2016 Eurovision Şarkı Yarışması, 61. kez gerçekleşen geleneksel Eurovision Şarkı Yarışması'dır. Avusturya'nın başkenti Viyana'da yapılan 2015 Eurovision Şarkı Yarışması'nda İsveç adına yarışan Måns Zelmerlöw'un "Heroes" şarkısıyla 2015 yarışmasını kazanması üzerine yarışma İsveç'in başkenti Stockholm'a taşındı.[1]1975 ve 2000 yarışmalarından sonra Stockholm bu yıl üçüncü, Ericsson Globe'de ise ikinci ev sahipliğini yapacaktır. Son katılım sayısına bağlı olarak ülkeler, 2008 yılından bu yana iki yarı final ve bir finalden oluşan bölümlere ayrılacaktır. Mart 2015 tarihinde EBU tarafından referans grubu toplantısında yarışmanın yarı finallerinin 10 ve 12 Mayıs, finalinin ise 14 Mayıs 2016 tarihinde yapılacağı kararlaştırılmıştır.[2] Yarışmanın sunuculuğunu Måns Zelmerlöw ve Petra Mede üstlenmiştir.[3]
Yarışmayı Ukrayna adına temsil eden Jamala, "1944" şarkısıyla kazanmıştır. Ukrayna ikinci ve 2004 yılından bu yana ilk zaferini elde etmiştir. 2009 yılından bu yana uygulanan jüri ve halk oylamalı sistem ile bu yıl ne halk oylaması birinciyi seçebildi ne de jüri oylaması birinciyi seçebildi. Ukrayna her ikisinde de ikinci olarak yarışmayı kazanmıştır. Aynı zamanda ilk kez yarışmayı Kırım Tatarca bir şarkı kazanmıştır.
Bu yıl 42 ülke yarışmada yer almıştır. Bosna-Hersek, Bulgaristan, Hırvatistan yarışmaya dönmüş ve 2015 yılında davet edilen Avustralya ilk kez normal bir katılımcı olarak yarışmaya katılmıştır. Portekiz formatsal nedenlerden dolayı katılmamış, Romanya ise Avrupa Yayın Birliği (EBU)'ya olan borcundan dolayı yarışmaya günler kala diskalifiye edilmiştir. Bu yıl yapılan en önemli değişiklik oylama sisteminde olmuştur. 1975 yılından bu yana kullanılan sistem değiştirilerek halk ve jüri oylarının toplam sonucu birinciyi belirlemiştir.
Bu yıl tekrar 26 ülke finalde yer almıştır. İlk kez yarışma ABD'de canlı olarak yayınlanmıştır. Çek Cumhuriyeti ilk kez katıldığı 2007 yılından bu yana finale yükselirken, Bosna-Hersek ve Yunanistan ilk kez yarı finalden geçememiş ve 2000 yılından bu yana da ilk finale yer alamamışlardır. Avustralya ikinci olarak ilk defa ilk üçe girmiş, Bulgaristan ise elde ettiği dördüncülükle 2005 yılından bu yana en iyi sonucunu elde etmiştir. Justin Timberlake finalin ara gösterisinde yer almıştır. Yarışma bu yıl 204 milyon kişi tarafından izlenerek geçen senenin rekoru olan 197 milyon seyirciyi 7 milyon farkla geçmiştir.
İsveç ulusal kanalı SVT, 2015 zaferinin ardından 2016 Eurovision Şarkı Yarışması'nın hazırlıklarına başlamıştır. 24 Mayıs 2015 tarihinde SVT başkanı Hanna Stjärne yarışma için herhangi bir bütçe planlamasının yapılmadığını söylemiş; ancak ekonomik planlamaların başlayacağını bildirmiştir.[4] Ertesi gün SVT ev sahipliği için ihale aşamasının başladığını ve aday şehirlerin tekliflerini alacağını açıklamıştır.[5] 18 Haziran 2015 tarihinde SVT ve EBU referans grubu arasında ilk resmi toplantı düzenlendi ve yarışmanın ana ayrıntıları ele alındı.[6] 9 Eylül 2015 tarihinde İsveç hükûmeti yarışma harcamalarının ilk etapta 60 milyon İsveç kronu olacağını açıkladı.[7]
Altı aday şehrin İsveç'teki yerleri. Adaylıktan çekilen şehirler kırmızı; seçilen şehir mavi ile gösterilmiştir.
İsveç Televizyonu Eurovision için ev sahibi arena olarak ilk tercihi Stockholm'de bulunan Tele2 Arena olduğunu 24 Mayıs'ta duyurdu.[8] Diğer şehir ve arenaların, daha sonraki bir tarihte yapılacak ihale aşaması için başvurmaları mümkün olabilecektir. Bu karar 2015 Eurovision Şarkı Yarışması bittikten sonraki hafta duyuruldu, 2016 Eurovision Şarkı Yarışması ev sahipliği ilgilenen şehirler ve Mekânlar SVT için gerekli belgeler ile birlikte kendi tekliflerini hazırlamak zorunda kalacaktır. Yaklaşık 3 hafta içinde 2015 Eurovision Şarkı Yarışması sonrası şehirler tekliflerini sunacak, bundan yaklaşık bir hafta sonra SVT aday Mekânların tekliflerini değerlendirecek ve yaz ortasında ev sahibi şehir ve Mekânı açıklayacaktır.[9] 2 Haziran 2015 tarihinde Sandviken şehrinde bulunan Göransson Arena yarışma için ev sahipliği yapabileceğini açıklamış ve 2013 Eurovision Şarkı Yarışması'na ev sahipliği yapan Malmö kentinde bulunan Malmö Arena ev sahipliği için başvurmuş; ancak yarışma tarihlerinde aşırı yoğun bir programa sahip olduğu için adaylıktan çekilmiştir.[10] 12 Haziran 2015 tarihinde Örnsköldsvik şehrinde bulunan Fjällräven Center ev sahipliği için aday olmuştur. Tele2 arena 5 Temmuz 2015 tarihinde Mayıs ayında yapılacak etkinliklerden dolayı yarışmadan çekilmiştir.[11]
2016 yarışması ile ilgilenen arena ve şehirler aşağıda gösterilmiştir. 2 Haziran 2015 tarihinde SVT ev sahibi arenanın sahip olması gereken özellikleri aşağıda açıklamıştır:[12]
Ev sahibi arenanın yakınında birçok otel bulunmalı ve yeterli kapasiteye sahip olmalıdırlar
Arenanın içerisinde yeterli büyüklükte bir basın merkezi bulunmalı.
