Danh sách sao lớn nhất

Dưới đây là danh sách các ngôi sao lớn nhất hiện được biết đến, được sắp xếp theo bán kính. Đơn vị tính là bán kính Mặt Trời (khoảng 695.700 km; 432.300 mi).^[1]

Đường kính góc của các ngôi sao có thể được đo trực tiếp bằng phép đo giao thoa sao. Các phương pháp khác là có thể sử dụng hiện tượng che khuất thiên thể hoặc che khuất sao đôi để tìm bán kính sao.

Tất cả các kích thước được nêu trong danh sách này đều có điểm không chính xác và có thể bị tranh cãi. Danh sách vẫn đang trong quá trình hoàn thiện và các tham số có xu hướng thay đổi.

Danh sách các sao lớn nhất

Danh sách này không đầy đủ, bạn cũng có thể giúp mở rộng danh sách.

**Danh sách các sao lớn nhất**
Tên Sao	Bán kính Mặt Trời Mặt Trời = 1	Ghi chú
Stephenson 2-18	2.150	Ngôi sao lớn nhất trong vũ trụ cách rất xa Trái Đất, hơn 20.000 năm ánh sáng.
Westerlund 1	2.000
Quỹ đạo của Sao Thổ	1.940–2.169	Được báo cáo để tham khảo
UY Scuti	1708 ± 192^[2]	Khoảng cách trong việc xác định kích thước: ± 192 bán kính Mặt Trời (Mặt Trời = 1). Ở mức nhỏ nhất, bán kính của UY Scuti lớn bằng VX Sagittarii (xem ở dưới).
NML Cygni	1.640 hoặc 1.183^[3]–2.770 ^[4]	NML Cygni là một ngôi sao siêu khổng lồ bất thường bao quanh bởi một tinh vân và bị che lấp bởi bụi.
WOH G64	1540 ± 77^[5]	Đây là ngôi sao lớn nhất trong LMC, nhưng bất thường ở vị trí và chuyển động và có thể vẫn còn một vầng hào quang khổng lồ.
RW Cephei	1.535 ^[6]^[7]	RW Cep biến cả về độ sáng (ít nhất một trong 3) và loại quang phổ (quan sát từ G8 đến M), do đó có lẽ cũng có đường kính. Bởi vì các loại quang phổ và nhiệt độ ở độ sáng tối đa không được biết đến, kích thước trích dẫn chỉ là ước tính.
Westerlund 1-26	1.530-1.580^[8] (–2.544) ^[9]	Các thông số rất không chắc chắn cho một ngôi sao khác thường với phát xạ vô tuyến mạnh. Phổ biến nhưng dường như không phải là độ sáng.
VX Sagittarii	1.520^[10]	VX Sgr là một chuẩn tinh với một tầm nhìn lớn và thay đổi đáng kể về kích thước.
KY Cygni	1.420–2.850 ^[11]	KY Cygni nằm trong một khu vực nhiều bụi, do đó rất khó khăn để xác định kích thước của nó. Kích thước được trích dẫn là các giá trị phù hợp với mô hình tiến hóa của sao, phạm vi thực tế có thể lớn hơn.
VY Canis Majoris	1420 ± 120^[12]	Từng được xem là một ngôi sao siêu khổng lồ đỏ quá lớn mà nó trái với lý thuyết tiến hóa sao. Đo lường và dự toán được cải thiện đã giảm kích thước ước tính của nó.^[12]^[13]
AH Scorpii	1411 ± 124^[2]	AH Sco biến gần 3 độ lớn trong phạm vi thị giác, và khoảng 20% trong tổng số độ sáng. Sự thay đổi của đường kính là không rõ ràng bởi vì nhiệt độ cũng thay đổi.
VV Cephei A	1.400^[14] hoặc 1.050–1.800^[15]
HR 5171 A	1315 ± 260	HR 5171 A là một ngôi sao trong một hệ sao đôi, mất dần khối lượng.
SMC 018136	1.310
Mu Cephei (Herschel's "Garnet Star")	1.260^[16] hoặc 650 R_☉^[17]–1,420 R_☉^[11]
BI Cygni	1.240^[11]
S Persei	1.230
RAFGL 2139	1.200^[18]
PZ Cassiopeiae	1.190-1.940^[11] hoặc 1.260-1.340^[19]
BC Cygni	1.140^[11]-1.230^[16]
RT Carinae	1.090^[11]
V396 Centauri	1.070^[11]
Quỹ đạo của Sao Mộc	1.064–1.173	Được báo cáo để tham khảo
HV 11423	1.060–1.220^[20]
CK Carinae	1.060^[11]
U Lacertae	1.025^[10]
KW Sagittarii	1.009^[2]-1.460^[11]
NR Vulpeculae	980^[11]
GCIRS 7	960 ± 92^[21]
S Cassiopeiae	930^[22]^[23]
IX Carinae	920^[11]
HV 2112	915^[24]
NSV 25875	891^[3]
Betelgeuse (Alpha Orionis)	887 ± 203–1.200
V437 Scuti	874^[3]
V602 Carinae	860^[11]-1.050^[25]
V669 Cassiopeiae	859^[3]
V1185 Scorpii	830^[3]
Giới hạn xa nhất của vành đai tiểu hành tinh	816	Được báo cáo để tham khảo	Antares A (Alpha Scorpii A)	800–900^[26]
BO Carinae	790^[11]
SU Persei	780^[11]
RS Persei	770^[27]-1.000^[11]
AV Persei	770^[11]
V355 Cepheus	300^[10]-770^[11]
V915 Scorpii	760^[28]
S Cephei	760^[29]
HD 303250	750^[11]
V382 Carinae	747^[30]	Là sao siêu khổng lồ vàng, một trong những loại sao hiếm nhất.
RU Virginis	742^[29]
V648 Cassiopeiae	710^[11]
XX Persei	710^[31]
TV Geminorum	620-710^[32] (–770)^[11]
V528 Carinae	700^[11]
Các ngôi sao dưới đây dùng để so sánh.
V354 Cephei	690^[10]-1.520^[11]
CE Tauri	608^[33]
R Leporis (Hind's "Crimson Star")	400–535^[34]
Rho Cassiopeiae	400-500^[35]
Giới hạn gần nhất của vành đai tiểu hành tinh	412	Được báo cáo để tham khảo
Mira A (Omicron Ceti)	332–402^[36]
V509 Cassiopeiae	400–900^[37]
CW Leonis	250–500^[38]
V838 Monocerotis	380^[39]
S Doradus	100-380^[40]
R Doradus	370^[41]
The Pistol Star	340^[42]
La Superba (Y Canum Venaticorum)	307^[3]-390^[43]
Quỹ đạo của Sao Hỏa	297–358	Được báo cáo để tham khảo
Alpha Herculis (Ras Algethi)	284±60^[44]
Eta Carinae A (Tseen She)	250^[45]
Quỹ đạo của Trái Đất	211–219	Được báo cáo để tham khảo
Deneb (Alpha Cygni)	203^[46]
Quỹ đạo của Sao Kim	154–157	Được báo cáo để tham khảo
Epsilon Aurigae A (Almaaz)	143-358^[47]
LBV 1806-20	120
Peony Nebula Star	92^[48]
Rigel A (Beta Orionis A)	78.9^[49]
Canopus (Alpha Carinae)	71^[50]
Albireo A (Beta Cygni A)	69
Quỹ đạo của Sao Thủy	66–100	Được báo cáo để tham khảo
Aldebaran (Alpha Tauri)	44,2^[51]
Polaris (Alpha Ursae Minoris)	37,5^[52]
R136a1	35,4^[53]
Arcturus (Alpha Boötis)	25,4^[54]
HDE 226868	20-22^[55]
VV Cephei B	13^[56]-25^[57]
Capella A (Alpha Aurigae A)	11,98
Mặt Trời	1	Được báo cáo để tham khảo

