|
Niwka (gmina)
Niwka – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1915–1953[2] w Kieleckiem i Katowickiem. Siedzibą gminy była Niwka (obecnie dzielnica Sosnowca)[3]. Okupacja austriackaPodczas I wojny światowej gmina Zagórze, należąca od 1867 do powiatu będzińskiego pod zaborem rosyjskim, została przedzieloną granicą państw okupacyjnych. Jej wschodnia, zasadnicza część z Zagórzem znalazła się pod okupacją austriacką, gdzie weszła w skład nowo utworzonego powiatu dąbrowskiego, zachowując nazwę Zagórze. Natomiast zachodnia część gminy Zagórze znalazła się pod okupacją niemiecką, gdzie weszła w skład reformowanego powiatu będzińskiego. Niwka znalazła się po wschodniej, austriackiej stronie linii granicznej, gdzie początkowo pozostała w gminie Zagórze. W marcu 1915 poinformowano, że organizacja przeciętej granicą gminy Zagórze nie została jeszcze w pełni przeprowadzona[4], lecz począwszy od kwietnia 1915 w Dzienniku Urzędowym Obwodu Dąbrowskiego figuruje podział na trzy gminy wiejskie: Dańdówka, Niwka i Zagórze[5], a od maja 1915: Dańdówka, Niwka i Klimontów (ta ostatnia w miejsce zniesionej gminy Zagórze)[6]. 1 maja 1915 dla gmin Dąbrowa, Dańdówka, Niwka i Klimontów utworzono w Dąbrowie wspólny sąd gminny[6]. Począwszy do czerwca 1915 na omawianym obszarze pojawiają się cztery gminy: Dańdówka, Niwka, Klimontów i Zagórze (wydzielono więc ponownie gminę Zagórze z gminy Klimontow)[7]. W Dzienniku Urzędowym z 15 sierpnia 1915 ogłoszono, że z miejscowości Niwka wyłączono szyb "Modrzejów", przekazując go Zarządowi Niemieckiemu (gminie Modrzejów), natomiast do gminy Niwka włączono obszar zniesionej gmina Dańdówka wraz z szybem "Jerzy" kopalni Niwka[8]. Jedynie zachodnia część Dańdówki, obejmująca rurkownię i cegielnię Hrabia Renard oraz fabrykę lin drucianych A. Deichsel, znalazła się pod okupacją niemiecką, gdzie została uprzednio (31 lipca 1915) włączona do Sosnowca[9]. Po przyłączeniu gminy Dańdówka, gmina Niwka obejmowała cztery miejscowości Bobrek, Bór, Dańdówka i Niwka[10]. II RzeczpospolitaW okresie międzywojennym gmina Niwka należała do powiatu będzińskiego w woj. kieleckim[3]. W 1933 roku zarząd gminy Niwka wystąpił z projektem połączenia gminy Niwka z Modrzejowem (od 1915 w obrębie Sosnowca) w jedną gminę miejską uzasadniając to wspólnymi interesami publicznymi, lecz projekt ten nie został zrealizowany[11]. PRLPo wojnie gmina przez bardzo krótki czas zachowała przynależność administracyjną, lecz już 18 sierpnia 1945 roku została wraz z całym powiatem będzińskim przyłączona do woj. śląskiego[12] (od 6 lipca 1950 roku pod nazwą woj. katowickie[13], a od 9 marca 1953 jako woj. stalinogrodzkie[14]). Zarówno według stanu z 1 stycznia 1946 roku jak i stanu z 1 lipca 1952 roku gmina Niwka składała się z 4 gromad: Bobrek, Bór, Dańdówka i Niwka[15][16]. 12 września 1953 roku gmina została zlikwidowana, a jej obszar włączony do Sosnowca[17]. Przypisy
|
||||||||||||||||||||||||
