Hayrettin Erkmen (1915, Tirebolu, Giresun - 18 Mayıs 1999, İstanbul[2]), Türk siyasetçi.
Hayatı
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ni bitirdi. Cenevre İktisat Fakültesi'nde doktora yaptı. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'nde asistanlığa atandı. Galatasaray İktisat ve İşletmecilik Yüksek Okulu Öğretim üyelikleri, T.C. Merkez Bankası İdare Meclis üyelikleri yaptı.
Siyasi hayatı
Demokrat Parti'den 1950 - 1960 yılları arasında IX., X. ve XI. Dönem Giresun milletvekili seçildi. Adnan Menderes'in yakın çevresinde yer almayı başaran Erkmen, 1953'te Çalışma Bakanı Samet Ağaoğlu'nun istifası sonrası İkinci Menderes hükûmetinde Çalışma Bakanlığı'na getirildi. İkinci, üçüncü ve beşinci Menderes hükûmetlerinde Çalışma Bakanı olarak görev yapan Erkmen, ilk bakanlığı sırasında halef-selef olduğu Samet Ağaoğlu'nun baldızı Münire Babaoğlu ile 1955'te evlenerek eski bakanla bacanak oldu. DP Grubunda huzursuzlukların artması Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Menderes'ten yeni bir kabine kurmasını isteyince 9 Aralık 1955'te oluşturulan dördüncü Menderes kabinesinde Erkmen yer almadı.
Namık Gedik'in yerine 1956'da DP Meclis Grubu Başkanlığına seçilen Erkmen, 1957 seçimlerinden sonra yeniden Çalışma Bakanlığı görevine getirildi.[3]
Yassıada mahkemelerinde (1960-61) 10 yıl hapse mahkûm edildiyse de çıkarılan aftan yararlanarak 1964'te tahliye oldu.
Aftan yararlanarak Adalet Partisi'nden (AP) 12 Ekim 1975 - 12 Eylül 1980 tarihleri arasında Giresun senatörü seçildi. 12 Eylül Darbesi öncesinde, 1979'da Süleyman Demirel'in başkanlığında kurulan AP azınlık hükûmetinde dışişleri bakanlığına getirildi. Yunanistan'a karşı uyguladığı yumuşak politikalar yüzünden eleştiriler aldı. 5 Eylül 1980'de hakkında Millî menfaatlere aykırı politika izlediği, Avrupa Ekonomik Topluluğu'na girmeye teşebbüs ettiği, İslam Dünyası'na karşı Batı yanlısı politika takip ettiği gerekçesiyle, Millî Selamet Partisi (MSP) tarafından TBMM'ye verilen ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) tarafından desteklenen gensoru önergesinin 231 oyla kabul edilmesi sonucunda Türk siyasi hayatında gensoru ile düşürülen ilk bakan oldu. 12 Eylül 1980 askeri müdahalesinden sonra senatörlüğü de sona erdi.
1992'de yeniden açılan Demokrat Parti'nin genel başkanlığına getirildi, 1994'te yapılan kongrede genel başkanlığı Aydın Menderes'e kaptırdı.
