Honorowi obywatele Kłodzka

Honorowe Obywatelstwo Miasta Kłodzka

Akt nadania Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka
Nagroda za	wzrost promocji Kłodzka w dziedzinie życia społecznego, kulturalnego i gospodarczego lub nauki, kultury i sportu
Przyznający	Rada Miejska w Kłodzku (wręcza Przewodniczący Rady Miasta Kłodzka)
Lokalizacja	Polska, Kłodzko
Ostatnie rozdanie	2023[1]

Honorowi obywatele Kłodzka – lista osób, którym Rada Miejska w Kłodzku przyznała „Honorowe Obywatelstwo Miasta Kłodzka” – szczególny tytuł otrzymywany za wyjątkowe zasługi dla Kłodzka. Osoby te przyczyniły się do wzrostu promocji miasta Kłodzka w dziedzinie życia społecznego, politycznego i gospodarczego lub nauki, kultury i sportu. Tytuł jest nadawany również wybitnym osobistościom^[2]. Wyróżnione tytułem osoby otrzymują pamiątkowy dyplom, statuetkę, legitymację oraz odznakę (wpinkę do garnituru)^[3]. Do tej pory odznaczenie to uzyskało 55 osób^[1].

Przyznawanie honorowego obywatelstwa, w tym tytułu „Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka” po przywróceniu w Polsce demokratycznego samorządu umożliwił art. 18 ust. 2 pkt 14 ustawy o samorządzie terytorialnym z 1990 roku^[4]. Jednak dopiero Rada Miejska II kadencji (1994–1998) przyjęła uchwałę powołującą do życia to honorowe odznaczenie w 1995 roku i nadając regulamin jej wręczania^[5]. i zatwierdziła regulamin w sprawie nadania tytułu „Honorowy Obywatel Kłodzka”. Przepisy te były trzykrotnie modyfikowane na podstawie uchwał: nr XLIX/511/2010 z 18 marca 2010 roku, nr XXXVII/272/2017 z 24 stycznia 2017 roku^[1] oraz uchwały nr LXI/561/2023 z 29 czerwca 2023 r.^[2].

W myśl aktualnych przepisów z wnioskiem o nadanie tytułu „Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka” mogą wystąpić: burmistrz, 7 radnych miejskich lub stałe komisje Rady Miejskiej. Wniosek ten następnie opiniowany jest przez komisje Rady Miejskiej, po czym po 60 dniach od uzyskania zgody kandydata na jego uhonorowanie jest rozpatrywany przez Radę Miejską^[6]. Nadanie tytułu następuje w sposób zapewniający uroczysty charakter temu wydarzeniu i powinno być poprzedzone prezentacją zasług wyróżnionej osoby^[7].

Ewidencja osób odznaczonych tytułem „Honorowego Obywatel Miasta Kłodzka” prowadzona jest w uroczystej księdze miejskiej o tym samym tytule^[8].

Osobom odznaczonym tytułem „Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka” przysługują następujące uprawnienia^[9]:

• używania tytułu „Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka”,
• udziału jako Gość Honorowy we wszystkich sesjach kłodzkiej Rady Miejskiej oraz oficjalnych uroczystościach miejskich,
• bezpłatnego wstępu na imprezy kulturalne, sportowe oraz rekreacyjne organizowane przez instytucje miejskie.

Ponadto nazwiska osób uhonorowanych tym tytułem brane są pod uwagę przy nadawaniu nazw: ulicom, placom, parkom i instytucjom miejskim^[10].