Xem thêm

Ghi chú

Tham khảo

^ Mamajek, E. E.; Prsa, A.; Torres, G.; Harmanec, P.; Asplund, M.; Bennett, P. D.; Capitaine, N.; Christensen-Dalsgaard, J.; Depagne, E. (October 2015). "IAU 2015 Resolution B3 on Recommended Nominal Conversion Constants for Selected Solar and Planetary Properties". arΧiv:1510.07674 [astro-ph.SR].
^ ^a ^b ^c Arroyo-Torres, B; Wittkowski, M; Marcaide, J. M; Hauschildt, P. H (tháng 6 năm 2013). “The atmospheric structure and fundamental parameters of the red supergiants AH Scorpii, UY Scuti, and KW Sagittarii”. Astronomy & Astrophysics. 554 (A76): A76. arXiv:1305.6179. Bibcode:2013A&A...554A..76A. doi:10.1051/0004-6361/201220920.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f De Beck, E.; Decin, L.; De Koter, A.; Justtanont, K.; Verhoelst, T.; Kemper, F.; Menten, K. M. (2010). “Probing the mass-loss history of AGB and red supergiant stars from CO rotational line profiles. II. CO line survey of evolved stars: Derivation of mass-loss rate formulae”. Astronomy and Astrophysics. 523: A18. arXiv:1008.1083. Bibcode:2010A&A...523A..18D. doi:10.1051/0004-6361/200913771.
^ Zhang, B.; Reid, M. J.; Menten, K. M.; Zheng, X. W.; Brunthaler, A. (2012). “The distance and size of the red hypergiant NML Cygni from VLBA and VLA astrometry”. Astronomy & Astrophysics. 544: A42. arXiv:1207.1850. Bibcode:2012A&A...544A..42Z. doi:10.1051/0004-6361/201219587.
^ Levesque, Emily M; Massey, Philip; Plez, Bertrand; Olsen, Knut A. G (tháng 6 năm 2009). “The Physical Properties of the Red Supergiant WOH G64: The Largest Star Known?”. Astronomical Journal. 137 (6): 4744. arXiv:0903.2260. Bibcode:2009AJ....137.4744L. doi:10.1088/0004-6256/137/6/4744.
^ Humphreys, R. M. (1978). “Studies of luminous stars in nearby galaxies. I. Supergiants and O stars in the Milky Way”. The Astrophysical Journal Supplement Series. 38: 309. Bibcode:1978ApJS...38..309H. doi:10.1086/190559.
^ Davies, Ben; Kudritzki, Rolf-Peter; Figer, Donald F. (2010). “The potential of red supergiants as extragalactic abundance probes at low spectral resolution”. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 407 (2): 1203. arXiv:1005.1008. Bibcode:2010MNRAS.407.1203D. doi:10.1111/j.1365-2966.2010.16965.x.
^ Wright, Nicholas J; Wesson, Roger; Drew, Janet E; Barentsen, Geert; Barlow, Michael J; Walsh, Jeremy R; Zijlstra, Albert; Drake, Jeremy J; Eislöffel, Jochen; Farnhill, Hywel J (2014). “The ionized nebula surrounding the red supergiant W26 in Westerlund 1”. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters. 437: L1. arXiv:1309.4086. Bibcode:2014MNRAS.437L...1W. doi:10.1093/mnrasl/slt127.
^ Clark, J. S.; Ritchie, B. W.; Negueruela, I.; Crowther, P. A.; Damineli, A.; Jablonski, F. J.; Langer, N. (2011). “A VLT/FLAMES survey for massive binaries in Westerlund 1. III. The WC9d binary W239 and implications for massive stellar evolution”. Astronomy & Astrophysics. 531: A28. arXiv:1105.0776. Bibcode:2011A&A...531A..28C. doi:10.1051/0004-6361/201116990.
^ ^a ^b ^c ^d Mauron, N.; Josselin, E. (2011). “The mass-loss rates of red supergiants and the de Jager prescription”. Astronomy and Astrophysics. 526: A156. arXiv:1010.5369. Bibcode:2011A&A...526A.156M. doi:10.1051/0004-6361/201013993.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v Table 4 in Levesque, Emily M.; Massey, Philip; Olsen, K. A. G.; Plez, Bertrand; Josselin, Eric; Maeder, Andre; Meynet, Georges (2005). “The Effective Temperature Scale of Galactic Red Supergiants: Cool, but Not as Cool as We Thought”. The Astrophysical Journal. 628 (2): 973. arXiv:astro-ph/0504337. Bibcode:2005ApJ...628..973L. doi:10.1086/430901.
^ ^a ^b Wittkowski, M.; Hauschildt, P. H.; Arroyo-Torres, B.; Marcaide, J. M. (2012). “Fundamental properties and atmospheric structure of the red supergiant VY Canis Majoris based on VLTI/AMBER spectro-interferometry”. Astronomy & Astrophysics. 540: L12. arXiv:1203.5194. Bibcode:2012A&A...540L..12W. doi:10.1051/0004-6361/201219126.
^ Choi, Yoon Kyung; và đồng nghiệp (2008). “Distance to VY CMa with VERA”. Publications of the Astronomical Society of Japan. Publications Astronomical Society of Japan. 60 (5): 1007. arXiv:0808.0641. Bibcode:2008PASJ...60.1007C. doi:10.1093/pasj/60.5.1007.
^ Ridpath & Tirion 2001, tr. 112–113.
^ Bauer, W. H.; Gull, T. R.; Bennett, P. D. (2008). “Spatial Extension in the Ultraviolet Spectrum of Vv Cephei”. The Astronomical Journal. 136 (3): 1312. Bibcode:2008AJ....136.1312H. doi:10.1088/0004-6256/136/3/1312.
^ ^a ^b Josselin, E.; Plez, B. (2007). “Atmospheric dynamics and the mass loss process in red supergiant stars”. Astronomy and Astrophysics. 469 (2): 671–680. arXiv:0705.0266. Bibcode:2007A&A...469..671J. doi:10.1051/0004-6361:20066353.
^ Tsuji, Takashi (2000). “Water in Emission in the Infrared Space Observatory Spectrum of the Early M Supergiant Star μ Cephei”. The Astrophysical Journal Letters. 540 (2): 99–102. arXiv:astro-ph/0008058. Bibcode:2000ApJ...540L..99T. doi:10.1086/312879.
^ Gvaramadze, V. V.; Menten, K. M.; Kniazev, A. Y.; Langer, N.; MacKey, J.; Kraus, A.; Meyer, D. M.-A.; Kamiński, T. (2014). “IRC -10414: A bow-shock-producing red supergiant star”. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 437: 843. arXiv:1310.2245. Bibcode:2014MNRAS.437..843G. doi:10.1093/mnras/stt1943.
^ Kusuno, K.; Asaki, Y.; Imai, H.; Oyama, T. (2013). “Distance and Proper Motion Measurement of the Red Supergiant, Pz Cas, in Very Long Baseline Interferometry H2O Maser Astrometry”. The Astrophysical Journal. 774 (2): 107. arXiv:1308.3580. Bibcode:2013ApJ...774..107K. doi:10.1088/0004-637X/774/2/107.
