|
Janina Galasińska-Landsbergerowa
 Janina Teodora Galasińska-Landsbergerowa (ur. 9 marca 1903 w Warszawie, zm. 21 lipca 1998 tamże) – polska lekarka (spec. protetyka stomatologiczna), współzałożycielka i profesor Wydziału Stomatologicznego Akademii Medycznej w Łodzi, organizatorka Katedr Protetyki Stomatologicznej na Uniwersytecie Łódzkim i w Akademii Medycznej w Warszawie, założycielka i redaktor naczelny czasopisma „Protetyka Stomatologiczna”, pierwszego w Europie czasopisma specjalistycznego, poświęconego tej dyscyplinie, wydawanego od roku 1965[1]. ŻyciorysEdukacjaUrodziła się w roku 1903 w Warszawie jako córka Teodora. Tamże skończyła w roku 1920 szkołę średnią i studiowała stomatologię w utworzonym w tymże roku Państwowym Instytucie Dentystycznym (PID), uczelni bez pełnych praw akademickich, jednak reprezentującej wysoki poziom nauczania (do obsady nauczycielskiej należeli profesorowie Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego). W roku 1924 została jedną z pierwszych absolwentek PID[1]. Praca w latach 1924–1939Od skończenia studiów do wybuchu II wojny światowej[1]:
Zajmowała kolejno stanowiska asystenta, starszego asystenta i adiunkta[1]. Okres II wojny światowejW czasie II wojny światowej straciła męża (nigdy nie wyszła powtórnie za mąż) i cały majątek. W okresie okupacji niemieckiej pracowała w Klinice Protetyki Stomatologicznej, która oficjalnie prowadziła działalność usługową, ale była też placówką tajnego nauczania studentów stomatologii. Po upadku powstania warszawskiego (październik 1944) została wypędzona z Warszawy. Zamieszkała i pracowała jako dentystka w Piotrkowie Trybunalskim[1]. Okres powojennyPo zakończeniu wojny Janina Galasińska-Landsbergowa przeniosła się do Łodzi, gdzie włączyła się do organizacji wyższego szkolnictwa medycznego. Starania o organizację Uniwersytetu Medycznego w Łodzi rozpoczęły się już w styczniu 1945 roku[2][3][4]; brali w nich udział m.in. profesorowie Franciszek Zwierzchowski i Alfred Meissner, związani przed wojną z warszawskim PID i Akademią Stomatologiczną[3]. W sierpniu 1945 roku zostały otwarte trzy wydziały medyczne[2][4]: lekarski, stomatologiczny (dziekan – Alfred Meissner) i farmaceutyczny. 28 lutego 1949 roku Wydział Stomatologiczny rozwiązano (rozporządzenie Ministra Oświaty), tworząc pierwszy w Polsce Oddział Stomatologiczny, włączony do Wydziału Lekarskiego UŁ. Oddział organizowali: Alfred Meissner (dziekan), Franciszek Zwierzchowski (prodziekan, później dziekan) i Janina Galasińska-Landsbergerowa[2][4][5]. Franciszek Zwierzchowski pisał później[5]:
W nowej placówce utworzono m.in. Katedrę i Zakład Protetyki Dentystycznej, których organizację i kierownictwo powierzono Janinie Galasińskiej-Landsbergerowej[2][4][5]. Poza pracą organizacyjną i dydaktyczną wykonywała badania naukowe, uzyskując[1]:
W roku 1949 przebywała na rocznym stypendium w klinikach protetyki stomatologicznej w Chicago i Nowym Jorku. W latach 1950–1952 pełniła funkcję kierownika Oddziału Stomatologicznego[1]. W roku 1958 ponownie zamieszkała w Warszawie, gdzie otrzymała stanowisko kierownika Katedry Protetyki Stomatologicznej Akademii Medycznej, a następnie stanowiska[1]:
Była cenionym dydaktykiem, zaangażowanym w kształcenie przed- i podyplomowe (organizowała kursy szkolenia podyplomowego w Łodzi i Warszawie), oraz opiekunem w przewodach doktorskich i habilitacyjnych – od roku 1958 pełniła funkcję promotora w 15 przewodach doktorskich i opiekuna naukowego czterech habilitacji[1]. W latach 1965–1975 była naczelnym redaktorem czasopisma (dwumiesięcznika) „Protetyka Stomatologiczna”, którego wydawanie zainicjowała; była też przewodniczącą zespołu organizacyjnego[1]. Otrzymała Nagrodę Naukową I stopnia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej. Na emeryturę odeszła w roku 1973[1]. Swój życiorys, napisany w roku 1988, zakończyła słowami[1]:
PublikacjeJanina Galasińska-Landsbergerowa jest autorką, m.in. skryptu pt. Protetyka – część kliniczna i część laboratoryjna (dwa wydania), podręczników Protetyka Stomatologiczna (sześć wydań)[6] i Protezy ruchome częściowe (praca zespołowa), rozdziału w podręczniku pod redakcją prof. J. Krzywickiego – Stomatologia wieku dziecięcego oraz ok. 200 innych publikacji[1], np.[7][8]:
Ordery i odznaczenia
Źródło:[1]. UpamiętnienieJanina Galasińska-Landsbergerowa została pochowana na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 290-3-29)[14], w skromnym grobie swojego ojca. W setną rocznicę jej urodzin na grobie postawiono pomnik, ufundowany przez polskie środowisko lekarskie, z napisem[1]:
Barbara Bruziewicz-Mikłaszewska[15] opublikowała wspomnienie zatytułowane[1]:
Jako motto zacytowała zdanie[1]:
Janina Galasińska-Landsbergerowa
Uwagi
Przypisy
|
||||||||||||||||||||||