SVT, arenanı sahne inşaatı, ışıklandırma ve teknolojik donanımlar en az 4-6 hafta boyunca kullanılabilir olmalı
Ev sahibi şehir büyük bir havalimanına yakın olmalıdır.
8 Temmuz 2015 tarihinde, Stockholm'un 2016 Eurovision Şarkı Yarışması'na ev sahipliği yapacağı açıklanmıştır. Ev sahibi Mekân olarak 16.000 kişilik kapasiteye sahip Ericsson Globe seçilmiştir.[13] Arena, 1999 yılında İsveç adına yarışan Charlotte Nilsson'un kazanmasıyla 2000 Eurovision Şarkı Yarışması'na ev sahipliği yapmıştır.[14] Bu ev sahipliği ile Stockholm üçüncü ev sahipliğini ve Ericsson Globe ise ikinci milenyumda yaptığı ikinci ev sahipliğidir.[14] Yarışmanın basın merkezi 1.500 gazeteci ile beraber Hovet arenasında yer alacak ve delegasyon toplantıları Anexet arenasında yapılacaktır.
Tele2 Arena, basında çıkan haberlere göre SVT'nin 2015 Eurovision Şarkı Yarışması'ndan sonraki ilk tercihi olmuştur.[22][23] Ancak arena, İsveç futbol takımı Hammarby IF tarafından oynanacak maçlara ev sahipliği yapacağından 4-6 hafta boyunca Eurovision için kullanılmaya uygun olmayacaktır.[11]
Yarışma 2008 yılından bu yana olduğu gibi iki yarı final ve bir büyük finalden oluşacaktır. Her iki yarı finalde de en yüksek puana sahip ilk on ülke, ev sahibi ülke İsveç ve yarışmaya finansal kaynak sağlayan beş ülke (Büyük Beşli olarak da bilinir): Almanya, Birleşik Krallık, Fransa, İspanya, İtalya direkt olarak finale çıkacaktır.
Her katılımcı ülkenin müzik endüstrisinde profesyonel beş jüri üyesi bulunmalıdır. Ülkelerin ulusal jüri üyelerinden her biri, kendi ülkesi dışında diğer ülkelere oy vermek zorundadır. Her jüri üyesi beğendiği on ülkeyi ilk sıradan son sıraya doğru sıralar. Aynı şekilde tele oylama uygulamasından en çok oy alan ilk on ülke de sıralanır. Jüri oylarının tam sıralaması ve halk oylarının tam sıralaması birleştirilerek ülkenin yarışmacılara vereceği oylar ortaya çıkarılır ve ilk on içinde birinci sırada yer alan yarışmacı ülke 12 puan, ilk onun en alt sırasında yer alan yarışmacı ülke 1 puan alır. Bir tele oylama durumunda (teknik sorunlar/oyların yetersizliği) veya jüri hatası (teknik sorun/kuralların ihlali) sonucunda ülkeler sadece tele oylama/jüri oylamasını baz alabilir.[24]
1 Eylül 2015 tarihinde 61. Eurovision Şarkı Yarışması'nın kuralları yayınlanmıştır.[25] 2009 yılından günümüze kadar kullanılan, televoting ve müzik sektörünün profesyonellerinden oluşan jürilerin oylarının birleştirilmesi ile oluşturulan oylama yönetimi her yıl olduğu gibi 2016 yarışmasında da kullanacaktır.[26] Ancak bu yıl farklı olarak jüri ve halk oyları birleştirilmeyecek, ilk olarak yalnız jüriden gelen oylar ile birlikte oylama sonunda sunucuların açıklayacağı halk oyları eklenerek birinci seçilecektir. Bu yılın katılımcı ülkelerin jüri üyeleri 29 Nisan 2016 tarihinde EBU tarafından açıklanmıştır.[27] Her ülkenin beş tane; toplamda iki yüz yetmiş jüri üyesi bulunmaktadır. Ulusal jürilerin her beş üyesinin ismi, 1 Mayıs 2016 tarihinden yarışmanın başlangıcına dek açıklanacak ve yarışmanın ardından jüri üyesi kişisel puanlamasını yayınlamak zorunda kalacaktır. Bu uygulama 2014 yılında EBU tarafından oylama sisteminin daha şeffaf olması ve herhangi bir oy avcılığının olmaması amacıyla yapılmıştır.[28] Ek olarak; jüri üyesinin, geçmişte ikiden fazla kez bu görevde bulunmamış, oy gününde en az on altı yaşında girmiş, herhangi bir katılımcı ülkenin yayın kanalı çalışmamış ve bunlardan bağımsız bir müzik endüstrisinde yer almış, temsil ettikleri ülkenin vatandaşı olmasın ile birlikte yarışmacılarla herhangi bir bağı olmaması ve tarafsızlığına göre oy vermesi gerekmektedir.[27]
Yarışmanın ön tarihleri Viyana'da 16 Mart 2015 tarihinde yapılan delegasyonlar toplantısı sonucu belirlenmiştir. Yarı finaller 10 ve 12, final ise 14 Mayıs 2016 tarihinde yapılacaktır. Bu tarihler ev sahibi yayıncı tarafından değiştirilebilecekti; fakat SVT, yarışmanın yapılacağı Mekânı açıkladıktan sonra tarihleri onaylamıştır.[13]
