Griechische Zahlwörter , die zumeist über das Lateinische aus dem Griechischen vermittelt wurden, sind wie Präpositionen Wortbestandteil vieler deutscher und internationaler Fach - und Lehnwörter .
Altgriechische Zahlwörter
Dieser Artikel oder Abschnitt bedarf einer grundsätzlichen Überarbeitung:
Wenn lange Alpha gekennzeichnet werden („τρια κοσιάκις [triā kosiákis]“), dann sollten auch lange Jota und Ypsilon markiert werden (χῑ λιάκις [chī liákis] & μῡ ριάκις [mȳ riákis]).
Das „Multiplikativum“ bei 16 sollte überprüft werden. In Smyths und Messings „Greek Grammar“ ist es „ἑκκαιδεκάκις“ statt „ἑκτα καιδεκάκις“ und bei den Wörterbüchern bei logeion.uchicago.edu (z. B. LSJ und DGE) findet sich bei DGE „ἑκκαιδεκάκις“, während „ἑκτα καιδεκάκις“ nicht gefunden wird.
Die „Multiplikativa“ sollten in Iterativa (Zahladverbien wie im Deutschen dreimal) und Multiplikativa (auf -πλοῦς/-πλόος) aufgeteilt werden. Vielleicht könnten auch Proportionalia (auf -πλασιος, wie διπλάσιος (-α, -ον)) und anderes ergänzt werden. Bitte hilf mit, ihn zu
verbessern , und entferne anschließend diese Markierung.
Die Tabelle zeigt die Formen des attischen Dialekts . Deklinierbare Zahlwörter sind gelb unterlegt; die Reihenfolge der Genera ist Maskulinum, Femininum, Neutrum.
Kardinalzahl (Nominativ)
Ordinalzahl (Nom. Sg. Mask.)
Multiplikativa
Präfix
Derivate
1
εἷς, μία, ἕν [heîs, mía, hen]
πρῶτος [prôtos]
ἅπαξ / ἁπλοῦς [hápax] / [haploûs]
μονο- [mono-]
Protium , Proton , Protagonist , Protandrie , Protogynie , Protokoll , Protoplasma , Prototyp , Protein , Hapax legomenon , Haploid , Monochrom , Monogamie , Monogramm , Monotheismus , Monotonie , Hendiadyoin
2
δύο [dýo]
δεύτερος [deúteros]
δίς / διπλόος [dís] / [diplóos]
δι- [di-]
Deuterium , Deuteron , Digramm , Ditonus , Diode , Deuteragonist , Deuteronomium , Diplodocus , Diploid , Distichon , Distickstoffmonoxid , Dichlormethan , Diethylether , Dicyclopentadien , Kohlendioxid
3
τρεῖς, ~, τρία [treîs, ~, tría]
τρίτος [trítos]
τρίς [trís]
τρι- [tri-]
Tritium , Triton , Trigramm , Tritonus , Triode , Triptychon , Trichlormethan , Trilogie , Trillion , Trigonometrie , Trikolon
4
τέτταρες, ~, τέτταρα [téttares, ~, téttara]
τέταρτος [tétartos]
τετράκις [tetrákis]
τετρα- [tetra-]
Tetrade , Tetraeder , Tetragon , Tetragramm , Tesserakt , Tetralogie , Tetrameter , Tetrarch , Tetrachlorkohlenstoff , Tetrachlormethan , Tetryl , Tetrachord , Tetraquark
5
πέντε [pénte]
πέμπτος [pémptos]
πεντάκις [pentákis]
πεντα- [penta-]
Pentachlorphenol , Pentachord , Pentaeder , Pentagon , Pentagramm , Pentamerie , Pentamerone , Pentameter , Pentan , Pentaprisma , Pentarchie , Pentateuch , Pentathlon , Pentatonik , Pentode , Pentium , Pentaquark
6
ἕξ [hex]
ἕκτος [héktos]
ἑξάκις [hexákis]
ἑξα- [hexa-]
Hexadezimal , Hexaeder , Hexagon , Hexagramm , Hexalogie , Hexameter , Hexapoden , Hexan , Hexachord
7
ἑπτά [heptá]
ἕβδομος [hébdomos]
ἑπτάκις [heptákis]
ἑπτα- [hepta-]
