|
Frost Paşa
Frost Paşa veya doğum adıyla James Maurice Frost (3 Mayıs 1838 – 9 Kasım 1902), İskoç asıllı Britanyalı mucit, askerî mühendis, ve Osmanlı ordusunda yüksek dereceli ferîk rütbesine sahip olan paşadır. Yaklaşık 45 yıl boyunca Tersane-i Amire'de hizmet veren Frost'un Osmanlı'da silah üretimine, tedarikine, ve tasarımının geliştirilmesine oldukça önemli katkılarda bulunmuştur. İlk yılları ve kariyeriJames Maurice Frost, 3 Mayıs 1838 tarihinde Aberdeen'de orta halli İskoç ailede doğdu. Babası William Frost, uzun yıllar boyunca Gallowgate merkezli ayakkabı ve deri tüccarı John Clyne’ın yöneticisi olarak çalıştı. Frost ilk eğitimini Aberdeen Mekanik Enstitüsü'nde aldı. Daha sonra John Blaikie & Sons şirketinde pirinç işçisi olarak çıraklığa başladı. Frost çıraklığını tamamlamak üzereyken, Kraliyet Tersanesi'nde mühendis olarak çalışma teklifi aldı. Teklifi kabul eden Frost, kısa sürede Tersane'de yönetici konumuna yükseldi. Frost’un mühendislik yeteneklerinden etkilenen Sir John Anderson ona Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Tersane-i Amiresi'nde çalışma teklifinde bulundu ve Frost bu teklifi kabul etti.[1] Osmanlı İmparatorluğu'ndaki yaşamıGelişi ve ilk yıllarıFrost’un Osmanlı hizmetine giriş tarihi tam olarak bilinmemektedir. İstanbul’a gelişi 1859 ile 1861 yılları arasındadır. 1862 yılında ise VII. Edward'un (Galler prensi olduğu dönemde) İstanbul'u ziyareti sırasında Frost, Prens'e Tersane-i Amire'yi gezdirdi. Bundan hemen sonra, Prens tarafından Kraliyet yatı'nda öğle yemeğine davet edildi.[2] 1868 yılı itibarıyla Frost, Tersane-i Amire'de yüksek bir konuma sahipti. Osmanlı Tersanesi'nin yönetimi kendisine verilmiş ve Kraliyet Tersanesi'ne benzer bir sistem kurmaya çalışmıştır.[3]  93 HarbiTersane-i Amire'nin başındaki Frost Bey, ateşli silah ve torpillerin 93 Harbi'ndeki tüm cephelere ulaştırılmasından sorumluydu. Osmanlı Tersanesi'nde küçük ve hafif silah üretimini ve tedarikinin güçlü bir lojistiğini kurmakla yetinmeyen Frost, yeni bir tüfek icat etti ve bir torpido botu tasarımını geliştirdi. Savaş sırasında silahların Rus İmparatorluğu'na karşı cephelerde kullanıldığı alanları ziyaret etti. Savunma tahkimatlarının düzenlenmesinin yanı sıra Osmanlı'nın muhabere sınıfı alanında da önemli rol oynayan Frost,[1] savaştaki hizmetlerinden dolayı 1881 yılında Tuğgeneral ve Paşa unvanını kazandı. 1887 yılında II. Abdülhamid tarafından Mecidiye Nişanının dördüncü rütbesi ikinci rütbeye yükseltildi.[4] Son yıllarıAberdeen'e kısa dönüşü1887 yılında Frost Paşa yaklaşık 30 yıl sonra memleketi olan Aberdeen'e beş ay sürecek bir tatil için döndü. Bu süre zarfında iki oğlu Constantine ve Henry, Dalgety Brothers şirketinde mühendis olarak çıraklık yapmaya başladı. Bir diğer oğlu Rudolph ise Kuzey İskoçya Bankası'nda çıraklığını tamamladıktan sonra İzmir'de bir bankada çalışmaya başladı. Plevne Savunması sırasında doğduğu için Plevna ismi verilen dördüncü oğlu Carlisle'da elektrik mühendisi olarak çalışıyordu.[1] Otuz Gün Savaşı1893'de ikinci rütbe olan Osmaniye Nişanı, 1894'de Liyakat ve Tahlisiye madalyaları, 1896'da gümüş İmtiyaz Madalyası ile onurlandırılmıştır.[4] Frost Paşa, 1897 yılındaki Otuz Gün Savaşı (ya da 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı) sırasında da görevini etkili bir şekilde yerine getirdi ve yine Sultan'dan bir madalya ile onurlandırıldı.[5] 1898'de Ferîk unvanını kazanıp, 1899'da altın İmtiyaz Madalyası almıştır.[4] Ölümü1887 yılı içerisinde Osmanlı İmparatorluğu'na dönen Frost Paşa, bir daha İskoçya'yı ziyaret etmedi. 1902 yılında bilinmeyen bir hastalıktan muzdaripti. Aberdeen'deki kardeşlerine durumunun iyi olduğuna dair mektuplar gönderilmiş olsada Frost, 9 Kasım 1902'de İstanbul'da 64 yaşında aniden hayatını kaybetti. Ölümüne dek pek çok madalya ile yüksek düzeyde onurlandırılmıştı. Paşa geride dört oğlu, iki kızı, ve dul eşini bıraktı.[1] Kaynakça
Information related to Frost Paşa |
||||||||||||||||||||||||||||