Avrupa Yayın Birliği (EBU) ve Asya-Pasifik Yayın Birliği (ABU) 2014 yılında ABU TV Şarkı Festivali'nden bir şarkıcının Eurovision Şarkı Yarışması'na konuk yıldız olarak katılması tartışılmıştır. Temmuz 2015 tarihinde EBU, ABU Genel Kurul toplantısında böyle bir fikirlerinin olduğunu açıklamıştır.[29]
Eylül 2015 tarihinde Doğu Avrupa'da yaşayan seyircilerin yarışmayı geç vakitlerde izlediği ve buna bağlı olarak bu ülkelerde izlenme sayısının düşmesinden dolayı SVT EBU'ya yarışmanın başlangıç saatinin 21:00 (OAS)'den 20:00 (CET)'e çekilmesini önermiştir.[30] Ancak 28 Ekim 2015 tarihinde açıklanan 2016 Eurovision kurallarında başlangıç saatinin 21:00 olduğu yazmaktadır. Buna ek olarak, SVT yarışma için maksimum bütçenin 125 milyon İsveç kronu (Eylül 2015 tarihi itibarıyla € 13.3M) olduğunu ortaya koydu. Bu rakam Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da yapılan 2014 Eurovision Şarkı Yarışması'nın final maliyetinin %50'si ve Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de yapılan 2012 yarışmasının üçte biri kadardır.[31]
Yeni oylama sistemi
EBU, 18 Şubat 2016 tarihinde, 1975 yılından bu yana kullanılan oylama sistemini değiştirdiğini açıklamıştır. Yeni oylama sistemi Melodifestivalen'den ilham alınarak oluşturulmuş olup iki aşamadan oluşmaktadır: ilk olarak her ülkenin jüri oylarıyla belirleyeceği 1-8, 10 ve 12 puanlar ve her ülkeden toplanacak olan halk oyları yarışmanın birincisini belirleyecektir. İlk olarak sunucular teker teker ülkelere bağlanarak profesyonel jüri üyelerinin vereceği oyları 1-8, 10 ve 12 puan şeklinde alacak ve her ülkeden gelen halk oyları kombine edilerek toplu bir şekilde favori şarkılara paylaştırılacaktır. Bu halk oyları sunucular tarafından, en az oyu alan ülkeden başlayarak en çok oy alan ülkeye doğru sıra sıra açıklanacaktır. Eğer bir ülke tele oylama yapamazsa ya da geçersiz sayılırsa, bu ülkenin oyları yarışmanın Referans grubu üyeleri tarafından verilecektir.[32] Bu yeni oylama sistemi yarı finallerde de kullanılacaktır.[32]
Bu yeni oylama sistemiyle beraber halk oyları ve jüri oyları eşitlenmiş olup daha adil bir sistem oluşturulmaya çalışılmıştır. Aynı şekilde bir ülkenin tele oylaması geçersiz sayılsa bile referans üyeleri tarafından verilen puanlar ile bu sorun ortadan kalkmıştır. Fakat San Marino devlet kanalı Radiotelevisione della Repubblica di San Marino (SMRTV) müdürü Carlo Romeo, 23 Şubat tarihinde bu uygulamanın San Marino gibi küçük ülkelere karşı bir ayrımcılık olduğunu ve bu ülkelerin tele oylama sıkıntısı çektiğinden oylama sisteminin değiştirilmesine karşı çıkmıştır. EBU henüz bu konuda açıklama yapmamıştır.[33][34]
Sunucu
Måns Zelmerlöw kazandığı gece 2016 Eurovision Şarkı Yarışması'nın sunuculuğunu yapabileceğini söylemiştir.[35] Zelmerlöw sunuculuk deneyimini, 2010 Eurovision Şarkı Yarışması ulusal finali olan 2010 Melodifestivalen yarışmasını ve İsveç'te popüler olan Allsång på Skansen'i sunarak kazanmıştır.[36][37] 25 Mayıs'ta Christer Björkman, Expressen gazetesinde verdiği röportajda Sanna Nielsen, Gina Dirawi ve Petra Mede'nin sunuculuk yapabileceğini açıklamıştır.[38] 1 Haziran 2015 tarihinde, İsveç gazetesi Expressen, SVT'nin aktör Dolph Lundgren ve Måns Zelmerlöw ikilisini sunucu olarak düşündüklerini açıklamıştır.[39] 8 Temmuz 2015 tarihinde Christer Björkman, Petra Mede ve Måns Zelmerlöw ikilisinin sunuculuk için iyi isimler olduğunu açıklamıştır.[40] Sanna Nielsen ise expressen gazetesinde verdiği bir röportajda sunuculuk yapabileceğini açıklamıştır.[41][42] 21 Ağustos 2015 tarihinde Gina Dirawi sunuculuk yapmak istediğini ve Eurovision'un dünya üzerinde popüler bir yarışma olduğunu açıklamıştır.[43][44] 19 Ağustos 2015 tarihinde Expressen gazetesi SVT'nin ilk tercihinin Mede ve Zelmerlöw ikilisinin olduğunu söylemiştir.[45] 8 Eylül 2015 tarihinde İsveç gazetesi Aftonbladet SVT'nin Mans Zelmerlöw'ü sunucu olarak seçtiği haberini vermiştir.[46][47]
14 Aralık 2015 tarihinde SVT, Måns Zelmerlöw ve Petra Mede'yi sunucu olarak seçmiştir.[3] Petra Mede'nin seçilmesiyle beraber Eurovision tarihinde ilk kez bir sunucu yarışmayı iki defa sunacaktır. Daha önceden Mede Malmö'de yapılan 2013 Eurovision Şarkı Yarışması'nı sunmuştu.
