Cmentarz ewangelicko-reformowany w Warszawie
Cmentarz ewangelicko-reformowany w Warszawie
nr rej. 310 z 1 lipca 1965[1]
Fragment zachodniej części nekropolii, widoczny grobowiec Kronenbergów
Państwo
Polska
Województwo
mazowieckie
Miejscowość
Warszawa
Adres
ul. Żytnia 42
Typ cmentarza
wyznaniowy
Wyznanie
Kościół Ewangelicko-Reformowany w RP
Stan cmentarza
czynny
Data otwarcia
2 maja 1792
Zarządca
Parafia Ewangelicko-Reformowana w Warszawie
Położenie na mapie Warszawy
Cmentarz ewangelicko-reformowany w Warszawie
Położenie na mapie Polski
Cmentarz ewangelicko-reformowany w Warszawie
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Cmentarz ewangelicko-reformowany w Warszawie
52°14′22″N 20°58′23″E / 52,239444 20,973056
Cmentarz od strony ulicy Młynarskiej
Tablica przy bramie głównej
Grób Jana Baudouin de Courtenay
Grób Anny German
Cmentarz ewangelicko-reformowany – zabytkowy cmentarz protestancki znajdujący się przy ul. Żytniej 42 róg ul. Młynarskiej w dzielnicy Wola w Warszawie .
Historia
Nekropolia została założona w 1792 (zachowana tablica erekcyjna znajduje się na słupie głównej bramy przy ul. Młynarskiej ) dla wiernych Kościoła Ewangelicko-Reformowanego , pod którego opieką pozostaje do dziś.
W 1794 i 1831 cmentarz został poważnie zniszczony[2] .
W czasie powstania warszawskiego 1944 roku na jego terenie toczyły się ciężkie walki . Cmentarz został wówczas częściowo zniszczony. Spłonęła m.in. cała dokumentacja cmentarna oraz część zabudowy.
Na cmentarzu znajduje się kaplica rodowa – jest nią grób Kronenbergów. Odgrywała ona rolę domu przedpogrzebowego od 1945 do 1983, kiedy to wybudowano nowy gmach, który swoją neogotycką architekturą pasuje do otoczenia (znajduje się on w najstarszej części cmentarza, bez prawie żadnego grobu powojennego).
Na cmentarzu spoczywają również wyznawcy innych niż Kościół Ewangelicko-Reformowany kościołów protestanckich i Kościoła Anglikańskiego oraz osoby bezwyznaniowe.
W 1965 roku nekropolia została wpisana do rejestru zabytków [1] . W 2014 roku, razem z pięcioma innymi nekropoliami tworzącymi zespół zabytkowych cmentarzy wyznaniowych na Powązkach , został uznany za pomnik historii [3] .
Osoby pochowane na cmentarzu
Michał Arct (1840–1918) – księgarz, wydawca
Jan Baszkiewicz (1930–2011) – prawnik, historyk, politolog
Witold Bender (1930–2015) – archeolog, nauczyciel akademicki, prezes Synodu Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP
Karol Beyer (1817–1877) – fotograf, numizmatyk, kolekcjoner
Jan Niecisław Baudouin de Courtenay (1845–1929) – językoznawca
Jadwiga Bornsteinowa (1877–1971) – bibliotekarka
Stefan Brzozowski (1930–2008) – inżynier elektryk, reżyser światła, wykładowca w warszawskiej PWST
Jan Stanisław Bystroń (1890–1962) – etnolog, folklorysta, historyk kultury
Ludwik Cohn (1902–1981) – adwokat, działacz socjalistyczny, jeden z założycieli KOR -u
Lucyna Ćwierczakiewiczowa (1829–1901) – autorka popularnych książek kucharskich
August Karol Diehl (1837–1908) – superintendent generalny Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP
Tadeusz Doktór (1950−2007) – polski psycholog i socjolog religii
Waldemar Dziki (1956–2016) – reżyser, producent filmowy
Barbara Enholc-Narzyńska (1931-2019) – działaczka ekumeniczna, delegatka Polskiej Rady Ekumenicznej do PRON.
Ryszard Gerlicz (1906-1973) - inżynier dróg i mostów
Anna German (1936–1982) – piosenkarka
Aleksander Gins (1821–1908) – drukarz, właściciel drukarni
Stanisław Janicki (1872–1939) – polski meliorant, działacz rolniczy, polityk, minister
Tadeusz Jarosz (1931–2011) – duchowny, inżynier
Juliusz Kaden-Bandrowski (1885–1944) – pisarz, publicysta
Jacek Karpiński (1927–2010) – konstruktor, informatyk, żołnierz Batalionu Zośka
Tadeusz Karszo-Siedlewski (1893–1939) – przemysłowiec, senator II RP
Aleksander Kircun (1905–1989) – duchowny, zwierzchnik Polskiego Kościoła Chrześcijan Baptystów
Marian Kociniak (1936–2016) – aktor
Janusz Kosiński (1944–2008) – dziennikarz muzyczny
Leopold Stanisław Kronenberg (1812–1878) – finansista, ziemianin
Stanisław Leopold Kronenberg (1846–1894) – finansista
Zofia Lejmbach (1901–1995) – prof. med., działaczka niepodległościowa, pierwsza kobieta prezes Konsystorza Kościoła Ewangelicko-Reformowanego RP
Adam Łysakowski (1895–1952) – bibliotekarz, bibliolog, dyrektor Państwowego Instytutu Książki w Łodzi oraz Instytutu Bibliograficznego w Warszawie.
