Harold Harvey Webb (ur. 12 września 1931[1] w Jacksonville[2], zm. 4 sierpnia 2008 w Colorado Springs[3]) – amerykański uczestnik wojny koreańskiej, potem polski lektor języka i dziennikarz, wreszcie znów obywatel amerykański.
Życiorys
Jego ojciec był stolarzem, wychowywał syna samotnie po przedwczesnej śmierci żony. Siostrę Harolda wychowywali inni członkowie rodziny. Nie zaliczywszy dwóch przedmiotów w dziewiątej klasie Gimnazjum Westgate na przedmieściach West Palm Beach, porzucił szkołę w wieku szesnastu lat i podjął pracę, najpierw w firmie produkującej lustra weneckie, potem w zakładzie blacharskim w Miami[4]. 2 sierpnia 1949 zaciągnął się do armii, po wybuchu wojny koreańskiej z pierwszymi amerykańskimi oddziałami został jako kucharz[5] wysłany do Korei[6].
1 grudnia 1950 r. jego oddział został otoczony powyżej 38. równoleżnika, który dzieli Koreę Północną od Korei Południowej[7]. Trafił do niewoli, w trakcie której w obozie jenieckim w Songgongni[8] został poddany praniu mózgu[9]. Zimą 1953 roku, w trakcie zawieszenia broni, jeńcy zostali przewiezieni do kompleksu w pobliżu Panmundżom, gdzie odbywały się rozmowy pokojowe[10]. W styczniu 1954 r., wraz z dwudziestoma innymi żołnierzami[11], odrzucił ostatni apel władz amerykańskich o powrót do USA[12]. 24 lutego 1954 pociąg wiozący 21 amerykańskich uciekinierów przekroczył w drodze do Chin graniczną rzekę Jalu[13].
Ukończył anglistykę na uniwersytecie w Wuchan[14]. W 1960 r. poznawszy w Chinach kilkoro polskich studentów, ożenił się z Polką i przeniósł do Polski[15]. Zamieszkał z żoną w Katowicach[16]. W 1966 urodziła mu się córka Maria[1]. Od początku lat sześćdziesiątych XX wieku pracował w Ośrodku Nauki Języków Obcych przy Związku Nauczycielstwa Polskiego, ucząc angielskiego dorosłych i dzieci. Metoda nauczania była oryginalna, bo sam na zajęciach nie mówił w ogóle po polsku[17].
W 1968 r. rozwiódł się i ożenił ponownie. W 1970 r. za radą przyjaciół przyjął obywatelstwo polskie, aby chronić swoją żonę i mającą się urodzić drugą córkę. Jako zadeklarowany komunista[18], odczuwał zagrożenie w związku z sytuacją polityczną w Polsce, która doprowadziła do wydarzeń grudniowych[19]. Z żoną Eleonorą miał dwie córki Katarzynę (1970–2010)[20] oraz Jolantę.
W latach siedemdziesiątych XX wieku publikował krytyczne artykuły na temat Stanów Zjednoczonych w Trybunie Robotniczej[21].
Na podstawie tymczasowej wizy wrócił, na zaproszenie siostry, do Stanów Zjednoczonych w 1986 r. i poprosił Departament Stanu o możliwość pozostania[22]. Na ręce konsula polskiego w Chicago złożył rezygnację z polskiego obywatelstwa. Jego historia stała się głośna w USA, nowojorski zespół Youth Defense League poświęcił mu piosenkę Turncoat (zdrajca)[23]. Początkowo władze federalne odrzuciły jego wniosek, ale cofnęły decyzję w 1988 roku. Sprowadził żonę i dwie młodsze córki i zamieszkali na Florydzie[24]. W ostatnich latach życia bardzo zapadł na zdrowiu, przeszedł nawet kilka wylewów.
Historię Webba i jego kolegów przedstawił Shui-Bo Wang[25] w 2005 roku w filmie They Chose China (Wybrali Chiny)[26].
15 maja 2006 został przez sąd w St. Lucie na Florydzie uznany za winnego czynów o charakterze seksualnym[27].
Przypisy
- ↑ a b Akta osobowe cudzoziemca: Webb Harold Harvey, imię ojca: Harvy, Sygnatura akt: IPN Ka 210/58, Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach, 1960–1970 .
- ↑ Adam J.A.J. Zweiback Adam J.A.J., The 21 "Turncoat GIs": Nonrepatriations and the Political Culture of the Korean War, „The Historian”, 60 (2), 1998, s. 345–362, JSTOR: 24451730 .
- ↑ Harold Webb – Indeks Zgonów w USA wg Ubezpieczenia Społecznego (SSDI) – Serwis MyHeritage [online], myheritage.pl [dostęp 2018-08-14] .
- ↑ VirginiaV. Pasley VirginiaV., 21 Stayed: The Story of the American GI's who Chose Communist China: who They Were and why They Stayed, Farrar, Straus and Cudahy, 1955, s. 124 (ang.).