Şarkıcıların provalarını yaptığı sırada basın toplantıları Jovan Radomir ve Catarina Rolfsdotter-Jansson tarafından sunulmuştur. Aynı zamanda ikili 8 Mayıs 2016 tarihinde Stockholm Belediye Binası önünde yapılan açılış resepsiyonunu sunmuştur.[48][49]
Ev sahibi yayıncı
4 Eylül 2015 tarihinde, SVT 61. Eurovision Şarkı Yarışması'nda yer alacak takımı açıklamıştır. 2013 yılında olduğu gibi Martin Österdahl ve Johan Bernhagen baş yapımcılığa, Melodifestivalen yapımcısı ve İsveç delegasyon lideri Christer Björkman yapımcılığa ve Sven Stojanovic ise yönetmenliğe getirilmiştir.[50][51]
Yarı final kuraları
Katılımcı ülkelerin hangi yarı finallerde yer alacağını belirleyebilmek amacıyla 25 Ocak 2016 tarihinde Alexandra Pascalidou ve Jovan Radomir sunuculuğunda Stockholm City Hall'da bir kura çekilişi düzenlenmiştir.[52]
Çekilişin ilk aşamasında ev sahibi ülke İsveç ve 'Büyük Beşli' ülkelerinin hangi yarı finallerde oy kullanacağı belirlenmiştir. İkinci aşamada ülkelerin hangi yarı finallerde yer alacağı kura ile belirlenmiş, Mart ayında yapılacak kurul toplantısıyla ülkelerin sahneye çıkış sıraları belirlenmiştir. İlk yarı finalde 18, ikinci yarı finalde 19 ülke yarışmıştır. Her yarı finalde ilk ona giren ülkeler, ev sahibi ülke ve "Büyük Beşli" dahil toplamda 26 ülke finale kalmıştır.
EBU, 21 Ocak 2016 tarihinde yarışmanın resmi tele oylama sponsoru Digame tarafından 37 ülke 6 küreye ayrılmıştır. 2013 yılında alınan kararlar itibarıyla komşu ya da birbiri arasında kültürel-tarihsel bağların bulunduğu ülkeler farklı kürelere dağıtılmıştır.
İsrail ikinci yarı finalde yarışacaktır. Almanya ise ikinci yarı finalde oy kullanmıştır.[53]
Fanuslar, tele oylama ortağı Digame tarafından aşağıdaki gibi belirlenmiştir:
Daha önceki yıllarda olduğu gibi ülkelerin yarı final/finalin hangi kısmında sahne alacakları ev sahibi yayıncı tarafından karar verilmiş ve EBU Yönetim Danışmanı ve Referans Grubu tarafından onaylanmıştır. 2013 yılından bu yana olduğu gibi yarışmacıların sahneye çıkış sıraları, gösterileri daha heyecanlı hâle getirmek ve tüm yarışmacıların sahne dışına çıkışında zaman kazanmak, birbirine benzeyen şarkıların art arda sergilenmesini engellemek amacıyla delegasyon ekibi yerine yapımcılar tarafından belirlendi. 8 Nisan 2016 tarihinde Stockholm'da gerçekleştirilen bir delegasyonlar toplantısı sırasında ev sahibi ülke İsveç'in finalde dokuzuncu sırada sahne alacağı belirlendi. EBU ilk olarak her iki yarı final içinde sahneye çıkış sıralarının 5 Nisan'da belirleneceğini açıklanmıştı,[54] ancak sonradan 8 Nisan'da olacağını duyurmuştur.[55] Birinci yarı final Finlandiya ile ikinci yarı final ise Litvanya ile başlayacaktır. Yarı finallerden sonra gerçekleştirilen finalistlerin basın toplantıları ve doğrudan finalde yarışan ülkelerin (Almanya, Birleşik Krallık, Fransa, İspanya ve İtalya) temsilcilerinin 13 Mayıs 2016 tarihinde gerçekleştirilen ilk bireysel basın toplantılarında şarkıcıların çektikleri kuralar sonucunda ülkelerin finalin hangi kısmında sahneye çıktıkları belirlenmiştir.
