Nikos Pulancas (Yunanca: Νίκος Πουλαντζάς; 21 Eylül 1936 - 3 Ekim 1979), Yunan sosyolog ve filozof, Marksist siyaset toplum bilimcisi.
Hayatı
Nikos Pulancas, 21 Eylül 1936'da Atina'da doğdu. 1953'te Atina Üniversitesi Hukuk fakültesine girdi. Üniversitede iken Yunanistan Komünist Partisi'nin (KKE) Gençlik Kolları'nda ve yasal bir parti olan Birleşik Demokratik Sol'da (EDA) siyasi faaliyetlerde bulundu. 1966'da Annie Leclerc ile evlendi. 1970'lerde Poulantzas ve Althusser ile beraber, ilk önceleri Leninist olan, önde gelen bir Yapısalcı Marksist olarak biliniyordu, sonraları Demokratik sosyalizm savunucusu oldu. En çok devlet üzerine kuramsal çalışması ile tanınmaktadır. Ancak aynı zamanda faşizmin çözümlenmesine, çağdaş dünyada toplumsal sınıflara ve 1970'lerde Güney Avrupa'da diktatörlüklerin (ör:Franco'nun İspanya'sı, Salazar'ın Portekiz'i ve Papadopoulos'un Yunanistan'ı) çökmesine Marksist katkılar önerdi. Poulantzas, Antonio Gramsci'nin kültürel hegemonya kavramına dayanarak ezilenlerin hareketlerini bastırmasının devletin tek işlevi olmadığını savundu. Bunun yerine, devlet iktidarı ezilenlerin rızasını da almalıydı. Ralph Miliband'ın devlet üzerine olan görüşlerini yoğun şekilde eleştirdi. Teorileri Bob Jessop üzerinde derin etkiler bıraktı. Pulancas'ın fikirleri Yunanistan'da Syriza partisinin kurulmasına ön ayak oldu.
3 Ekim 1979'da Paris'te bir arkadaşının dairesinin penceresinden atlayarak intihar etti.
Başlıca çalışmaları
- Poulantzas, Nicos. Political Power and Social Classes (Siyasal İktidar ve Sosyal Sınıflar). NLB, 1973 (orig. 1968).
- Poulantzas, Nicos. Fascism and Dictatorship: The Third International and the Problem of Fascism (Faşizm ve Diktatörlük: Üçüncü Enternasyonal ve Faşizmin Sorunu). NLB, 1974 (orig. 1970).
- Poulantzas, Nicos. Classes in Contemporary Capitalism (Çağdaş Kapitalizmde Sınıflar). NLB, 1975 (orig. 1973).
- Poulantzas, Nicos. The Crisis of the Dictatorships: Portugal, Greece, Spain (Diktatörlüklerin Krizi: Portekiz, Yunanistan, İspanya). Humanities Press, 1976.
- Poulantzas, Nicos. State, Power, Socialism (Devlet, İktidar, Sosyalizm). NLB, 1978.
- Poulantzas, Nicos. The Poulantzas Reader: Marxism, Law and the State (Poulantzas Okuyucusu: Marksizm, Hukuk ve Devlet), ed. J. Martin. Verso, 2008.
Kaynakça