^ Massey, Philip; Levesque, Emily M.; Olsen, K. A. G.; Plez, Bertrand; Skiff, B. A. (2007). “HV 11423: The Coolest Supergiant in the SMC”. The Astrophysical Journal. 660: 301. arXiv:astro-ph/0701769. Bibcode:2007ApJ...660..301M. doi:10.1086/513182.
^ Paumard, T; Pfuhl, O; Martins, F; Kervella, P; Ott, T; Pott, J.-U; Le Bouquin, J. B; Breitfelder, J; Gillessen, S; Perrin, G; Burtscher, L; Haubois, X; Brandner, W (2014). “GCIRS 7, a pulsating M1 supergiant at the Galactic centre. Physical properties and age”. Astronomy & Astrophysics. 568: A85. arXiv:1406.5320. Bibcode:2014A&A...568A..85P. doi:10.1051/0004-6361/201423991.
^ Ramstedt, S.; Schöier, F. L.; Olofsson, H. (2009). “Circumstellar molecular line emission from S-type AGB stars: mass-loss rates and SiO abundances”. Astronomy and Astrophysics. 499 (2): 515–527. arXiv:0903.1672. Bibcode:2009A&A...499..515R. doi:10.1051/0004-6361/200911730.
^ Ramstedt, S.; Schöier, F. L.; Olofsson, H.; Lundgren, A. A. (2006). “Mass-loss properties of S-stars on the AGB”. Astronomy and Astrophysics. 454 (2): L103. arXiv:astro-ph/0605664. Bibcode:2006A&A...454L.103R. doi:10.1051/0004-6361:20065285.
^ Levesque, Emily M.; Massey, P.; Zytkow, A. N.; Morrell, N. (ngày 1 tháng 9 năm 2014). “Discovery of a Thorne-̇Żytkow object candidate in the Small Magellanic Cloud”. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters. 443: L94. arXiv:1406.0001. Bibcode:2014MNRAS.443L..94L. doi:10.1093/mnrasl/slu080.
^ Arroyo-Torres, B.; Wittkowski, M.; Chiavassa, A.; Scholz, M.; Freytag, B.; Marcaide, J. M.; Hauschildt, P. H.; Wood, P. R.; Abellan, F. J. (2015). “What causes the large extensions of red supergiant atmospheres?. Comparisons of interferometric observations with 1D hydrostatic, 3D convection, and 1D pulsating model atmospheres”. Astronomy & Astrophysics. 575: A50. arXiv:1501.01560. Bibcode:2015A&A...575A..50A. doi:10.1051/0004-6361/201425212.
^ "Antares: Betelgeuse's Neglected Twin"^{[liên kết hỏng]} Aavso.org.
^ Baron, F.; Monnier, J. D.; Kiss, L. L.; Neilson, H. R.; Zhao, M.; Anderson, M.; Aarnio, A.; Pedretti, E.; Thureau, N.; Ten Brummelaar, T. A.; Ridgway, S. T.; McAlister, H. A.; Sturmann, J.; Sturmann, L.; Turner, N. (2014). “CHARA/MIRC Observations of Two M Supergiants in Perseus OB1: Temperature, Bayesian Modeling, and Compressed Sensing Imaging”. The Astrophysical Journal. 785: 46. arXiv:1405.4032. Bibcode:2014ApJ...785...46B. doi:10.1088/0004-637X/785/1/46.
^ Stickland, D. J. (1985). “IRAS observations of the cool galactic hypergiants”. The Observatory. 105: 229. Bibcode:1985Obs...105..229S.
^ ^a ^b Bergeat, J.; Chevallier, L. (2005). “The mass loss of C-rich giants”. Astronomy and Astrophysics. 429: 235. arXiv:astro-ph/0601366. Bibcode:2005A&A...429..235B. doi:10.1051/0004-6361:20041280. pp. 235-246.
^ “Carina Constellation: Facts, Myth, Star Map, Major Stars, Deep Sky Objects | Constellation Guide”. www.constellation-guide.com (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 28 tháng 10 năm 2017.
^ Fok, Thomas K. T.; Nakashima, Jun-Ichi; Yung, Bosco H. K.; Hsia, Chih-Hao; Deguchi, Shuji (2012). “Maser Observations of Westerlund 1 and Comprehensive Considerations on Maser Properties of Red Supergiants Associated with Massive Clusters”. The Astrophysical Journal. 760: 65. arXiv:1209.6427. Bibcode:2012ApJ...760...65F. doi:10.1088/0004-637X/760/1/65.
^ Wasatonic, Richard P.; Guinan, Edward F.; Durbin, Allyn J. (2015). “V-Band, Near-IR, and TiO Photometry of the Semi-Regular Red Supergiant TV Geminorum: Long-Term Quasi-Periodic Changes in Temperature, Radius, and Luminosity”. Publications of the Astronomical Society of the Pacific. 127 (956): 1010. Bibcode:2015PASP..127.1010W. doi:10.1086/683261.
^ http://www.newforestobservatory.com/2012/07/02/the-second-reddest-star-in-the-sky-119-tauri-ce-tauri/
^ Hofmann, K.-H.; Eberhardt, M.; Driebe, T.; Schertl, D.; Scholz, M.; Schoeller, M.; Weigelt, G.; Wittkowski, M.; Woodruff, H. C. (2005). “Interferometric observations of the Mira star o Ceti with the VLTI/VINCI instrument in the near-infrared”. Proceedings of the 13th Cambridge Workshop on Cool Stars. 560: 651. Bibcode:2005ESASP.560..651H.
^ Gorlova, N.; Lobel, A.; Burgasser, A. J.; Rieke, G. H.; Ilyin, I.; Stauffer, J. R. (2006). “On the CO Near‐Infrared Band and the Line‐splitting Phenomenon in the Yellow Hypergiant ρ Cassiopeiae”. The Astrophysical Journal. 651 (2): 1130–1150. arXiv:astro-ph/0607158. Bibcode:2006ApJ...651.1130G. doi:10.1086/507590.
^ Woodruff, H. C.; Eberhardt, M.; Driebe, T.; Hofmann, K.-H.; và đồng nghiệp (2004). “Interferometric observations of the Mira star o Ceti with the VLTI/VINCI instrument in the near-infrared”. Astronomy & Astrophysics. 421 (2): 703–714. arXiv:astro-ph/0404248. Bibcode:2004A&A...421..703W. doi:10.1051/0004-6361:20035826.
^ Nieuwenhuijzen, H.; De Jager, C.; Kolka, I.; Israelian, G.; Lobel, A.; Zsoldos, E.; Maeder, A.; Meynet, G. (2012). “The hypergiant HR 8752 evolving through the yellow evolutionary void”. Astronomy & Astrophysics. 546: A105. Bibcode:2012A&A...546A.105N. doi:10.1051/0004-6361/201117166.
^ A. B. Men'shchikov1, Y. Balega, T. Blöcker, R. Osterbart, and G.Weigelt (2001). “Structure and physical properties of the rapidly evolving dusty envelope of IRC +10 216 reconstructed by detailed two-dimensional radiative transfer modeling”. Astronomy and Astrophysics. doi:10.1051/0004-6361:20020954.Quản lý CS1: sử dụng tham số tác giả (liên kết)