Diğer Eurovision etkinlikleri
EBU 14 Mart tarihinde Stockholm'da yer alan Tele2 Arena'nın 14 Mayıs 2016 tarihinde yapılacak olan finalde bazı Eurovision aktivitelerine ev sahipliği yapacağını açıklamıştır. Bunlardan biri olan Eurovision The Party, Sanna Nielsen tarafından sunulacak ve birçok röportaj ve etkinliğe ev sahipliği yapmasının yanında final oylaması sırasında İsveç'in jüri oyları buradan canlı olarak verilecektir. Eurovision'un İsveçli kazananları ve ünlü birkaç isim: Carola, Loreen, Danny Saucedo, Panetoz ve DJ Tim Henri'de bu etkinlikte yer alacaktır.[56][57] Etkinlik şefi Johan Bernhagen, Eurovision Village ve EuroClub'ın planlarına dahil olduğunu ve Eurovision The Party'nin ev sahibi şehrin geleneksel bir etkinliğe dönüşeceğini belirtmiştir.
Açılış gösterileri ve ara gösteriler
1 Mayıs 2016 tarihinde birinci yarı finalin açılışında Måns Zelmerlöw'ün çocuklarla beraber Heroes şarkısını söyleyeceği açıklanmış,[58] ikinci yarı finalde ise Matheson Bayley tarafından yazılan ve sunucular Petra Mede ve Måns Zelmerlöw tarafından seslendirilen "That's Eurovision" müzikal komedi gösterisi yer almıştır. 2013 yılından bu yana olduğu gibi final açılışında bayrak geçidi yapılacaktır. Bayrak geçidinde yer alacak 26 finalist ülkenin şarkıcıları, İsveçli modacı Bea Szenfeld tarafından tasarlanmış İsveç tarzı kıyafetlerle müzik eşliğinde şarkıcıların yarışma boyunca kalacağı yeşil odaya geçecektir.[59] Her iki yarı final ara gösterileri Fredrik Rydman tarafından kurgulanmıştır: Birinci yarı finalde "The grey people" koreografisi ve ikinci yarı finalde ise "Man meets machine" koreografisi yer almıştır.
9 Mayıs 2016 tarihinde EBU, final ara gösterisi sırasında Justin Timberlake'in "Can't Stop the Feeling" ve Rock Your Body şarkısını söyleyeceği açıklanmıştır.[60] Aynı zamanda 2006 yılı kazananı Lordi ve 2009 yılı kazananı Alexander Rybak'in yarışma sırasındaki görüntülerinin yer alacağı "Love Love Peace Peace" krokisi, İsveçli komedyen Lynda Woodruff ve Sarah Dawn Finer'in yer alacağı küçük bir skeç ve Mans Zelmerlöw'ün son albümü Perfectly Damaged'den Fire in the Rain ve Heroes şarkısı yer alacaktır.[61]
Özel durumlar
Almanya'nın temsilcisi
19 Kasım 2015 tarihinde Xavier Naidoo'nun Almanya'yı temsil edeceği açıklanmış; ancak, iki gün sonra vazgeçilmiş ve ARD koordinatörü Thomas Schreiber, "Bana göre Xavier Naidoo mükemmel bir şarkıcı ve o ne ırkçı ne de homofobik. Fakat halk tarafından olumsuz tepkiler almasına çok şaşırdık. Eurovision Şarkı Yarışması müzik ve Avrupalılar arasındaki anlayış odağı olması gereken eğlenceli bir olaydır. Bu özellik her ne pahasına olursa olsun unutulmamalıdır. Yine de Naidoo Almanya'yı temsil etmeyecektir. Almanya'nın temsilcisini nasıl seçeceği hakkında çok çabuk karar verdik".[62]
Romanya'nın diskalifiye edilmesi
19 Nisan 2016 tarihinde, EBU, Romanya'nın ulusal kanalın Televiziunea Română'nın 2007 yılından bu yana EBU'ya 16 milyon CHF (€14.56 milyon) borcu olduğunu açıklamış ve üyelikten çıkarılabileceği konusunda uyarmıştır.[63][64] EBU kanala 20 Nisan'a kadar borcunu ödemesi için süre tanısa da borç ödenmeyince 22 Nisan tarihinde EBU, Romanya'yı üyelikten çıkarmış ve sahip olduğu tüm yayın haklarıyla beraber Eurovision'a katılma hakkını da elinden almıştır.[65][66] EBU genel müdürü Ingrid Deltenre ise şu açıklamayı yapmıştır: "Aldığımız karar üzüntü verici [...] EBU'nun ekonomik istikrarının sağlanabilmesi amacıyla TVR üyelikten çıkarıldı".[67] Aynı zamanda Romanya yarışmanın resmî albümünden de kaldırılacaktır.[68]
Bask Bölgesi başbakanı Iñigo Urkullu ve İspanya göç bakanı José Manuel García-Margallo, Bask Bölgesi bayrağı'nın tanınmamış ülkeler ile IŞİD gibi terör örgütleri ile aynı kategoride yer almasını kınamış, yetkilileri bu konu hakkında tartışmaya çağırmıştır.[70][71]Radiotelevisión Española (RTVE), bu konu hakkında endişe duyduklarını ifade etmiş,[72] EBU gelen tepkiler üzerine, Bask bayrağının özellikle yasaklanmış bir bayrak olmadığını, sadece örnek olarak gösterildiğini ve onun da yasaklanan diğer bayraklar arasında olduğunu belirterek; 42 katılımcı ülke ve önceden katılmış ülkeler" ile Birleşmiş Milletler üyesi herhangi bir ülke ve Avrupa Birliği bayrağı'nın yasak kapsamında olmadığını açıkladı.[73][74]