- ↑ Korea GI is Teaching in Poland, „Coventry Evening Telegraph”, Warwickshire, 2 lipca 1969, s. 11 [dostęp 2018-09-01] (ang.).
- ↑ Paul M.P.M. Edwards Paul M.P.M., Historical Dictionary of the Korean War, Scarecrow Press, 2010, s. 78, ISBN 978-0-8108-7461-9, OCLC 669500979 [dostęp 2018-08-11] (ang.).
- ↑ Ex-Korean War Prisoner Battles to Recover his U.S. Citizenship, „New York Times”, 3 listopada 1986, A20 [dostęp 2018-08-11] (ang.).
- ↑ Hsinhua News Agency Release, 1954, s. 262 [dostęp 2018-08-25] (ang.).
- ↑ Morris R.M.R. Wills Morris R.M.R., Turncoat: an American's 12 years in Communist China: the story of Morris R. Wills as told to J. Robert Moskin, RobertR. Moskin (red.), New York: Pocket Books, 1970, ISBN 0-671-77173-6, OCLC 15601912 [dostęp 2018-08-28] (ang.). Brak numerów stron w książce
- ↑ BrendanB. McNally BrendanB., The Korean War Prisoner Who Never Came Home, „The New Yorker”, 9 grudnia 2013 [dostęp 2018-08-23] (ang.).
- ↑ MartaM. Grzywacz MartaM., Komuniści piorą mózgi, „wyborcza.pl”, 11 października 2013 [dostęp 2018-10-09] .
- ↑ ClarenceC. Adams ClarenceC., DellaD. Adams DellaD., An American Dream: The Life of an African American Soldier and POW who Spent Twelve Years in Communist China, Univ of Massachusetts Press, 2007, s. 94, ISBN 1-55849-595-9, OCLC 81252783 [dostęp 2018-08-11] (ang.).
- ↑ Sharon L.S.L. Crenson Sharon L.S.L., MarthaM. Mendoza MarthaM., ‘Turncoats’ of the ‘50s, „The Grayberds”, 16 (4), The Korean War Veterans Association, 2002, s. 10 [dostęp 2018-08-20] (ang.).
- ↑ BeverleyB. Hooper BeverleyB., Foreigners under Mao: Western Lives in China, 1949–1976, Hong Kong University Press, 2016, s. 62, ISBN 978-988-8208-74-6, OCLC 960870834. [dostęp 2018-08-11] (ang.).
- ↑ PaulP. Edwards PaulP., Unusual Footnotes to the Korean War, Bloomsbury Publishing, 2013, ISBN 978-1-78200-180-5, OCLC 1021805796 [dostęp 2018-08-11] (ang.). Brak numerów stron w książce
- ↑ MarcinM. Bartnicki MarcinM., Jankes w PRL, „Historia Do Rzeczy” (9(79)), wrzesień 2019, s. 72, ISSN 2299-9515, OCLC 840277112 .
- ↑ KarolK. Truchan KarolK. (red.), Nie jąkajmy się..., „Życie Bytomskie” (46 (259)), 11 listopada 1961 [dostęp 2018-08-14] . Brak numerów stron w czasopiśmie
- ↑ Defector Misses Home But Still Feels Same, „Desert Sun”, 28 czerwca 1969 [dostęp 2018-08-11] .
- ↑ PiotrP. Fuglewicz PiotrP., Amerykanin w Katowicach. Harolda Webba odyseja z Florydy do Chin i z powrotem przez Polskę., „CzasyPismo”, 2 (14), Katowice: Instytut Pamięci Narodowej, 2018, s. 109, ISSN 2299-2812 .
- ↑ Katarzyna M. „Kate” O’Connor Obituary [online], 16 grudnia 2010 [dostęp 2018-08-12] .
- ↑ HaroldH. Webb HaroldH., Nafta znów rządzi. USA w obliczu kryzysu paliwowego, „Trybuna Robotnicza” (178 (8854)), 28 lipca 1973, s. 6 [dostęp 2018-08-14] .
- ↑ R.D.R.D. Gersh R.D.R.D., 'Can I Come Home?' Asks American Ex-POW Who Lived in China, Poland, „AP News”, 1 listopada 1986 [dostęp 2018-08-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-14] (ang.).
- ↑ Youth Defense League – Turncoat w serwisie YouTube
- ↑ UP The AssociatedU.T.A. Press UP The AssociatedU.T.A., Where are Korean War Defectors Now?, „The Grayberds”, 16 (4), The Korean War Veterans Association, 2002, s. 10 [dostęp 2018-08-20] (ang.).
- ↑ Shui-Bo Wang [online], IMDb [dostęp 2018-08-23] .
- ↑ They choose China 他们选择中国 2005 w serwisie YouTube
- ↑ Harold Harvey Webb of Florida, arrests, mugshots, charges and convictions [online], arrestfacts.com [dostęp 2018-08-14] (ang.).