^ Tylenda, R.; Kamiński, T.; Schmidt, M.; Kurtev, R.; Tomov, T. (2011). “High-resolution optical spectroscopy of V838 Monocerotis in 2009”. Astronomy & Astrophysics. 532: A138. arXiv:1103.1763. Bibcode:2011A&A...532A.138T. doi:10.1051/0004-6361/201116858.
^ Lamers, H. J. G. L. M. (February 6–10, 1995). “Observations and Interpretation of Luminous Blue Variables”. Proceedings of IAU Colloquium 155, Astrophysical applications of stellar pulsation. Astrophysical applications of stellar pulsation. Astronomical Society of the Pacific Conference Series. 83. Cape Town, South Africa: Astronomical Society of the Pacific. tr. 176–191. Bibcode:1995ASPC...83..176L.
^ Bedding, T. R.; và đồng nghiệp (tháng 4 năm 1997), “The angular diameter of R Doradus: a nearby Mira-like star”, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 286 (4): 957–962, arXiv:astro-ph/9701021, Bibcode:1997MNRAS.286..957B, doi:10.1093/mnras/286.4.957
^ Najarro, F.; Figer, D. F.; Hillier, D. J.; Geballe, T. R.; Kudritzki, R. P. (2009). “Metallicity in the Galactic Center: The Quintuplet Cluster”. The Astrophysical Journal. 691 (2): 1816. arXiv:0809.3185. Bibcode:2009ApJ...691.1816N. doi:10.1088/0004-637X/691/2/1816.
^ Luttermoser, Donald G.; Brown, Alexander (1992). “A VLA 3.6 centimeter survey of N-type carbon stars”. Astrophysical Journal. 384: 634. Bibcode:1992ApJ...384..634L. doi:10.1086/170905.
^ Moravveji, Ehsan; Guinan, Edward F.; Khosroshahi, Habib; Wasatonic, Rick (2013). “The Age and Mass of the α Herculis Triple-star System from a MESA Grid of Rotating Stars with 1.3 <= M/M ⊙ <= 8.0”. The Astronomical Journal. 146 (6): 148. arXiv:1308.1632. Bibcode:2013AJ....146..148M. doi:10.1088/0004-6256/146/6/148.
^ Kashi, A.; Soker, N. (2010). “Periastron Passage Triggering of the 19th Century Eruptions of Eta Carinae”. The Astrophysical Journal. 723: 602. arXiv:0912.1439. Bibcode:2010ApJ...723..602K. doi:10.1088/0004-637X/723/1/602.
^ Schiller, F.; Przybilla, N. (2008). “Quantitative spectroscopy of Deneb”. Astronomy & Astrophysics. 479 (3): 849–858. arXiv:0712.0040. Bibcode:2008A&A...479..849S. doi:10.1051/0004-6361:20078590.
^ Kloppenborg, B.K.; Stencel, R.E.; Monnier, J.D.; Schaefer, G.H.; Baron, F.; Tycner, C.; Zavala, R. T.; Hutter, D.; Zhao, M.; Che, X.; Ten Brummelaar, T. A.; Farrington, C.D.; Parks, R.; McAlister, H. A.; Sturmann, J.; Sturmann, L.; Sallave-Goldfinger, P.J.; Turner, N.; Pedretti, E.; Thureau, N. (2015). “Interferometry of ɛ Aurigae: Characterization of the Asymmetric Eclipsing Disk”. The Astrophysical Journal Supplement Series. 220: 14. arXiv:1508.01909. Bibcode:2015ApJS..220...14K. doi:10.1088/0067-0049/220/1/14.
^ Barniske, A.; Oskinova, L. M.; Hamann, W. -R. (2008). “Two extremely luminous WN stars in the Galactic center with circumstellar emission from dust and gas”. Astronomy and Astrophysics. 486 (3): 971. arXiv:0807.2476. Bibcode:2008A&A...486..971B. doi:10.1051/0004-6361:200809568.
^ Moravveji, Ehsan; Guinan, Edward F.; Shultz, Matt; Williamson, Michael H.; Moya, Andres (tháng 3 năm 2012). “Asteroseismology of the nearby SN-II Progenitor: Rigel. Part I. The MOST High-precision Photometry and Radial Velocity Monitoring”. The Astrophysical Journal. 747 (1): 108–115. arXiv:1201.0843. Bibcode:2012ApJ...747..108M. doi:10.1088/0004-637X/747/2/108.
^ Cruzalebes, P.; Jorissen, A.; Rabbia, Y.; Sacuto, S.; Chiavassa, A.; Pasquato, E.; Plez, B.; Eriksson, K.; Spang, A.; Chesneau, O. (2013). “Fundamental parameters of 16 late-type stars derived from their angular diameter measured with VLTI/AMBER”. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 434 (1): 437–450. arXiv:1306.3288. Bibcode:2013MNRAS.434..437C. doi:10.1093/mnras/stt1037.
^ Richichi, A.; Roccatagliata, V. (2005). “Aldebaran's angular diameter: how well do we know it?”. Astronomy and Astrophysics. 433: 305–312. arXiv:astro-ph/0502181. Bibcode:2005A&A...433..305R. doi:10.1051/0004-6361:20041765.
^ Fadeyev, Y. A. (2015). “Evolutionary status of Polaris”. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 449: 1011. arXiv:1502.06463. Bibcode:2015MNRAS.449.1011F. doi:10.1093/mnras/stv412.
^ Crowther, P. A.; Schnurr, O.; Hirschi, R.; Yusof, N.; Parker, R. J.; Goodwin, S. P.; Kassim, H. A. (2010). “The R136 star cluster hosts several stars whose individual masses greatly exceed the accepted 150 M_⊙ stellar mass limit”. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 408 (2): 731. arXiv:1007.3284. Bibcode:2010MNRAS.408..731C. doi:10.1111/j.1365-2966.2010.17167.x.
^ I. Ramírez; C. Allende Prieto (tháng 12 năm 2011). “Fundamental Parameters and Chemical Composition of Arcturus”. The Astrophysical Journal. 743 (2): 135. arXiv:1109.4425. Bibcode:2011ApJ...743..135R. doi:10.1088/0004-637X/743/2/135.
^ Ziółkowski, J. (2005), “Evolutionary constraints on the masses of the components of HDE 226868/Cyg X-1 binary system”, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 358 (3): 851–859, arXiv:astro-ph/0501102, Bibcode:2005MNRAS.358..851Z, doi:10.1111/j.1365-2966.2005.08796.x Note: for radius and luminosity, see Table 1 with d=2 kpc.
^ Wright, K. O. (1977). “The system of VV Cephei derived from an analysis of the H-alpha line”. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 71: 152. Bibcode:1977JRASC..71..152W.
^ Hack, M.; Engin, S.; Yilmaz, N.; Sedmak, G.; Rusconi, L.; Boehm, C. (1992). “Spectroscopic study of the atmospheric eclipsing binary VV Cephei”. Astronomy and Astrophysics Supplement Series (ISSN0365-0138). 95: 589. Bibcode:1992A&AS...95..589H.

