Wikariusz Świętego Cesarstwa RzymskiegoWikariusz Świętego Cesarstwa Rzymskiego, wikariusz Rzeszy (niem. Reichsvikar) – urząd powstały na mocy Złotej Bulli cesarza Karola IV z 10 stycznia 1356 roku. Zadaniem wikariuszy było wypełnianie zadań interrexa, czyli administrowanie Świętym Cesarstwem Rzymskim w czasie bezkrólewia. Rola wikariuszy w ustroju RzeszyTron w Rzeszy niemieckiej był elekcyjny. Kiedy władca zmarł, a jego następca nie został wybrany za jego życia, władzę w cesarstwie przejmowali wikariusze. Wszystkie akty wydane przez nich podczas interregnum podlegały ratyfikacji przez nowo wybranego władcę. Wikariuszami byli na mocy Złotej Bulli z 1356, od momentu jej wydania, dwaj elektorzy cesarstwa: Książę Saksonii (palatyn saski) dla Saksonii, Westfalii i reszty północnych terenów cesarstwa, oraz Palatyn reński dla Frankonii, Szwabii, Nadrenii i reszty południowych terenów cesarstwa. W 1648 roku rozpoczął się spór o to, kto jest prawowitym wikariuszem. W 1623 r. tytuł elektorski palatyna reńskiego został przeniesiony na księcia Bawarii. Jednak już w 1648 roku utworzono osobny elektorski tytuł dla palatyna reńskiego, co doprowadziło do sporów z księciem Bawarii. W 1657 roku obaj ogłosili się wikariuszami, ale książę Saksonii uznał za prawowitego wikariusza elektora Bawarii. W 1711 r. elektor Palatynatu ponownie pełnił funkcję wikariusza, ale jego kuzyn został przywrócony na swoje stanowisko po jego renowacji trzy lata później. W 1724 r. dwaj elektorzy zawarli układ co do wspólnego działania jako wikariusze, lecz Sejm Rzeszy odrzucił to porozumienie. Wreszcie, w 1745 roku, w kolejnym układzie, elektorzy stwierdzili, że będą pełnić tę funkcję zamiennie. Porozumienie to zostało potwierdzone przez Sejm Rzeszy w Ratyzbonie w 1752 roku. W 1806 r. cesarz Franciszek II ogłosił rozwiązanie Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Jego decyzja o rozwiązaniu cesarstwa, a nie jedynie abdykacji miała mieć na celu zapobieżenie przejęciu władzy przez cesarskich wikariuszy i w konsekwencji wybrania Napoleona Bonaparte na cesarza[1]. Lista wikariuszy Rzeszy 1437–1792
Przypisy
Zobacz teżBibliografia
|