Mural – rodzaj malatury, nazwa pochodzenia hiszpańskiego oznaczająca w skrócie dzieło dekoracyjnego malarstwa ściennego, najczęściej monumentalne. Murale jako malarstwo ścienne pochodzi jeszcze z okresu prehistorii, były szczególnie rozpowszechnione w starożytnym Rzymie na ulicach miast^[1].

Malowidła takie, w zależności od intencji twórcy, mogą mieć na celu impresję odbiorcy, reklamę jakiegoś produktu lub promocję akcji charytatywnej.

Murale można zdefiniować jako wielkoformatową grafikę na ścianach budynków.

W Polsce w okresie PRL-u szczególnie upowszechniły się murale reklamujące przedsiębiorstwa i instytucje, które zasadniczo reklamy nie potrzebowały, ponieważ najczęściej byli to monopoliści na rynku. Niemalże w każdym mieście była gdzieś namalowana reklama PKO, PZU czy Totalizatora Sportowego albo Pewexu. Były też reklamy lokalnych fabryk i zakładów. Na przykład w Łodzi do dziś można spotkać murale Zakładów Przemysłu Bawełnianego im. Armii Ludowej, czy Zakładów Przemysłu Jedwabniczego „Pierwsza”.

Łódzkie „murale”, jako pierwsze i jedyne w Polsce, doczekały się publikacji monograficznej, wydanej w 2010 roku^[2].

• 
  Pewex – reklama na budynku w Gdańsku
• 
  Mural PKO BP w Gdyni
• 
  Mural w Lwówku Ślaskim
• 
  Reklama ZPB im. Armii Ludowej w Łodzi
• 
  Reklama PKO BP w Trzciance
• 
  Mural będący nośnikiem treści społecznych (mural propagandowy) z portu morskiego w Helu
• 
  Mural Foton Jubiler Warszawa Praga
• 
  Mural banku PKO w Brodnicy, obecnie zakryty warstwą termoizolacji

• 
  Ostrowiec Świętokrzyski – logo NSZZ „Solidarność” z podobizną księdza Popiełuszki
• 
  Mural w Nowej Rudzie poświęcony żołnierzom wyklętym
• 
  Mural w Dusznikach-Zdroju
• 
  Mural w Gdańsku
• 
  Mural przy ul. Piotrkowskiej w Łodzi autorstwa grupy Design Futura
• 
  Mural autorstwa grupy TATS-CRU w Łodzi
• 
  Mural grupy Twożywo na nieistniejącej już kamienicy przy ul. Pańskiej 112 w Warszawie
• 
  Malowidło ścienne przy ulicy Na Stoku w Gdańsku
• 
  Mural przy ul. Pilotów w Gdańsku
• 
  Przestrzenny mural na rogu ul. Tuwima i Piotrkowskiej w Łodzi (nieistniejący)
• 
  Reklama Polisy SA przy ul. Siennej 45 w Warszawie
• 
  Antyrasistowski mural w Białymstoku – autorzy Anita Kitlas i Francesco Cherkos
• 
  Mural w Gdańsku przedstawiający Jana Pawła II i Lecha Wałęsę
• 
  Powstanie wielkopolskie – kamienica w Ostrowie Wlkp.
• 
  Festiwal kultury romskiej Romane Dyvesa w Gorzowie Wlkp.
• 
  Mural przedstawiający kurę w Katowicach
• 
  Mural na tyłach ul. Foksal (Warszawa Śródmieście)
• 
  Pierwszy Mural w Nowej Hucie NCK.
  Projekt Aleksandra Toborowicz, wykonanie studenci krakowskiej ASP. Powstał 19.10.2013 r.
• 
  Mural na 11-kondygnacyjnym budynku przy ul. Moczyńskiego w Bydgoszczy
• 
  Mural na kamienicy przy ul. Piotra Skargi w Bydgoszczy
• 
  Mural na Placu Społecznym we Wrocławiu. Wykonany w ramach akcji charytatywnej Bitwa na Nakrętki
• 
  „Trójwymiarowy” mural na Rynku Śródeckim w Poznaniu zatytułowany „Opowieść śródecka z trębaczem na dachu i kotem w tle”, ukończony 21 września 2015
• 
  Mural poświęcony Rewolucji 1905 roku. Łódź, ul. Rewolucji 1905 r. nr 58. Autor: Takie Pany. Data ukończenia: 27.11.2015 r.
• 
  Mural poświęcony wydarzeniom z czerwca 1956 roku w Poznaniu przy ulicy Górna Wilda
• 
  Mural upamiętniający gen. bryg. Ludwika Krempę w Sanoku
• 
  Mural Anny Wazówny w Brodnicy
• 
  Mural poświęcony piosenkarce Korze w Warszawie
• 
  Mural „Caritas” według projektu witraża Stanisława Wyspiańskiego, Kraków szpital na Siemiradzkiego
• 
  Mural w Raszkowie przedstawiający Władysława II Jagiełło, Zygmunta I Starego i pięciu braci Chwalczeskich: Stanisława, Piotra, Andrzeja, Franciszka i Jerzego.
• 
  Mural poświęcony Andrzejowi Bieniaszowi, muzykowi Püdelsów.
  Kraków ul. Koletek 8

• 
  Tworzenie muralu
• 
  Technika malowania muralu przy pomocy projekcji. Mural Anny Wazówny w Brodnicy

• malatura
• graffiti
• malowidło ścienne

Zobacz multimedia związane z tematem: Murale w Polsce

Zobacz multimedia związane z tematem: Mural

Zobacz hasło mural w Wikisłowniku

• Europejski Festiwal Malarstwa Monumentalnego Monumental Art w Gdańsku
• Najciekawsze murale Trójmiasta
• Łódzkie Murale
• trompe-l-oeil.info Mural France