Tonież

Tonież
Тонеж
Тонеж
	; Pomnik mieszkańców zamordowanych przez Niemców w Tonieżu
Państwo	Białoruś
Obwód	homelski
Rejon	lelczycki
Sielsowiet	Tonież
Populacja (2019); • liczba ludności	; 435
Nr kierunkowy	2356
Kod pocztowy	247855
	Położenie na mapie obwodu homelskiego Tonież
	Położenie na mapie Białorusi Tonież
	51°49′41″N 27°47′43″E/51,828056 27,795278
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tonież (biał. Тонеж, Tonież; ros. Тонеж, Tonież) – agromiasteczko na Białorusi, w obwodzie homelskim, w rejonie lelczyckim, w sielsowiecie Tonież.

Warunki naturalne

Tonież położony jest nad Mutwicą, wśród dużego kompleksu leśno-bagiennego. W pobliżu leżą Prypecki Park Narodowy oraz Rezerwat Wodno-Bagienny Stary Żadzien.

Historia

W Rzeczypospolitej Obojga Narodów leżał w województwie mińskim, w powiecie mozyrskim. Działała tu cerkiew unicka pw. św. Mikołaja, przy której istniała parafia^[2]. Pod zaborami przekazana została prawosławnym.

W XIX i w początkach XX w. położony był w Rosji, w guberni mińskiej, w powiecie mozyrskim. Była siedzibą zarządu gminy Tonież.

Po I wojnie światowej pod administracją polską, w Zarządzie Cywilnym Ziem Wschodnich, w okręgu brzeskim, w powiecie mozyrskim, w gminie Tonież.

W wyniku postanowień traktatu ryskiego znalazł się w granicach Związku Sowieckiego. W okresie międzywojennym położony był w pobliżu granicy z Polską. Od 1991 w niepodległej Białorusi.

Kultura

Tonież był określany jako wieś najbogatsza w pieśni na całym Polesiu. W 1932 badania tutejszego folkloru prowadziła ekspedycja Akademii Nauk ZSRR i Białoruskiej Akademii Nauk. W 1968 utworzono tu znany zespół pieśni ludowej. Obecnie działa on jako ludowy zespół folklorystyczny „Tonieżanka”^[3].

Kultywowanymi obecnie tradycjami wsi są Czyraczka, będąca obrzędem przyzywania wiosny oraz kolędowanie^[4]^[5].

Przypisy

↑ Liczby ludności miejscowości obwodu homelskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 4 października 2019 roku.
↑ Wojciech Walczak: Kościół unicki w Rzeczypospolitej. Białystok: 2010, s. 204, 219.
↑ “Tanieżanka”, Tonież. Muzyka Polesia. [dostęp 2023-10-04]. (pol.).
↑ Jak w Tonieżu kolędowali i o kozie śpiewali. Biełsat. [dostęp 2023-10-04]. (pol.).
↑ Czyraczka – czyli jak na Polesiu przyzywa się wiosnę. Biełsat. [dostęp 2023-10-04]. (pol.).

Bibliografia

Tonież, pow. mozyrski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 389 .
Mapa WIG Kołki nad Stwigą. [dostęp 2023-10-04]. (pol.).
Publiczna Mapa Katastralna Republiki Białorusi. [dostęp 2023-10-04]. (ros. • biał.).

[spis-1] Liczby ludności miejscowości obwodu homelskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 4 października 2019 roku.

[2] Wojciech Walczak: Kościół unicki w Rzeczypospolitej. Białystok: 2010, s. 204, 219.

[3] “Tanieżanka”, Tonież. Muzyka Polesia. [dostęp 2023-10-04]. (pol.).

[4] Jak w Tonieżu kolędowali i o kozie śpiewali. Biełsat. [dostęp 2023-10-04]. (pol.).

[5] Czyraczka – czyli jak na Polesiu przyzywa się wiosnę. Biełsat. [dostęp 2023-10-04]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]