Heptagon , Heptagramm , Heptan , Heptatonik , franz. hebdomadaire = wöchentlich (7 Tage)
8
ὀκτώ [oktō]
ὄγδοος [ógdoos]
ὀκτάκις [oktákis]
ὀκτα- [okta-]
Oktaeder , Oktan , Oktogon , Oktogramm , Oktopus , Oktopode
9
ἐννέα [ennéa]
ἔνατος [énatos]
ἐνάκις [enákis]
ἐννεα- [ennea-]
Enneagramm , Enneacanthus
10
δέκα [déka]
δέκατος [dékatos]
δεκάκις [dekákis]
δεκα- [deka-]
Dekade , Dekaeder , Dekagon , Dekagramm , Dekalog , Dekapode , Dekan , Dekameron
11
ἕνδεκα [héndeka]
ἑνδέκατος [hendékatos]
ἑνδεκάκις [hendekákis]
ἑνδεκα- [hendeka-]
Hendekasyllabus , Hendekan
12
δώδεκα [dōdeka]
δωδέκατος [dōdékatos]
δωδεκάκις [dōdekákis]
δωδεκα- [dōdeka-]
Dodekaeder , Dodekanes , Dodekaphonie , Dodekaórton
13
τρεῖς/~/τρία καὶ δέκα [treîs/~/tría kaì déka]
τρίτος καὶ δέκατος [trítos kaì dékatos]
τρισκαιδεκάκις [triskaidekákis]
τρισκαιδεκα- [triskaideka-]
Triskaidekaphobie
14
τέτταρες/~/τέτταρα καὶ δέκα [téttares/téttara kaì déka]
τέταρτος καὶ δέκατος [tétartos kaì dékatos]
τετρακαιδεκάκις [tetrakaidekákis]
τετρακαιδεκα- [tetrakaideka-]
Tetradekasilan
15
πεντεκαίδεκα [pentekaídeka]
πέμπτος καὶ δέκατος [pémptos kaì dékatos]
πεντεκαιδεκάκις [pentakaidekákis]
πεντακαιδεκα- [pentakaideka-]
Pentadekan
16
ἑκκαίδεκα [hekkaídeka]
ἕκτος καὶ δέκατος [héktos kaì dékatos]
ἑκτακαιδεκάκις [hektakaidekákis]
ἑκτακαιδεκα- [hektakaideka-]
Hexadezimalsystem
17
ἑπτακαίδεκα [heptakaídeka]
ἕβδομος καὶ δέκατος [hébdomos kaì dékatos]
ἑπτακαιδεκάκις [heptakaidekákis]
ἑπτακαιδεκα- [heptakaideka-]
Heptadekagon
18
ὀκτωκαίδεκα [oktōkaídeka]
ὄγδοος καὶ δέκατος [ógdoos kaì dékatos]
ὀκτωκαιδεκάκις [oktōkaidekákis ]
ὀκτωκαιδεκα- [oktōkaideka-]
Oktodekagon
19
ἐννεακαίδεκα [enneakaídeka]
ἔνατος καὶ δέκατος [énatos kaì dékatos]
ἐννεακαιδεκάκις [enneakaidekákis]
ἐννεακαιδεκα- [enneakaideka-]
20
εἴκοσι [eíkosi]
εἰκοστός [eikostós]
εἰκοσάκις [eikosákis]
εἰκοσα- [eikosa-]
Ikosaeder , Eikosanoide
30
τριάκοντα [triākonta]
τριακοστός [triākostós]
τριακοντάκις [triākontákis]
τριακοντα- [triākonta-]
Triakontan , Rhombentriakontaeder
40
τετταράκοντα [tettarákonta]
τετταρακοστός [tettarakostós]
τετταρακοντάκις [tettarakontákis]
τετταρακοντα- [tettarakonta-]
50
πεντήκοντα [pentēkonta]
πεντηκοστός [pentēkostós]
πεντηκοντάκις [pentēkontákis]
πεντηκοντα- [pentēkonta-]
Pentekontaetie , Pfingsten (von griechisch πεντηκοστή [ἡμέρα] „der fünfzigste Tag“)
60
ἑξήκοντα [hexēkonta]
ἑξηκοστός [hexēkostós]
ἑξηκοντάκις [hexēkontákis]
ἑξηκοντα- [hexēkonta-]
70
ἑβδομήκοντα [hebdomēkonta]
ἑβδομηκοστός [hebdomēkostós]
ἑβδομηκοντάκις [hebdomēkontákis]
ἑβδομηκοντα- [hebdomēkonta-]
80
ὀγδοήκοντα [ogdoēkonta]
ὀγδοηκοστός [ogdoēkostós]
ὀγδοηκοντάκις [ogdoēkontákis]
ὀγδοηκοντα- [ogdoēkonta-]
90
ἐνενήκοντα [enenēkonta]
ἐνενηκοστός [enenēkostós]
ἐνενηκοντάκις [enenēkontákis]
ἐνενηκοντα- [enenēkonta-]
100
ἑκατόν [hekatón]
ἑκατοστός [hekatostós]
ἑκατοντάκις [hekatontákis]
ἑκατον(το)- [hekaton(to)-]
Hekatombe , Hekatoncheiren , Hektar , Hektoliter , Hektogramm
200
διακόσιοι, διακόσιαι, διακόσια [diākósioi] usw.
