucznika dowodził plutonem obsługi pociągu sanitarnego[9]. Po ucieczce z tymczasowego obozu jeńców w Żyrardowie zaangażował się w grudniu 1939 w działania konspiracyjne. Kontynuował także studia medyczne na tajnym Uniwersytecie Warszawskim, odbywając praktyki w Szpitalu Dzieciątka Jezus. W latach 1939–1942 był instruktorem i dowódcą jednego z plutonów żoliborskiego oddziału „Fabryka”. W sierpniu 1942 zorganizował oddział dywersyjny w strukturach Tajnej Organizacji Wojskowej, który po jej scaleniu z Armią Krajową wszedł w skład grupy „Andrzeja" Józefa Rybickiego (późniejszego Oddziału Dyspozycyjnego „A"), należącej do Kedywu Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej[9]. 15 czerwca 1944 brał udział w zamachu w którym zginął Herbert Junk, kat Pawiaka. [10] Powstańczy oddział Kedywu pod jego dowództwem 1 sierpnia 1944 oswobodził strzeżoną przez SS w magazynach na Umschlagplatzu 50-osobową grupę Żydów z Węgier i Grecji, więźniów pobliskiego obozu na Gęsiówce. Na początku powstania został ciężko ranny w twarz i trwale utracił wzrok w prawym oku. Znalazł się następnie w Szpitalu św. Łazarza na Woli. Następnie został przetransportowany na Stare Miasto, z którego przeprowadzono go kanałami do Śródmieścia. We wrześniu przebywał w szpitalu polowym nr 7 przy ul. Marszałkowskiej[9]. Po upadku powstania został uwięziony w oflagu w Niemczech. Uwolniony przez aliantów przedostał się do Wielkiej Brytanii[11]. Jako pierwszy w historii Brytyjskiej Izby Lekarskiej ociemniały nostryfikował dyplom lekarski i stał się członkiem General Medical Council. Praktykował w specjalizacji rehabilitacja. W latach 90. został awansowany do stopnia majora w stanie spoczynku[12]. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A19-7-10/11)[13]. Odznaczenia
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne |
||||||||||||||||||||||||