Liên kết ngoài

Giant Stars An interactive website comparing the Earth and the Sun to some of the largest known stars Lưu trữ 2020-11-09 tại Wayback Machine
Lowell Observatory Astronomers Identify Largest Stars Known Lưu trữ 2005-01-19 tại Wayback Machine
BBC News Three largest stars identified
Star Size comparison movie
Google Video Planets and stars drawn to scale Lưu trữ 2009-01-07 tại Wayback Machine
Universe Today What is the Biggest Star in the Universe?
The biggest star in the universe Lưu trữ 2010-05-26 tại Wayback Machine

[mamajek-1] Mamajek, E. E.; Prsa, A.; Torres, G.; Harmanec, P.; Asplund, M.; Bennett, P. D.; Capitaine, N.; Christensen-Dalsgaard, J.; Depagne, E. (October 2015). "IAU 2015 Resolution B3 on Recommended Nominal Conversion Constants for Selected Solar and Planetary Properties". arΧiv:1510.07674 [astro-ph.SR].

[torres2013-2] Arroyo-Torres, B; Wittkowski, M; Marcaide, J. M; Hauschildt, P. H (tháng 6 năm 2013). “The atmospheric structure and fundamental parameters of the red supergiants AH Scorpii, UY Scuti, and KW Sagittarii”. Astronomy & Astrophysics. 554 (A76): A76. arXiv:1305.6179. Bibcode:2013A&A...554A..76A. doi:10.1051/0004-6361/201220920.

[debeck-3] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f De Beck, E.; Decin, L.; De Koter, A.; Justtanont, K.; Verhoelst, T.; Kemper, F.; Menten, K. M. (2010). “Probing the mass-loss history of AGB and red supergiant stars from CO rotational line profiles. II. CO line survey of evolved stars: Derivation of mass-loss rate formulae”. Astronomy and Astrophysics. 523: A18. arXiv:1008.1083. Bibcode:2010A&A...523A..18D. doi:10.1051/0004-6361/200913771.

[zhang-4] Zhang, B.; Reid, M. J.; Menten, K. M.; Zheng, X. W.; Brunthaler, A. (2012). “The distance and size of the red hypergiant NML Cygni from VLBA and VLA astrometry”. Astronomy & Astrophysics. 544: A42. arXiv:1207.1850. Bibcode:2012A&A...544A..42Z. doi:10.1051/0004-6361/201219587.

[Levesque2009-5] Levesque, Emily M; Massey, Philip; Plez, Bertrand; Olsen, Knut A. G (tháng 6 năm 2009). “The Physical Properties of the Red Supergiant WOH G64: The Largest Star Known?”. Astronomical Journal. 137 (6): 4744. arXiv:0903.2260. Bibcode:2009AJ....137.4744L. doi:10.1088/0004-6256/137/6/4744.

[humphreys-6] Humphreys, R. M. (1978). “Studies of luminous stars in nearby galaxies. I. Supergiants and O stars in the Milky Way”. The Astrophysical Journal Supplement Series. 38: 309. Bibcode:1978ApJS...38..309H. doi:10.1086/190559.

[davies-7] Davies, Ben; Kudritzki, Rolf-Peter; Figer, Donald F. (2010). “The potential of red supergiants as extragalactic abundance probes at low spectral resolution”. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 407 (2): 1203. arXiv:1005.1008. Bibcode:2010MNRAS.407.1203D. doi:10.1111/j.1365-2966.2010.16965.x.

