Wojska pancerne i zmechanizowane

Wojska pancerne i zmechanizowane^[a] – rodzaj wojsk wchodzący w skład polskich wojsk lądowych.

Wojska pancerne i zmechanizowane stanowią trzon polskich wojsk lądowych. Przeznaczone są do odpierania uderzeń zgrupowań pancerno-zmechanizowanych przeciwnika, wykonywania zwrotów zaczepnych, prowadzenia działań na rzecz wsparcia pokoju, zwalczania środków napadu powietrznego, zwłaszcza śmigłowców bojowych i walki z formacjami aeromobilnymi przeciwnika^[2]. Szczegółowe zadania to: w natarciu – rozbicie lub niszczenie głównych zgrupowań przeciwnika, opanowanie ważnych rejonów lub rubieży, forsowanie przeszkód wodnych, prowadzenie pościgu za wycofującym się przeciwnikiem; w obronie – utrzymanie zajmowanych rejonów, rubieży lub pozycji oraz odparcie uderzeń przeciwnika i rozbicie jego wojsk, które włamały się w głąb obrony^[3].

W ich skład wchodzą dywizje zmechanizowane i pancerna. Dywizja zdolna jest do prowadzenia działań taktycznych samodzielnie lub w składzie narodowego związku operacyjnego bądź wielonarodowego zgrupowania wojsk. W zależności od charakteru prowadzonych działań bojowych dywizja może: prowadzić działania opóźniające, bronić wydzielonego obszaru, organizując obronę stałą lub wykonywać przeciwuderzenia albo brać udział w przeciwnatarciu, utrzymywać i umacniać obszary lub rubieże terenowe czy wykonywać inne zadania wynikające z planu operacji^[4][5].

Podstawowymi oddziałami dywizji są brygady zmechanizowane i pancerna. W brygadzie wyróżnia się trzy typy batalionów: batalion czołgów oraz batalion zmechanizowany i zmotoryzowany. W czasie walki tworzą one zasadnicze elementy ugrupowania brygady. W skład batalionu czołgów wchodzą cztery kompanie czołgów, kompania dowodzenia oraz kompania logistyczna. Na swoim wyposażeniu batalion posiada około 60 czołgów.
Batalion zmechanizowany (zmotoryzowany) składa z czterech kompanii zmechanizowanych (zmotoryzowanych), kompanii wsparcia, kompanii dowodzenia oraz kompanii logistycznej. Batalion posiada około 60 wozów bojowych. Ponadto kompania wsparcia dysponuje 120 mm moździerzami i wyrzutniami przeciwpancernych pocisków kierowanych. W toku działań bojowych wzmocnione bataliony mogą działać jako batalionowe grupy bojowe^[6].

2018

Dywizje			Brygady
Logo	Nazwa jednostki	Miejsce	Logo	Nazwa jednostki	Miejsce
	11 Dywizja Kawalerii Pancernej	Żagań		10 Brygada Kawalerii Pancernej	Świętoszów
				34 Brygada Kawalerii Pancernej	Żagań
				17 Brygada Zmechanizowana	Międzyrzecz
	12 Dywizja Zmechanizowana	Szczecin		2 Brygada Zmechanizowana	Wałcz
				12 Brygada Zmechanizowana	Szczecin
				7 Brygada Obrony Wybrzeża	Słupsk
	16 Dywizja Zmechanizowana	Olsztyn		9 Brygada Kawalerii Pancernej	Braniewo
				15 Brygada Zmechanizowana	Giżycko
				20 Brygada Zmechanizowana	Bartoszyce
	18 Dywizja Zmechanizowana	Siedlce		1 Warszawska Brygada Pancerna	Warszawa
				19 Brygada Zmechanizowana	Lublin
				21 Brygada Strzelców Podhalańskich	Rzeszów

• Michał Huzarski (red.), Jarosław Wołejszo (red.): Leksykon obronności. Polska i Europa. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 2014, s. 72. ISBN 978-83-11-13382-2.
• Regulamin działań wojsk lądowych. Warszawa: Dowództwo Wojsk Lądowych, DWLąd. Wewn. 115/2008..
• Regulamin działań wojsk lądowych. Warszawa: Dowództwo Wojsk Lądowych, DWLąd16/99.
• Krzysztof Załęski: Siły zbrojne. Teoria i praktyka funkcjonowania. Warszawa: Dyfin SA, 2018. ISBN 978-83-8085-693-6.