διακοσιοστός [diākosiostós]
διακοσιάκις [diākosiákis]
διακοσα- [diākosa-]
300
τριακόσιοι, τριακόσιαι, τριακόσια [triākósioi] usw.
τριακοσιοστός [triākosiostós]
τριακοσιάκις [triākosiákis]
τριακοσα- [triākosa-]
400
τετρακόσιοι, τετρακόσιαι, τετρακόσια [tetrakósioi] usw.
τετρακοσιοστός [tetrakosiostós]
τετρακοσιάκις [tetrakosiákis]
τετρακοσα- [tetrakosa-]
500
πεντακόσιοι, πεντακόσιαι, πεντακόσια [pentakósioi] usw.
πεντακοσιοστός [pentakosiostós]
πεντακοσιάκις [pentakosiákis]
πεντακοσα- [pentakosa-]
600
ἑξακόσιοι, ἑξακόσιαι, ἑξακόσια [hexakósioi] usw.
ἑξακοσιοστός [hexakosiostós]
ἑξακοσιάκις [hexakosiákis]
ἑξακοσα- [hexakosa-]
700
ἑπτακόσιοι, ἑπτακόσιαι, ἑπτακόσια [heptakósioi] usw.
ἑπτακοσιοστός [heptakosiostós]
ἑπτακοσιάκις [heptakosiákis]
ἑπτακοσα- [heptakosa-]
800
ὀκτακόσιοι, ὀκτακόσιαι, ὀκτακόσια [oktakósioi] usw.
ὀκτακοσιοστός [oktakosiostós]
ὀκτακοσιάκις [oktakosiákis]
ὀκτακοσα- [oktakosa-]
900
ἐνακόσιοι, ἐνακόσιαι, ἐνακόσια [enakósioi] usw.
ἐνακοσιοστός [enakosiostós]
ἐνακοσιάκις [enakosiákis]
ἐνακοσα- [enakosa-]
1.000
χίλιοι, χίλιαι, χίλια [chílioi] usw.
χιλιοστός [chiliostós]
χιλιάκις [chiliákis]
χιλιο- [chilio-]
Chiliasmus , Chiliarch , Kilo, Kilometer
2.000
δισχίλιοι, δισχίλιαι, δισχίλια [dischílioi] (#)
δισχιλιοστός [dischiliostós] (#)
δισχιλιάκις [dischiliákis] (#)
δισχιλιο- [dischilio-] (#)
usw.
10.000
μύριοι, μύριαι, μύρια [mýrioi] usw.
μυριοστός, μυριαστός [myriostós, myriastós]
μυριάκις [myriákis]
μυριο- [myrio-]
Myriade , Myriapoda , Myriorama , Myriophyllum
20.000
δισμύριοι, δισμύριαι, δισμύρια [dismýrioi] usw.
δισμυριοστός, δισμυριαστός [dismyriostós, dismyriastós]
δισμυριάκις [dismyriákis]
δισμυριο- [dismyrio-]
usw.
(#) Das „sch“ ist getrennt zu sprechen, also wie z. B. im Wort „Dornrösch en“.
Für die Verbindung von Einern, Zehnern, Hundertern, Tausendern usw. gilt: Geht die kleinere Dezimaleinheit voran, so muss καί (dt.: und) stehen, geht die größere voran, so kann καί stehen.