Ölümü
18 Mayıs 1999'da İstanbul'da öldü.
Kaynakça
|
---|
TBMM Hariciye Vekilleri (1920-1923) | | |
---|
TC Dışişleri Bakanları (1923-günümüz) | |
---|
|
---|
TBMM Nafia Vekilleri (1920-1923) | | |
---|
T.C. Nafia Vekilleri (1923-1928) | |
---|
T.C. Bayındırlık Bakanları (1928-1987) | |
---|
T.C. İmar ve İskân Bakanları (1958-1983) | |
---|
T.C. Bayındırlık ve İskân Bakanları (1987-2011) | |
---|
T.C. Çevre Bakanları (1991-2003) | |
---|
T.C. Çevre ve Orman Bakanları (2003-2011) | |
---|
T.C. Çevre ve Şehircilik bakanları (2011-2021) | |
---|
T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği bakanları (2021-günümüz) | |
---|
|
---|
TBMM İktisat Vekilleri (1920-1923) | | |
---|
TC Ekonomi Bakanları (1923-1924) | |
---|
TC Ekonomi Bakanları (1928-1949) | |
---|
TC Ekonomi ve Ticaret Bakanları (1949-1960) | |
---|
TC Dış Ekonomik İlişkiler Bakanları (Mart 1971 - Aralık 1971) | |
---|
TC Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanları (1983-2011) | |
---|
TC Ekonomi Bakanları (2011-2018) | |
---|
|
---|
Ticaret Bakanları (1924-1928) | | |
---|
Ticaret Bakanları (1939-1949) | |
---|
Ekonomi ve Ticaret Bakanları (1949-1960) | |
---|
Ticaret Bakanları (1960 - Mart 1971) | |
---|
Ticaret Bakanları (Aralık 1971 - 1983) | |
---|
Sanayi ve Ticaret Bakanları (1983-2011) | |
---|
Gümrük ve Ticaret Bakanları (2011-2018) | |
---|
Ticaret Bakanları (2018-günümüz) | |
---|
|
---|
Çalışma Bakanları (1946-1983) | | |
---|
Sosyal Güvenlik Bakanları (1974-1983) | |
---|
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanları (1983-2018) | |
---|
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanları (2018-2021) | |
---|
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanları (2021-günümüz) | |
---|
|
---|
2. Menderes Hükûmeti (9 Mart 1951 - 17 Mayıs 1954) |
Başbakan | |
---|
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı | |
---|
Devlet Bakanı | |
---|
Gümrük ve Tekel Bakanı | |
---|
Adalet Bakanı | |
---|
Millî Savunma Bakanı | |
---|
İçişleri Bakanı | |
---|
Dışişleri Bakanı | |
---|
Ekonomi ve Ticaret Bakanı | |
---|
Maliye Bakanı | |
---|
Millî Eğitim Bakanı | |
---|
Bayındırlık Bakanı | |
---|
Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı | |
---|
Ulaştırma Bakanı | |
---|
Tarım Bakanı | |
---|
Çalışma Bakanı | |
---|
İşletmeler Bakanı | |
---|
|
---|
3. Menderes Hükûmeti (17 Mayıs 1954 - 9 Aralık 1955) |
Başbakan | |
---|
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı | |
---|
Devlet Bakanı | |
---|
Gümrük ve Tekel Bakanı | |
---|
Adalet Bakanı | |
---|
Millî Savunma Bakanı | |
---|
İçişleri Bakanı | |
---|
Dışişleri Bakanı | |
---|
Ekonomi ve Ticaret Bakanı | |
---|
Maliye Bakanı | |
---|
Millî Eğitim Bakanı | |
---|
Bayındırlık Bakanı | |
---|
Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı | |
---|
Ulaştırma Bakanı | |
---|
Tarım Bakanı | |
---|
Çalışma Bakanı | |
---|
İşletmeler Bakanı | |
---|
|
---|
5. Menderes Hükûmeti (25 Kasım 1957 - 27 Mayıs 1960) |
Başbakan | |
---|
Başbakan Yardımcısı | |
---|
Devlet Bakanı | |
---|
Gümrük ve Tekel Bakanı | |
---|
Adalet Bakanı | |
---|
Millî Savunma Bakanı | |
---|
İçişleri Bakanı | |
---|
Dışişleri Bakanı | |
---|
Maliye Bakanı | |
---|
Millî Eğitim Bakanı | |
---|
Bayındırlık Bakanı | |
---|
İmar ve İskan Bakanı | |
---|
Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı | |
---|
Ulaştırma Bakanı | |
---|
Tarım Bakanı | |
---|
Çalışma Bakanı | |
---|
Sanayi Bakanı | |
---|
Basın, Yayın ve Turizm Bakanı | |
---|
Koordinasyon Bakanı | |
---|
|
---|
6. Demirel Hükûmeti (12 Kasım 1979 - 12 Eylül 1980) |
Başbakan | |
---|
Devlet Bakanları | |
---|
Gençlik ve Spor Bakanı | |
---|
Gümrük ve Tekel Bakanı | |
---|
Adalet Bakanı | |
---|
Millî Savunma Bakanı | |
---|
İçişleri Bakanı | |
---|
Dışişleri Bakanı | |
---|
Maliye Bakanı | |
---|
Millî Eğitim Bakanı | |
---|
Bayındırlık Bakanı | |
---|
İmar ve İskan Bakanı | |
---|
Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı | |
---|
Ulaştırma Bakanı | |
---|
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı | |
---|
Çalışma Bakanı | |
---|
Sosyal Güvenlik Bakanı | |
---|
Köyişleri ve Kooperatifler Bakanı | |
---|
Sanayi ve Teknoloji Bakanı | |
---|
Ticaret Bakanı | |
---|
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı | |
---|
Kültür Bakanı | |
---|
Turizm ve Tanıtma Bakanı | |
---|
Orman Bakanı | |
---|