[wright-8] Wright, Nicholas J; Wesson, Roger; Drew, Janet E; Barentsen, Geert; Barlow, Michael J; Walsh, Jeremy R; Zijlstra, Albert; Drake, Jeremy J; Eislöffel, Jochen; Farnhill, Hywel J (2014). “The ionized nebula surrounding the red supergiant W26 in Westerlund 1”. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters. 437: L1. arXiv:1309.4086. Bibcode:2014MNRAS.437L...1W. doi:10.1093/mnrasl/slt127.

[clark-9] Clark, J. S.; Ritchie, B. W.; Negueruela, I.; Crowther, P. A.; Damineli, A.; Jablonski, F. J.; Langer, N. (2011). “A VLT/FLAMES survey for massive binaries in Westerlund 1. III. The WC9d binary W239 and implications for massive stellar evolution”. Astronomy & Astrophysics. 531: A28. arXiv:1105.0776. Bibcode:2011A&A...531A..28C. doi:10.1051/0004-6361/201116990.

[mauron-10] Mauron, N.; Josselin, E. (2011). “The mass-loss rates of red supergiants and the de Jager prescription”. Astronomy and Astrophysics. 526: A156. arXiv:1010.5369. Bibcode:2011A&A...526A.156M. doi:10.1051/0004-6361/201013993.

[levesqueetal2005-11] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v Table 4 in Levesque, Emily M.; Massey, Philip; Olsen, K. A. G.; Plez, Bertrand; Josselin, Eric; Maeder, Andre; Meynet, Georges (2005). “The Effective Temperature Scale of Galactic Red Supergiants: Cool, but Not as Cool as We Thought”. The Astrophysical Journal. 628 (2): 973. arXiv:astro-ph/0504337. Bibcode:2005ApJ...628..973L. doi:10.1086/430901.

[wittkowski-12] Wittkowski, M.; Hauschildt, P. H.; Arroyo-Torres, B.; Marcaide, J. M. (2012). “Fundamental properties and atmospheric structure of the red supergiant VY Canis Majoris based on VLTI/AMBER spectro-interferometry”. Astronomy & Astrophysics. 540: L12. arXiv:1203.5194. Bibcode:2012A&A...540L..12W. doi:10.1051/0004-6361/201219126.

[Choi-13] Choi, Yoon Kyung; và đồng nghiệp (2008). “Distance to VY CMa with VERA”. Publications of the Astronomical Society of Japan. Publications Astronomical Society of Japan. 60 (5): 1007. arXiv:0808.0641. Bibcode:2008PASJ...60.1007C. doi:10.1093/pasj/60.5.1007.

[FOOTNOTERidpathTirion2001112–113-14] Ridpath & Tirion 2001, tr. 112–113.

[bauer2008-15] Bauer, W. H.; Gull, T. R.; Bennett, P. D. (2008). “Spatial Extension in the Ultraviolet Spectrum of Vv Cephei”. The Astronomical Journal. 136 (3): 1312. Bibcode:2008AJ....136.1312H. doi:10.1088/0004-6256/136/3/1312.

[josselin-16] Josselin, E.; Plez, B. (2007). “Atmospheric dynamics and the mass loss process in red supergiant stars”. Astronomy and Astrophysics. 469 (2): 671–680. arXiv:0705.0266. Bibcode:2007A&A...469..671J. doi:10.1051/0004-6361:20066353.

[aaa540_2_99-17] Tsuji, Takashi (2000). “Water in Emission in the Infrared Space Observatory Spectrum of the Early M Supergiant Star μ Cephei”. The Astrophysical Journal Letters. 540 (2): 99–102. arXiv:astro-ph/0008058. Bibcode:2000ApJ...540L..99T. doi:10.1086/312879.

[bsp-18] Gvaramadze, V. V.; Menten, K. M.; Kniazev, A. Y.; Langer, N.; MacKey, J.; Kraus, A.; Meyer, D. M.-A.; Kamiński, T. (2014). “IRC -10414: A bow-shock-producing red supergiant star”. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 437: 843. arXiv:1310.2245. Bibcode:2014MNRAS.437..843G. doi:10.1093/mnras/stt1943.

[Kusuno-19] Kusuno, K.; Asaki, Y.; Imai, H.; Oyama, T. (2013). “Distance and Proper Motion Measurement of the Red Supergiant, Pz Cas, in Very Long Baseline Interferometry H2O Maser Astrometry”. The Astrophysical Journal. 774 (2): 107. arXiv:1308.3580. Bibcode:2013ApJ...774..107K. doi:10.1088/0004-637X/774/2/107.

[massey-20] Massey, Philip; Levesque, Emily M.; Olsen, K. A. G.; Plez, Bertrand; Skiff, B. A. (2007). “HV 11423: The Coolest Supergiant in the SMC”. The Astrophysical Journal. 660: 301. arXiv:astro-ph/0701769. Bibcode:2007ApJ...660..301M. doi:10.1086/513182.

[paumard-21] Paumard, T; Pfuhl, O; Martins, F; Kervella, P; Ott, T; Pott, J.-U; Le Bouquin, J. B; Breitfelder, J; Gillessen, S; Perrin, G; Burtscher, L; Haubois, X; Brandner, W (2014). “GCIRS 7, a pulsating M1 supergiant at the Galactic centre. Physical properties and age”. Astronomy & Astrophysics. 568: A85. arXiv:1406.5320. Bibcode:2014A&A...568A..85P. doi:10.1051/0004-6361/201423991.

[Ramstedt2009-22] Ramstedt, S.; Schöier, F. L.; Olofsson, H. (2009). “Circumstellar molecular line emission from S-type AGB stars: mass-loss rates and SiO abundances”. Astronomy and Astrophysics. 499 (2): 515–527. arXiv:0903.1672. Bibcode:2009A&A...499..515R. doi:10.1051/0004-6361/200911730.

[Ramstedt-23] Ramstedt, S.; Schöier, F. L.; Olofsson, H.; Lundgren, A. A. (2006). “Mass-loss properties of S-stars on the AGB”. Astronomy and Astrophysics. 454 (2): L103. arXiv:astro-ph/0605664. Bibcode:2006A&A...454L.103R. doi:10.1051/0004-6361:20065285.

[levesqueetal2014-24] Levesque, Emily M.; Massey, P.; Zytkow, A. N.; Morrell, N. (ngày 1 tháng 9 năm 2014). “Discovery of a Thorne-̇Żytkow object candidate in the Small Magellanic Cloud”. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters. 443: L94. arXiv:1406.0001. Bibcode:2014MNRAS.443L..94L. doi:10.1093/mnrasl/slu080.