Lp.	Ilustracja	Imię i nazwisko	Informacje i związki z miastem	Data nadania tytułu
1.		Odette Dauchet	mer Carvin, miasta partnerskiego we Francji	31 maja 1995[11]
2.		Jean Pierre Parzysz	przewodniczący Towarzystwa Francusko-Polskiego	31 maja 1995[11]
3.		Marian Cichoń	nauczyciel i były wicedyrektor I Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego	31 maja 1995[11]
4.		Cecylia Kędzia	nauczycielka muzyki z Wrocławia	27 października 1995[12]
5.		Zygmunt Mrożek	dyrektor Fabryki Armatury Przemysłowej „Zetkama” w Kłodzku	27 października 1995[13]
6.		Roman Fulneczek	prezes Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń w Warszawie	27 października 1995[13]
7.		Marian Krawczyński (1911–2003)	wieloletni pracownik PKS Kłodzko	30 stycznia 1996[14]
8.		Felicja Wolfson (1921–2001)	wieloletni pracownik PKS Kłodzko	30 stycznia 1996[14]
9.		Andrzej Zieliński	minister łączności	30 stycznia 1996[15]
10.		Georg Stolle(inne języki) (1938–2020)	burmistrz Bensheim, miasta partnerskiego w Niemczech	22 maja 1996[16]
11.		Joanna Adler	przewodnicząca Towarzystwa Polsko-Niemieckiego w Bensheim	20 czerwca 1996[17]
12.		Lech Wałęsa	prezydent Polski w latach 1990–1995	30 września 1996[18]
13.		Miloslav Vlk (1932–2017)	kardynał, arcybiskup metropolita praski, prymas Czech	30 września 1996[18]
14.		Henryk Gulbinowicz (1923–2020)	kardynał, arcybiskup metropolita wrocławski	30 września 1996[18]
15.		Józef Zych	Marszałek Sejmu w latach 1995–1997	30 września 1996[18]
16.		Zdenka Hornikowa	starostka (burmistrzyni) Náchodu, miasta partnerskiego w Czechach	30 września 1996[18]
17.		Julian Golak	Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Polsko-Czeskich Dni Kultury Chrześcijańskiej	30 września 1996[18]
18.		Halina Goraczkiewicz (1926–2009)	nauczycielka	28 października 1996[19]
19.		Henneke Burken		15 listopada 1996[20]
20.		Rudolf Fiedler		15 listopada 1996[20]
21.		Jan Kulka (1937–2000)	poeta, były mieszkaniec Kłodzka	30 kwietnia 1997[21]
22.		Roman Duda	profesor nauk matematycznych, rektor Uniwersytetu Wrocławskiego w latach 1995–1999	22 maja 1998[22]
23.		Andrzej Witkowski (1947–2017)	profesor nauk przyrodniczych, prorektor ds. nauczania Uniwersytetu Wrocławskiego w latach 1996–2002	22 maja 1998[22]
24.		Robert Stando (1931–2022)	reżyser i scenarzysta związany z Kłodzkiem	14 maja 1999[23]
25.		Jerzy Widzyk	minister-pełnomocnik rządu ds. usuwania skutków powodzi	14 maja 1999[23]
26.		Tadeusz Jażdżewski (1939–2009)	artysta, fotograf związany z ziemią kłodzką	14 maja 1999[23]
27.		Stanisław Adamczyk	inicjator współpracy między Fléron, belgijskim miastem partnerskim Kłodzka	2. połowa 1999[24]
28.		Leopold Oleniuk (1913 –2011)	płk Wojska Polskiego, nauczyciel	21 października 1999[25]
29.		Bogusław Michnik	dyrektor Kłodzkiego Ośrodka Kultury	2000[26]
30.		Krystyna Toczyńska-Rudysz	wieloletnia dyrektor Muzeum Ziemi Kłodzkiej	2001[27]
31.		Andrzej Chorosiński	profesor, inicjator powstania Międzynarodowych Wieczorów Muzyki Organowej i Kameralnej w Kłodzku	2002[28]
32.		Leon Słojewski	Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Carvin	2002[29]
33.		Eugeniusz Kaczmarek (1934–2008)	lekarz, prezes Towarzystwa Miłośników Ziemi Kłodzkiej	24 kwietnia 2003[30]
34.		Wojciech Dzieduszycki (1912–2008)	krytyk muzyczny i teatralny	25 września 2003[31]
35.		Ryszard Dominik (1938–2010)	prałat, dziekan kłodzki, wieloletni proboszcz i organizator parafii Podwyższenia Krzyża Świętego na os. im. Kruczkowskiego	8 lipca 2004[32]
36.		Wojciech Piętowski	franciszkanin, wieloletni proboszcz parafii Matki Bożej Różańcowej, kapelan lokalnej „Solidarności”	8 lipca 2004[33]
37.		Stanisław Czachor (1937–2020)	wieloletni proboszcz parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Pannyj, kapelan Szpitala Powiatowego	8 lipca 2004[34]
38.		Witold Gacek	lekarz, zasłużony działacz Polskiego Czerwonego Krzyża	8 lipca 2004[35]
39.		Romana Chimowicz-Majewska	nauczycielka geografii, przewodnik sudecki, autorka publikacji regionalnych	27 października 2005[36]
40.		Leszek Majewski	nauczyciel geografii, przewodnik sudecki, autor publikacji regionalnych	27 października 2005[36]
41.		Bronisław Brzozowski	pułkownik Wojska Polskiego, działacz Polskiego Związku Filatelistów	27 października 2005[37]
42.		Stefan Mróz (1927–2010)	pedagog, samorządowiec, członek Towarzystwa Miłośników Ziemi Kłodzkiej	27 października 2005[38]
43.		Renata Hawrylak-Rautenberg	śpiewaczka operowa, członkini berlińskiego oddziału Związku Polaków w Niemczech	28 września 2006[39]
44.		Władysław Zakrzewski (1938–2018)	pedagog, nauczyciel muzyki	25 września 2008[40]
45.		Marian Ptak	pedagog, nauczyciel muzyki, wieloletni działacz ZHP	25 września 2008[41]
46.		Ignacy Dec	pierwszy biskup ordynariusz świdnicki	24 czerwca 2010[42]
47.		Witold Kozakowski	nauczyciel dyplomowany, animator kultury, juror konkursów muzycznych i wykładowca warsztatów gitarowych	30 marca 2017[43]
48.		Zofia Mirska	nauczycielka języka polskiego, poetka	31 sierpnia 2023[44]
49.		Krystyna Oniszczuk-Awiżeń	historyczka, muzealniczka i wydawca; autorka wielu opracowań z zakresu historii i kultury ziemi kłodzkiej	31 sierpnia 2023[44]
50.		Tomasz Duszyński	pisarz, regionalista, bibliotekarz	31 sierpnia 2023[44]
51.		Mirosław Awiżeń	działacz związkowy (NSZZ „Solidarność”), dysydent w czasach PRL-u, poeta, dziennikarz i samorządowiec	31 sierpnia 2023[44]
52.		Monika Muskała	tłumaczka i dramatopisarka	27 października 2023[45]
53.		Gabriela Muskała	aktorka teatralna i filmowa, dramatopisarka	27 października 2023[45]
54.		Ryszard Bilan	malarz, plastyk	27 października 2023[45]
55.		Manfred Spata	regionalista, kartograf, kolekcjoner map	26 września 2024 r.[46]

