Łokieć (niem.Elle, fr.Aune, ang.Ell) – jednostka miary – o długości zależnej od państwa, regionu i epoki historycznej. Tradycyjna europejska miara łokcia nawiązywała do średniej długości ręki od stawu łokciowego do końca palca środkowego[1]. Dzielił się najczęściej na 2 stopy albo 24 cale.
Łokieć staroegipski z XXVIII w. p.n.e. wynosił od 52,35539 cm do 52,36 cm[2].
Łokieć sumeryjski (XX w. p.n.e.) mierzył 51,72 cm i jest najstarszą znaną standardową jednostką miar.
Według polskich wzmianek o kaliskich miarach długości stosowanych w XI wieku podstawową jednostkę miary długości sprzedawanego sukna był łokieć[3]. Długości łokcia ustalone lokalnie różniły się między sobą. Stwarzało to możliwości pomyłek, a nawet spekulacji w handlu na szlaku bursztynowym, na przykład tekstyliami. Trudności z tym związane pogłębione były dodatkowo przez nawyk stosowania różnych miar do różnych celów.
Jednostki miar długości stosowane w Polsce
łokieć krakowski wiek XII – 52,36 cm; wiek XIII – 64,66 cm; wiek XIV – 62,5 cm; a w poł. XVI w. – 58,6 cm; od 1836-1857 – 59,6 cm;
łokieć chełmiński (w poł. XVI w.) 57,62 cm;
łokieć lwowski albo galicyjski (w Galicji 1787–1857 r.) – 59,6 cm;
łokieć wrocławski (na Śląsku do 1816) – 57,6 cm;
łokieć warszawski albo staropolski (w I Rzeczypospolitej i po rozbiorach do 1819 r.) – 59,6 cm;
łokieć nowopolski (w Królestwie Polskim 1819-1849) – 57,6 cm;
łokieć gdański – 57,8 cm (1 łokieć (Elle) = 2 stopy = 24 cale = 57,38 cm)
Jednostki miar długości stosowane w innych krajach
łokieć austriacki (lub łokieć wiedeński; w Austrii do )