[torres2015-25] Arroyo-Torres, B.; Wittkowski, M.; Chiavassa, A.; Scholz, M.; Freytag, B.; Marcaide, J. M.; Hauschildt, P. H.; Wood, P. R.; Abellan, F. J. (2015). “What causes the large extensions of red supergiant atmospheres?. Comparisons of interferometric observations with 1D hydrostatic, 3D convection, and 1D pulsating model atmospheres”. Astronomy & Astrophysics. 575: A50. arXiv:1501.01560. Bibcode:2015A&A...575A..50A. doi:10.1051/0004-6361/201425212.

[26] "Antares: Betelgeuse's Neglected Twin"^{[liên kết hỏng]} Aavso.org.

[baron2014-27] Baron, F.; Monnier, J. D.; Kiss, L. L.; Neilson, H. R.; Zhao, M.; Anderson, M.; Aarnio, A.; Pedretti, E.; Thureau, N.; Ten Brummelaar, T. A.; Ridgway, S. T.; McAlister, H. A.; Sturmann, J.; Sturmann, L.; Turner, N. (2014). “CHARA/MIRC Observations of Two M Supergiants in Perseus OB1: Temperature, Bayesian Modeling, and Compressed Sensing Imaging”. The Astrophysical Journal. 785: 46. arXiv:1405.4032. Bibcode:2014ApJ...785...46B. doi:10.1088/0004-637X/785/1/46.

[stickland-28] Stickland, D. J. (1985). “IRAS observations of the cool galactic hypergiants”. The Observatory. 105: 229. Bibcode:1985Obs...105..229S.

[Bergeat-29] Bergeat, J.; Chevallier, L. (2005). “The mass loss of C-rich giants”. Astronomy and Astrophysics. 429: 235. arXiv:astro-ph/0601366. Bibcode:2005A&A...429..235B. doi:10.1051/0004-6361:20041280. pp. 235-246.

[30] “Carina Constellation: Facts, Myth, Star Map, Major Stars, Deep Sky Objects | Constellation Guide”. www.constellation-guide.com (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 28 tháng 10 năm 2017.

[fok-31] Fok, Thomas K. T.; Nakashima, Jun-Ichi; Yung, Bosco H. K.; Hsia, Chih-Hao; Deguchi, Shuji (2012). “Maser Observations of Westerlund 1 and Comprehensive Considerations on Maser Properties of Red Supergiants Associated with Massive Clusters”. The Astrophysical Journal. 760: 65. arXiv:1209.6427. Bibcode:2012ApJ...760...65F. doi:10.1088/0004-637X/760/1/65.

[wasatonic-32] Wasatonic, Richard P.; Guinan, Edward F.; Durbin, Allyn J. (2015). “V-Band, Near-IR, and TiO Photometry of the Semi-Regular Red Supergiant TV Geminorum: Long-Term Quasi-Periodic Changes in Temperature, Radius, and Luminosity”. Publications of the Astronomical Society of the Pacific. 127 (956): 1010. Bibcode:2015PASP..127.1010W. doi:10.1086/683261.

[33] ttp://www.newforestobservatory.com/2012/07/02/the-second-reddest-star-in-the-sky-119-tauri-ce-tauri/

[hofmann-34] Hofmann, K.-H.; Eberhardt, M.; Driebe, T.; Schertl, D.; Scholz, M.; Schoeller, M.; Weigelt, G.; Wittkowski, M.; Woodruff, H. C. (2005). “Interferometric observations of the Mira star o Ceti with the VLTI/VINCI instrument in the near-infrared”. Proceedings of the 13th Cambridge Workshop on Cool Stars. 560: 651. Bibcode:2005ESASP.560..651H.

[gorlova-35] Gorlova, N.; Lobel, A.; Burgasser, A. J.; Rieke, G. H.; Ilyin, I.; Stauffer, J. R. (2006). “On the CO Near‐Infrared Band and the Line‐splitting Phenomenon in the Yellow Hypergiant ρ Cassiopeiae”. The Astrophysical Journal. 651 (2): 1130–1150. arXiv:astro-ph/0607158. Bibcode:2006ApJ...651.1130G. doi:10.1086/507590.

[aaa421-36] Woodruff, H. C.; Eberhardt, M.; Driebe, T.; Hofmann, K.-H.; và đồng nghiệp (2004). “Interferometric observations of the Mira star o Ceti with the VLTI/VINCI instrument in the near-infrared”. Astronomy & Astrophysics. 421 (2): 703–714. arXiv:astro-ph/0404248. Bibcode:2004A&A...421..703W. doi:10.1051/0004-6361:20035826.

[hr8752-37] Nieuwenhuijzen, H.; De Jager, C.; Kolka, I.; Israelian, G.; Lobel, A.; Zsoldos, E.; Maeder, A.; Meynet, G. (2012). “The hypergiant HR 8752 evolving through the yellow evolutionary void”. Astronomy & Astrophysics. 546: A105. Bibcode:2012A&A...546A.105N. doi:10.1051/0004-6361/201117166.

[men-38] A. B. Men'shchikov1, Y. Balega, T. Blöcker, R. Osterbart, and G.Weigelt (2001). “Structure and physical properties of the rapidly evolving dusty envelope of IRC +10 216 reconstructed by detailed two-dimensional radiative transfer modeling”. Astronomy and Astrophysics. doi:10.1051/0004-6361:20020954.Quản lý CS1: sử dụng tham số tác giả (liên kết)

[tylenda-39] Tylenda, R.; Kamiński, T.; Schmidt, M.; Kurtev, R.; Tomov, T. (2011). “High-resolution optical spectroscopy of V838 Monocerotis in 2009”. Astronomy & Astrophysics. 532: A138. arXiv:1103.1763. Bibcode:2011A&A...532A.138T. doi:10.1051/0004-6361/201116858.

[lamers1995-40] Lamers, H. J. G. L. M. (February 6–10, 1995). “Observations and Interpretation of Luminous Blue Variables”. Proceedings of IAU Colloquium 155, Astrophysical applications of stellar pulsation. Astrophysical applications of stellar pulsation. Astronomical Society of the Pacific Conference Series. 83. Cape Town, South Africa: Astronomical Society of the Pacific. tr. 176–191. Bibcode:1995ASPC...83..176L.