EBU, kararın "çok farklı bir nitelikte" olduğunu belirterek böyle bir karar vermediklerini, bundan dolayı gelen tepkiler için özür dilediklerini ve kötü bir niyetlerinin olmadığını açıklamıştır. EBU kararın daha fazla karışıklığa yol açmaması amacıyla, yayınlanan bu belgenin kaldırılması için Ericsson Globe'nin bilet sponsoru AXS'e çağrıda bulunmuştur.[72]
Sonradan yapılan görüşmeler neticesinde yarışmanın organizatörleri, Galler ve Sami gibi bölgelerin bayrakları gibi ülkelerin özerk bölgelerinin bayraklarının arenada yer alabileceğini ve aynı şekilde BM üyesi ülkelerin bayrağı ve Avrupa Birliği'nin bayrağının da aynı şekilde arenaya alınabileceğini belirtmiştir. EBU'nun katılımcı ülke bayraklarına saygı duyduğunu ve kasten bazı bayrakların yarışma esnasında kamera açılarına alınmadığı gibi bir şeyin olmadığını belirtmiştir. Bu açıklamalarda Referans Grubu tarafından onaylanmıştır.[75][76][77]
Azerbaycan-Ermenistan bayrak sorunu
Birinci yarı final yapıldığı sırada, Ermeni delegasyonunun, arenaya alınması yasaklı olduğu halde Dağlık Karabağ bayrağı açması Azeri basınında büyük bir yankı bulmuştur.[78][79] Yaşanan bu olay ve EBU'nun yarışma boyunca gösterilen bayrağa bir tepki göstermemesi finalistlerin basın toplantısından hemen sonra Azeri basını tarafından eleştirilmiştir.[80] Ermenistan temsilcisi şu açıklamayı yapmıştır: "Benim düşüncülerim anavatanım iledir. Ben sınırlarımızda barış olsun istiyorum".[81] Azeri temsilci Samra ise yaşanan bu olaydan sonra şu açıklamayı yapmıştır: "Eurovision bir şarkı yarışmasıdır ve tüm mesele müziktir ."[82]
Katılımcılar
Ülkelerin yarışmaya katılabilmeleri için son başvuru tarihi 15 Eylül'de bitmiştir. Ülkeler, finansal nedenler dışında 10 Ekim 2015 tarihine kadar yarışmadan çekilebilir veya katılabilirler.[83] 26 Kasım 2015 tarihinde EBU, 2016 Eurovision Şarkı Yarışması'na 42 ülkenin katılacağını açıklamıştır.[84] (22 Nisan tarihinde Romanya diskalifiye edilmiştir.) Bosna-Hersek, üç yıllık aradan, Bulgaristan ve Hırvatistan iki yıllık aradan ve Ukrayna, bir yıllık aradan sonra geri dönmüş; Portekiz finansal sorunlar nedeniyle yarışmadan çekilmiştir.[83]
23 Eylül 2015 tarihinde, EBU geçen hafta Berlin'de yaptığı bir referans grubu toplantısında "Büyük Beşli" ülkeleri + ev sahibi bundan sonra yarı finallerde ve yarı final provalarında yer alacağına karar vermiştir. Ancak bu ülkeler önceden de olduğu gibi finale direkt çıkacaktır. Amaç finale direkt çıkan ülkelerin tanıtımının sağlanmasıdır.[85] Büyük ihtimalle ülkeler sahne almayacak sadece şarkıların prova görüntüleri gösterilecektir.
Kaliopi, 2012 yılında Makedonya'yı "Crno i belo" şarkısıyla temsil etti ve on üçüncü olarak bitirdi. Aynı zamanda 1996 yılında "Samo ti" ile temsil etmiş ve yirmi altıncı olarak bitirdi.[87]
Organisation Générale des Amateurs de l'Eurovision (Türkçe: "Eurovision Hayranları Genel Topluluğu") veya yaygın olarak bilinen kısaltılmış ismi ile OGAE, Eurovision Şarkı Yarışması'nın iki büyük uluslararası hayran kulübü ağlarından birisidir. Kulübün Avrupa'da pek çok şubesi vardır.[101] OGAE, 1984 yılında Finlandiya'da çalışmalarına başlamıştır.[102] Eurovision Şarkı Yarışması'nda en az bir kez yer almış tüm ülkeler kendi OGAE kulüplerine sahip olabilirler. yarışmaya katılmayan diğer ülkeler ise 2004 yılında "OGAE Rest of World" (OGAE Dünyanın geri kalanı) ismi altında birleştirilmiştir. Topluluk her yıl kâr amacı gütmeyen dört yarışma (Şarkı Yarışması, İkinci Şans Yarışması, Video Yarışması ve Ev Yapımı Besteler Yarışması) düzenler.[101]
Her yıl yarışmadan önce, yarışmaya katılan şarkıları oylamak OGAE hayran kulüpleri için bir gelenek haline gelmiştir. 1 Mayıs 2016 tarihinde 2016 yarışmasında yer alan şarkılar kırk hayran kulübü tarafından yarışma ile aynı oylama formatında oylanacaktır.