Regulamin nadawania tytułu „Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka” określa, że odznaczenie to może zostać odebrane w dwóch przypadkach. Mianowicie, jeśli nadanie tego tytułu nastąpiło w wyniku wprowadzenia w błąd lub osoba odznaczona tym tytułem dopuściła się czynu, przez który stała się ona niegodna otrzymania tego miana^[47]. Jak dotychczas żadnemu z laureatów nie odebrano tego oznaczenia^[1].

Tytuł ten przyznawano także w okresie rządów komunistycznych w Polsce. Wśród laureatów w 1945 roku znalazł się Michał Rola-Żymierski (1890–1989), oficer Ludowego Wojska Polskiego i marszałek Polski^[48]. Został on uhonorowany tym tytułem w uznaniu zasług dla obrony ziemi kłodzkiej przed Czechosłowacją, która chciała przyłączyć ten teren do swojego państwa po II wojnie światowej (polsko-czechosłowackie konflikty graniczne)^[49][50].

• Uchwała nr XXXVII/272/2017 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 24 stycznia 2017 r. w sprawie ustanowienia Tytułów: „Honorowy Obywatel Miasta Kłodzka” oraz „Zasłużony dla Miasta Kłodzka” i przyjęcia Regulaminu nadawania tych Tytułów [on-line] [dostęp 2020-11-16].