[mnras286_4_957-41] Bedding, T. R.; và đồng nghiệp (tháng 4 năm 1997), “The angular diameter of R Doradus: a nearby Mira-like star”, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 286 (4): 957–962, arXiv:astro-ph/9701021, Bibcode:1997MNRAS.286..957B, doi:10.1093/mnras/286.4.957

[najarro-42] Najarro, F.; Figer, D. F.; Hillier, D. J.; Geballe, T. R.; Kudritzki, R. P. (2009). “Metallicity in the Galactic Center: The Quintuplet Cluster”. The Astrophysical Journal. 691 (2): 1816. arXiv:0809.3185. Bibcode:2009ApJ...691.1816N. doi:10.1088/0004-637X/691/2/1816.

[luttermoser-43] Luttermoser, Donald G.; Brown, Alexander (1992). “A VLA 3.6 centimeter survey of N-type carbon stars”. Astrophysical Journal. 384: 634. Bibcode:1992ApJ...384..634L. doi:10.1086/170905.

[moravveji-44] Moravveji, Ehsan; Guinan, Edward F.; Khosroshahi, Habib; Wasatonic, Rick (2013). “The Age and Mass of the α Herculis Triple-star System from a MESA Grid of Rotating Stars with 1.3 <= M/M ⊙ <= 8.0”. The Astronomical Journal. 146 (6): 148. arXiv:1308.1632. Bibcode:2013AJ....146..148M. doi:10.1088/0004-6256/146/6/148.

[KashiSoker-45] Kashi, A.; Soker, N. (2010). “Periastron Passage Triggering of the 19th Century Eruptions of Eta Carinae”. The Astrophysical Journal. 723: 602. arXiv:0912.1439. Bibcode:2010ApJ...723..602K. doi:10.1088/0004-637X/723/1/602.

[schiller-46] Schiller, F.; Przybilla, N. (2008). “Quantitative spectroscopy of Deneb”. Astronomy & Astrophysics. 479 (3): 849–858. arXiv:0712.0040. Bibcode:2008A&A...479..849S. doi:10.1051/0004-6361:20078590.

[kloppenborg-47] Kloppenborg, B.K.; Stencel, R.E.; Monnier, J.D.; Schaefer, G.H.; Baron, F.; Tycner, C.; Zavala, R. T.; Hutter, D.; Zhao, M.; Che, X.; Ten Brummelaar, T. A.; Farrington, C.D.; Parks, R.; McAlister, H. A.; Sturmann, J.; Sturmann, L.; Sallave-Goldfinger, P.J.; Turner, N.; Pedretti, E.; Thureau, N. (2015). “Interferometry of ɛ Aurigae: Characterization of the Asymmetric Eclipsing Disk”. The Astrophysical Journal Supplement Series. 220: 14. arXiv:1508.01909. Bibcode:2015ApJS..220...14K. doi:10.1088/0067-0049/220/1/14.

[barniske-48] Barniske, A.; Oskinova, L. M.; Hamann, W. -R. (2008). “Two extremely luminous WN stars in the Galactic center with circumstellar emission from dust and gas”. Astronomy and Astrophysics. 486 (3): 971. arXiv:0807.2476. Bibcode:2008A&A...486..971B. doi:10.1051/0004-6361:200809568.

[apj2012_747_108-49] Moravveji, Ehsan; Guinan, Edward F.; Shultz, Matt; Williamson, Michael H.; Moya, Andres (tháng 3 năm 2012). “Asteroseismology of the nearby SN-II Progenitor: Rigel. Part I. The MOST High-precision Photometry and Radial Velocity Monitoring”. The Astrophysical Journal. 747 (1): 108–115. arXiv:1201.0843. Bibcode:2012ApJ...747..108M. doi:10.1088/0004-637X/747/2/108.

[vlti-50] Cruzalebes, P.; Jorissen, A.; Rabbia, Y.; Sacuto, S.; Chiavassa, A.; Pasquato, E.; Plez, B.; Eriksson, K.; Spang, A.; Chesneau, O. (2013). “Fundamental parameters of 16 late-type stars derived from their angular diameter measured with VLTI/AMBER”. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 434 (1): 437–450. arXiv:1306.3288. Bibcode:2013MNRAS.434..437C. doi:10.1093/mnras/stt1037.

[51] Richichi, A.; Roccatagliata, V. (2005). “Aldebaran's angular diameter: how well do we know it?”. Astronomy and Astrophysics. 433: 305–312. arXiv:astro-ph/0502181. Bibcode:2005A&A...433..305R. doi:10.1051/0004-6361:20041765.

[fadeyev-52] Fadeyev, Y. A. (2015). “Evolutionary status of Polaris”. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 449: 1011. arXiv:1502.06463. Bibcode:2015MNRAS.449.1011F. doi:10.1093/mnras/stv412.

[arxiv-53] Crowther, P. A.; Schnurr, O.; Hirschi, R.; Yusof, N.; Parker, R. J.; Goodwin, S. P.; Kassim, H. A. (2010). “The R136 star cluster hosts several stars whose individual masses greatly exceed the accepted 150 M_⊙ stellar mass limit”. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 408 (2): 731. arXiv:1007.3284. Bibcode:2010MNRAS.408..731C. doi:10.1111/j.1365-2966.2010.17167.x.

[ramirez_prieto_2011-54] I. Ramírez; C. Allende Prieto (tháng 12 năm 2011). “Fundamental Parameters and Chemical Composition of Arcturus”. The Astrophysical Journal. 743 (2): 135. arXiv:1109.4425. Bibcode:2011ApJ...743..135R. doi:10.1088/0004-637X/743/2/135.

[MNRAS358_3_851-55] Ziółkowski, J. (2005), “Evolutionary constraints on the masses of the components of HDE 226868/Cyg X-1 binary system”, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 358 (3): 851–859, arXiv:astro-ph/0501102, Bibcode:2005MNRAS.358..851Z, doi:10.1111/j.1365-2966.2005.08796.x Note: for radius and luminosity, see Table 1 with d=2 kpc.

[wright1977-56] Wright, K. O. (1977). “The system of VV Cephei derived from an analysis of the H-alpha line”. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 71: 152. Bibcode:1977JRASC..71..152W.

[hack-57] Hack, M.; Engin, S.; Yilmaz, N.; Sedmak, G.; Rusconi, L.; Boehm, C. (1992). “Spectroscopic study of the atmospheric eclipsing binary VV Cephei”. Astronomy and Astrophysics Supplement Series (ISSN0365-0138). 95: 589. Bibcode:1992A&AS...95..589H.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

[49]

[50]

[51]

[52]

[53]

[54]

[55]

[56]

[57]