Marcel Bezençon Ödülleri ilk defa 2002 Eurovision Şarkı Yarışması sırasında Tallinn, Estonya'da yarışma finalindeki en iyi şarkıları onurlandırmak üzere verilmiştir. Söz konusu ödül töreni fikri Christer Björkman (1992 Eurovision Şarkı Yarışması'nda İsveç'i temsil etmişti ve günümüzde İsveç delegasyonunun başkanıdır) ile Richard Herrey (1984 Eurovision Şarkı Yarışması'nı İsveç adına kazanan Herreys grubunun bir üyesi)'e aittir. Ödüllere, kendisini onurlandırmak amacı ile, Eurovision Şarkı Yarışması'nın kurucusu olarak kabul edilen Marcel Bezençon'un ismi verilmiştir.[104] Ödüller; Basın Ödülü, Artist Ödülü ve Besteci Ödülü olmak üzere üç ayrı kategoride 14 Mayıs 2016 tarihinde yapılan final sonrasında verilecektir.[105]
Barbara Dex Ödülü, 1997 yılından beri House of Eurovision isimli hayran sitesi tarafından gerçekleştirilen bir oylama sonucunda en kötü giyinen şarkıcıya verilen mizahi bir ödüldür. Ödülün ismi, 1993 yılında kendi tasarladığı elbiseyi giyen ve sonuncu gelen Belçikalı şarkıcı Barbara Dex'ten gelmektedir.
Bir ülkenin Eurovision Şarkı Yarışması'na katılması için potansiyel bir Avrupa Yayın Birliği (EBU) aktif üyesi olması gerekir.[106] EBU 56 aktif ülke için 2015 Yarışması katılım davetiyeleri göndermiştir.[106] Yarışmaya 42 ülke katılmıştır. Aşağıdaki ülkeler katılımlarını onaylamasa da 2016 yarışması hakkında açıklama yapmıştır:
Aktif EBU üyeleri
Katılmayacak olan ülkeler
Andorra - Andorra ulusal kanalı Ràdio i Televisió d'Andorra (RTVA) ekonomik nedenlerden dolayı 2016 Eurovision Şarkı Yarışması ve 2015 Eurovision Çocuk Şarkı Yarışması'na katılmayacağını açıklamıştır.[107][108]
Kazakistan – 18 Aralık 2015 tarihinde, EBU Khabar Agency 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren EBU Ortak üyesi olacağını açıklamıştır. Fakat Eurovision Şarkı Yarışması'nın 2016 için hazırlanmış kuralında Kazakistan'ın katılımı uygun görülmemiştir. Kazakistan'ın 2017 veya daha sonraki yıllarda katılımı hakkında bir bilgi verilmemiştir.[109]
Lüksemburg – Lüksemburg ulusal kanalı RTL, 4 Haziran 2015 tarihinde ülkenin 2016 yarışmasına katılmayacağını açıklamıştır.[110][111]
Monako – Monako ulusal kanalı Télé Monte Carlo (TMC) Monako'nun 2016 yılında Eurovision Şarkı Yarışması'na dönmeyeceğini açıklamıştır.[112]
Slovakya – RTVS, 2015 Eurovision Dans Yarışması'na geri dönmüş ve Eurovision'un Avrupa kültürünü yansıttığını söylemiştir. 2016 yarışmasına katılması mümkün olarak gözükse de henüz resmi bir açıklama gelmemiştir.[113] Ancak, 26 Ağustos 2015 tarihinde RTSV henüz bir karara varmadıklarını, yapılacak olan genel kurul toplantısından sonra bir açıklamada bulunacaklarını belirtti.[114] 28 Eylül 2015 tarihinde Slovak kanal katılmayacaklarını açıkladı.[115]
Portekiz - Portekiz ulusal kanalı Rádio e Televisão de Portugal (RTP), şarkıcıların yarışmaya ilgi göstermesini sağlamak için ulusal finalleri değiştirmeyi önermiş, 2016 yarışmasında yer alabileceklerini belirtmiştir. Portekiz 2010 yılından beridir finale yükselememiş ve Portekiz halkının çoğunluğu bu başarısızlığı ülkenin düzenlediği Festival da Canção yarışmasının formatına dayandırmıştır.[116]Cristiano Ronaldo'nun kız kardeşi Katla Aveiro resmi twiteer hesabından Portekiz'i temsil etmek istediğini açıklamıştır.[117] 7 Ekim 2015 tarihinde RTP kanalı 2016 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılmayacağını açıkladı.[118]
Türkiye - Yetkili kişiler bu yıl da TRT'nin yarışmaya katılmaya terör olayları nedeni ile sıcak bakmadığı ama yine de EBU'dan ek süre isteyerek nihai kararı kasımda duyurucaklarını açıklamıştır.[119] 3 Kasım 2015 tarihinde TRT kanalı 2016'da yarışmaya katılmayacağını açıklamıştır. Gerekçe olarak EBU'nun oylamada herhangi bir değişiklik yapmamasından dolayı bu kararı aldıklarını belirtti.[120][121]
Aktif EBU üyeliği gerektiren ülkeler
Çin - Çin özel televizyon kanalı Hunan TV, Eurovision Şarkı Yarışması'na katılmayı ilgilendiklerini açıkladı. EBU ise "Yeni katılımlara açığız Eurovision Şarkı Yarışması için yeni elementler arıyoruz" şeklinde yorum yaptı.[122] Ancak, 3 Haziran 2015 tarihinde, EBU, Çin'in 2016 yarışmasına davet edileceği veya katılımcı ülke olacağı haberlerinin doğru olmadığını açıklamıştır.[123]
