Komisariat Straży Celnej „Bakałarzewo”

Komisariat Straży Celnej „Bakałarzewo” – jednostka organizacyjna Straży Celnej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1921–1927.

Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną^[1]. Od połowy 1921 roku jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych^[2]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku^[3]. Komisariat Straży Celnej „Bakałarzewo”, wraz ze swoimi placówkami granicznymi, wszedł w podporządkowanie Inspektoratu Straży Celnej „Suwałki”^[4].

W latach 1927/1928 został rozwiązany Inspektorat Straży Celnej „Suwałki”. Przekazał on rejon ochranianej granicy państwowej pod jurysdykcję Korpusowi Ochrony Pogranicza. Tym samym rozwiązano też komisariat Straży Celnej „Bakałarzewo”, a funkcjonariusze SC zostali przeniesieni do służby w Urzędach Celnych lub w innych jednostkach Straży Celnej na terenie kraju^[4]. Służbę graniczną do 1939 roku pełniła w tym rejonie kompania graniczna KOP „Filipów”^[5].

Sąsiednie komisariaty

• komisariat Straży Celnej „Filipów” ⇔ komisariat Straży Celnej „Lipówka” − 1926

Obsada personalna w 1926^[6]:

• kierownik komisariatu – komisarz Feliks Kustosz
• pomocnik kierownika komisariatu – starszy przodownik Eryk Mystkowski

Organizacja komisariatu w 1926 roku^[4]:

• placówka Straży Celnej „Nieszki”
• placówka Straży Celnej „Gębalówka”^[a]
• placówka Straży Celnej „Konopki”
• placówka Straży Celnej „Nowa Wieś”^[b]
• placówka Straży Celnej „Bakałarzewo”
• placówka Straży Celnej „Matlak” ^[c]

• Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
• Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.).
• Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927 .
• Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie. ISSN 1505-1757. 
• Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
• Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088. 
• Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne. Dokumenty organizacyjne. Wybór źródeł. T. 1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-84-6.
• Artur Ochał: Batalion KOP „Suwałki” 1927-1939. Suwałki: Muzeum Okręgowe w Suwałkach, 2009. ISBN 978-83-61494-24-9.