Die Zahlen 1, 2, 3 und 4 werden dekliniert und infolgedessen auch alle damit zusammengesetzten Zahlen:
Nominativ
Genitiv
Dativ
Akkusativ
1
εἷς, μία, ἕν [heîs, mía, hen]
ἑνός, μιᾶς, ἑνός [henós], [miâs], [henós]
ἑνί, μιᾷ, ἑνί [hení, miâ, hení]
ἕνα, μίαν, ἕν [héna, mían, hén]
2 (Dual )
δύο [dýo]
δυοῖν [dyoîn]
δυοῖν [dyoîn]
δύο [dýo]
3
τρεῖς, ~, τρία [treîs, ~, tría]
τριῶν, ~, ~ [triōn]
τρισί(ν), ~, ~ [trisí(n)]
τρεῖς, ~, τρία [treîs, tría]
4
τέτταρες, ~, τέτταρα [téttares, téttara]
τεττάρων, ~, ~ [tettárōn]
τέτταρσι(ν), ~, ~ [téttarsi(n)]
τέτταρες, ~, τέτταρα [téttares, téttara]
200 (*)
διακόσιοι, διακόσιαι, διακόσια [diākósioi, diākósiai, diākósia]
διακοσίων, ~, ~ [diākosíōn, ~, ~]
διακοσίοις, διακοσίαις, διακοσίοις [diākosíois, diākosíais, diākosíois]
διακοσίους, διακοσίας, διακόσια [diākosíous, diākosíās, diākósia]
(*) Auf die gleiche Weise werden die übrigen Hunderter, Tausender und Zehntausender dekliniert.
Neugriechische Zahlwörter
Die Grundzahlen und deren Lautung nach IPA
0
μηδέν
[miˈðɛn ]
1
ένας, μία, ένα (1)
[ˈɛnas ], [ˈmia ], [ˈɛna ]
11
ένδεκα/έντεκα
[ˈɛnðɛka ]/[ˈɛndɛka ]
2
δύο
[ˈðiɔ ]
12
δώδεκα
[ˈðɔðɛka ]
20
είκοσι
[ˈikɔsi ]
3
τρεις, τρεις, τρία (1)
[tris ], [ˈtria ]
13
δεκατρείς, -τρία (1)
[ðɛkaˈtria ]
30
τριάντα
[triˈanda ]
4
τέσσερεις, -ρις, τέσσερα (1)
[ˈtɛsɛris ], [ˈtɛsɛra ]
14
δεκατέσσερις, -α (1)
[ðɛkaˈtɛsɛra ]
40
σαράντα
[saˈranda ]
5
πέντε
[ˈpɛndɛ ]
15
δεκαπέντε
[ðɛkaˈpɛndɛ ]
50
πενήντα
[pɛˈninda ]
6
έξι
[ˈɛksi ]
16
δεκαέξι
[ðɛkaˈɛksi ]
60
εξήντα
[ɛˈksinda ]
7
εφτά (auch επτά (2) )
[ɛfˈta ] ([ɛpˈta ])
17
δεκαεφτά
[ðɛkaɛfˈta ]
70
εβδομήντα
[ɛvðɔˈminda ]
8
οχτώ (auch οκτώ (2) )
[ɔxˈtɔ ] ([ɔkˈtɔ ])
18
δεκαοχτώ
[ðɛkaɔxˈtɔ ]
80
ογδόντα
[ɔɣˈðɔnda ]
9
εννιά (auch εννέα (2) )
[ɛˈɲa ] ([ɛnˈɛa ])
19
δεκαεννιά
[ðɛkaɛˈɲa ]
90
ενενήντα
[ɛnɛ'ninda ]
10
δέκα
[ˈðɛka ]
20
είκοσι
[ˈikɔsi ]
100
εκατό(ν)
[ɛkaˈtɔ(n) ]
21
είκοσι ένα (1)
101
εκατόν ένα (1)
22
είκοσι δύο
200
διακόσιοι, -κόσιες, -κόσια (1)
[ðiaˈkɔsça ]
23
είκοσι τρία (1)
300
τριακόσιοι, – κόσιες, -κόσια (1)
[triaˈkɔsça ]
24
είκοσι τέσσερα (1)
1000
χίλιοι, χίλιες, χίλια (1)
[ˈçiʎa ]
25
είκοσι πέντε
2000
δύο χιλιάδες
[çiˈʎaðɛs ]
(1) Die Zahlwörter für 1, 3 und 4 werden nach
Genus unterschieden und dekliniert, dadurch ebenso die zusammengesetzten Zahlen 13, 14, 21, 23, 24 usw. Das Gleiche gilt für alle Hunderter (außer der 100 selbst) und die Zahl 1000. Bei den deklinierten Zahlworten ist die Reihenfolge mask./fem./neut. angegeben. Beim bloßen Zählen wird die Form des Neutrums benutzt.
(2) Sprech- und Schreibalternativen, keine Deklination.
Siehe auch
Griechisch:
Latein:
Weblinks