Faroe Adaları – Faroe Adaları yayıncısı Portal 9 Haziran 2015 tarihinde ülkenün ulusal kanalı Kringvarpið 2010 yılında Eurovision'u keşfettiklerini, aktif EBU üyesi olmak istediklerini; ancak Danimarka'ya bağımlı olduklarından reddedildiğini açıklamıştır. Eğitim bakanı Bjørn Kalsø, katılımlarını desteklemesiyle beraber şunları söylemiştir: "Şimdiye kadar ülkelerin bağımsızlığı Birleşmiş Milletlerin kabul etmesiyle olmuştur. Ancak biz bu hedefe ulaşmakta kararlı isek, amacımıza ulaşmak için hiçbir engel yoktur... uygulamaları yeniye göre düzenlemek, Faroe Adaları'nın Eurovision'da eşit şartlar içerisinde diğer ülkelerle yarışmasını sağlamalıyız."[124][125]
Katalonya - Katalon parlomentosu, İspanya'dan bağımsızlığını ilan edebilmek amacıyla 25 Eylül ile 26 Eylül 2015 tarihleri arasında bölgesel seçim yapacaktır. Katalonya daha önceden bir EBU üyesi olabilmek ve diğer üye ülkeler gibi Eurovision'da yarışabilmek amacıyla katılım başvurusunda bulunmuş; ancak İspanya'ya bağlı olduğundan katılamamıştır. Televisió de Catalunya, Eurovision'a katılabilmesi için topraklarının %97'sine sahip olmak zorundadır.[126]
Kosova – Mayıs 2015 tarihinde Kosovalı politikacı Petrit Selimi, Kosova'nın Eurovision Şarkı Yarışması'na katılacağını söylemiş; fakat Kosova EBU üyesi olmadığından resmi olarak olarak onaylanmamıştı.[127] Ancak, 3 Haziran 2015 tarihinde, EBU, Kosova'nın EBU üyesi olmaması nedeniyle 2016 yarışmasına katılacağı haberlerinin doğru olmadığı açıklamıştır.[128]
Lihtenştayn - Lihtenştayn'ın birinci ulusal kanalı 1 Fürstentum Liechtenstein Television (1FLTV), sponsor eksikliğinden dolayı gelecek sene Stockholm'da yapılacak olan yarışmaya katılmayacaklarını belirtmiştir.[129]
Uluslararası yayın ve oylama
Oyları sunanlar
Katılımcı ülkelerin jüri oylarını verecek 42 sunucu 14 Mayıs 2016 tarihinde açıklanmıştır:[130]
İsrail – Hebrew: Hebrew subtitles (Channel 1, second semi-final and final (live), first semi-final (delayed)); TBA (88 FM, second semi-final and final); Arabic: Arabic subtitles (Channel 33, second semi-final and final); TBA (Kol Yisrael Arabic, second semi-final and final)[162]
Norveç – Olav Viksmo Slettan (NRK1, tüm gösteriler);[174] Ronny Brede Aase, Silje Reiten Nordnes and Markus Ekrem Neby (NRK3, final);[175] TBA (NRK P1, second semi-final and final)[176]
İsveç'in ulusal kanalı SVT, bu yılki yarışmanın her iki yarı final ve finalini işitme engelli seyirciler için işaret dili ile yayınlayacaktır.[202] Yarışmacıların şarkıları ve sunucuların konuşmaları dokuz kişi tarafından yorumlanacaktır: Ebru Bilen Basaran (Danimarka), Amina Ouahid (İsveç), Tommy Rangsjö (İsveç), Xuejia Rennie Zacsko (İsveç), Laith Fathulla (İsveç), Laura Levita Valyte (Litvanya), Pavel Rodionov (Rusya), Kolbrun Völkudottir (İzlanda) ve Rafael-Evitan Grombelka (Almanya).[203] İşaret dili yayını yarışma ile eş zamanlı olarak yayınlanacaktır.[203] The following broadcasters will also televise the broadcasts:
Eurovision Song Contest: Stockholm 2016, 2016 yarışmasının resmî albümüdür. Avrupa Yayın Birliği ve Universal Music Group tarafından 13 Nisan 2016 tarihinde satışa çıkmıştır.[208] Albüm kırk üç ülkenin yarı finalde ve finalde yarışan, finale yükselemeyen şarkılarını dahil tümünü içermektedir.[209]
^Malta'nın ulusal final kurallarına göre yarışmayı kazanan şarkıcı eğer isterse şarkısını değiştirebilir. Malta bu yıl Stockholm'a Ira Losco'yu "Chameleon" adlı şarkısıyla gönderecektir.[210][211]
^"SVT kapar Eurovisionbudget" [SVT cuts Eurovision Budget]. Dagens Nyheter (İsveççe). 11 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2015.
^Kaynak hatası:Geçersiz <ref> etiketi; wiwibloggs.com isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
^http://www.svt.se/ 21 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
melodifestivalen/flaggparad-eurovision-song-contest-2016-fashion-bea-szenfeld-svensk-housemusik-avicii
^Escudero, Victor (20 Şubat 2016). "Greta Salome to represent Iceland!". eurovision.tv. European Broadcasting Union. 21 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2016.
^"Gísli Marteinn kynnir Eurovision á ný" [Gísli Marteinn presents Eurovision again]. RÚV.is (İzlandaca). Ríkisútvarpið. 15 Nisan 2016. 8 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2016.
^"«Eurovision Song Contest» 2016 – Der Countdown" [«Eurovision Song Contest» 2016 – the countdown]. srf.ch (Almanca). Schweizer Radio und Fernsehen. 18 Nisan 2016. 7 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2016.
^abcMartinsson, Niclas (6 Mayıs 2016). "Dansande händer i Eurovision". dovastidning.se (İsveççe). Dövas Tidning. 14 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2016.