Zygmunt Malanowicz (1938–2021) – polski aktor
Tola Mankiewiczówna (1900–1985) – polska aktorka, piosenkarka i śpiewaczka operowa
Leon Majman (1911–2007) – dyplomata
Bohdan Marconi (1894–1975) – konserwator obrazów
Władysław Marconi (1848–1915) – architekt
Antoni Marianowicz (1924–2003) – pisarz, poeta, satyryk
Kazimierz Mijal (1910–2010) – polityk, minister
Zofia Mrozowska (1922–1983) – aktorka
Kazimierz Muranty (1925–2004) – oficer lotnictwa, duchowny Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego
Marceli Nencki (1847–1901) – fizjolog
Jan Niewieczerzał (1914–1981) – Superintendent generalny Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP, z tytułem biskupa Kościoła
Ludwik Norblin (1836–1914) – przemysłowiec warszawski, założyciel Towarzystwa Akcyjnego "Norblin, Bracia Buch i T.Werner"
Bolesław Olszewicz (1893–1972) – geograf, kartograf
Kazimierz Orzechowski (1878–1942) – lekarz neurolog
Stanisław Prauss – konstruktor lotniczy (brat Tadeusza)
Tadeusz Prauss – symbolicznie – pułkownik pilot, Dowódca Lotnictwa Armii „Modlin” , zamordowany w Katyniu (brat Stanisława)
Adam Próchnik (1892–1942) – historyk, działacz socjalistyczny i oświatowy
Jeremi Przybora (1915–2004) – poeta, autor, pisarz, współtwórca (wraz z Jerzym Wasowskim ) telewizyjnego "Kabaretu Starszych Panów"
Juliusz Rawicz (1936–2013) – dziennikarz prasowy, jeden z założycieli „Gazety Wyborczej ”
Marek Ludwik Reverdil – bibliotekarz króla Stanisława Augusta Poniatowskiego
Irena Semadeni z Konopackich (1901–1984) – chirurg-stomatolog
Tadeusz Semadeni (1902–1944) – sędzia, uważany za ojca sportu pływackiego w Polsce
Władysław Semadeni (1865–1930) – superintendent generalny Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP
Karol Sierakowski (1747–1820) – generał, profesor Szkoły Rycerskiej
Józef Simmler (1823–1868) – malarz
Bronisław Zygmunt Siwik (1878–1933) – działacz PPS
Barbara Skarga (1919–2009) – filozofka
Hanna Skarżanka (1917–1992) – aktorka
Stefan Skierski (1873–1948) – superintendent generalny Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP
Katarzyna Antonina Sowińska (1776–1860) – polska działaczka patriotyczna i charytatywna, żona generała Józefa Longina Sowińskiego
Władysław Spasowski (1877–1941) – filozof, pedagog
Michał Stankiewicz (1923–1985) – duchowny, zwierzchnik Polskiego Kościoła Chrześcijan Baptystów
Aniela Steinsbergowa (1896–1988) – prawniczka, społeczniczka, tłumaczka, współzałożycielka Komitetu Obrony Robotników i Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR”
Andrzej Szczypiorski (1928–2000) – pisarz, polityk
Janusz Szpotański (1929–2001) – pisarz, szachista
Jan Świderski (1904–1988) – chemik, profesor Uniwersytetu Warszawskiego i Akademii Medycznej w Warszawie
Bogdan Tranda (1929–1996) – proboszcz Parafii Ewangelicko-Reformowanej w Warszawie
Lech Tranda (1956–2012) – duchowny ewangelicko-reformowany
Paul Tremo (1733–1810) – kuchmistrz
Tadeusz Tomaszewski (1910–2000) – psycholog
Jan Walc (1948–1993) – historyk literatury, publicysta, działacz opozycji demokratycznej
Teodor Werner (1836–1902) – złotnik, przemysłowiec, współzałożyciel Tow. Akc. Fabryk Metalowych "Norblin, Bracia Buch i T.Werner" w Warszawie
Wacław Werner (1879–1948) – fizyk, wykładowca Politechniki Warszawskiej
Wanda Wierzchleyska (1900–2012) – inżynier rolnik, najstarsza Polka w chwili śmierci
Karol Fryderyk Woyda (1771–1845) – prezydent Warszawy
Janusz Andrzej Zajdel (1938–1985) – pisarz, fizyk
Monika Żeromska (1913–2001) – pisarka, malarka, córka Stefana Żeromskiego
Stefan Żeromski (1864–1925) – prozaik, dramatopisarz, publicysta
Wanda Żółkiewska (1909 lub 1912–1989) – pisarka
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne
Komunalne
Wojenne
Rzymskokatolickie
Starokatolickie
Ewangelickie
Prawosławne
Żydowskie
Karaimskie
Muzułmańskie
Inne