Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej w Świdnicy
Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej w Świdnicy Spółka z o.o. – przewoźnik drogowy powstały w ramach prywatyzacji dawnego oddziału Państwowej Komunikacji Samochodowej (istniejącego od 1948 roku, od 1961 roku samodzielnego), funkcjonujący w latach 2003-2016 w Świdnicy. HistoriaLata 1945 – 2001Od 1948 roku w Świdnicy istniały struktury tworzonej przez administrację centralną Państwowej Komunikacji Samochodowej: „Stacja PKS”[1]. W roku 1951 „Stację” przekształcono w placówkę „Ekspozytury PKS w Wałbrzychu”[1]. Placówka posiadała do 1953 roku tabor samochodowy i konny, w 1953 roku otrzymano pierwszy autobus[1]. Pierwsze regularne linie uruchomiono w relacjach Świdnica – Świebodzice oraz Świdnica – Chwałków, pierwszy przystanek PKS znajdował się na placu Grunwaldzkim[1]. Decyzją dyrekcji wojewódzkiej PKS we Wrocławiu z dniem 1 stycznia 1963 roku utworzono oddział PKS w Świdnicy, któremu podporządkowano placówkę terenową w Świebodzicach (dotychczas podległą PKS w Wałbrzychu), a później także punkt usługowy w Strzegomiu (podległy dotąd PKS w Legnicy)[1]. Po utworzeniu oddziału PKS przeniesiono dworzec autobusowy na ulicę Kolejową[1]. Wyniki przedsiębiorstwa za rok 1978[1]:
W 1988 roku oddział PKS w Świdnicy podlegał Dyrekcji Okręgowej Krajowej Państwowej Komunikacji Samochodowej we Wrocławiu wraz z „16. okręgiem komunikacyjnym”, wraz z 10 innymi oddziałami[a][2]. 1 lipca 1990 roku zarządzeniem Prezesa Rady Ministrów wszystkie oddziały Państwowej Komunikacji Samochodowej stały się odrębnymi przedsiębiorstwami państwowymi (Państwowe Przedsiębiorstwa Komunikacji Samochodowej – skrót PPKS), które przeznaczono do stopniowej komercjalizacji i prywatyzacji[1]. Lata 2001 – 2016Do roku 2001 sieć połączeń PKS w Świdnicy pozostawała na poziomie zbliżonym do roku 1988[3]. Autobusy docierały do większości miejscowości powiatu świdnickiego[3]. Sytuacja gospodarcza w byłym województwie wałbrzyskim oraz konkurencja ze strony prywatnych przewoźników sprawiły, że w 2001 roku spółka PKS Świdnica została postawiona w stan upadłości[4][5]. Ówczesne władze spółki, podejmując próbę ratowania zakładu przed likwidacją, uruchomiły w wakacje 2001 nocne kursy do miejscowości nad Morzem Bałtyckim, które pozwoliły uzyskać kapitał niezbędny dla przejęcia PKS Świdnica przez spółkę pracowniczą[5]. Taką ścieżkę prywatyzacji wybrało (do 2006 roku) 45 przedsiębiorstw PKS[6] spośród ok. 200 powstałych podczas restrukturyzacji Państwowej Komunikacji Samochodowej w 1989 roku[7] około 1/4 powstałej wówczas grupy przedsiębiorstw[7]. 1 października 2001 roku pracownicy utworzyli spółkę z udziałem inwestora zewnętrznego (sprywatyzowany PKS Jelenia Góra), która przejęła w odpłatne użytkowanie od Skarbu Państwa miejscowe przedsiębiorstwo PKS[5]. W nowej formie organizacyjnej i własnościowej nastąpiła odnowa taboru autobusowego oraz rozszerzenie działalności: uruchomienie połączeń dalekobieżnych do Warszawy i Zakopanego, kontynuacja komunikacji wakacyjnej do miejscowości nadmorskich, wejście w sektor turystyki zagranicznej[5]. Przedsiębiorstwo dołączyło wraz z PKS Jelenia Góra i PKS Wołów do konsorcjum, które przejęło prywatyzowany w 2004 roku PKS Lubin[8]. Na skutek konkurencji w branży przedsiębiorstwo ograniczyło działalność i zostało postawione w 2015 roku w stan likwidacji i zarząd syndyka w konsekwencji złej kondycji finansowej[9]. Postępowanie upadłościowe wszczęto w formie upadłości obejmującej likwidację majątku[10]. Przedsiębiorstwo PKS w Świdnicy zaprzestało prowadzenia przewozów 24 czerwca 2016[11][12] . Jesienią 2017 roku wywieziono z dotychczasowej bazy PKS nieużywany i zabezpieczony tabor likwidowanego przedsiębiorstwa[13][14]. PołączeniaPrzedsiębiorstwo obsługiwało regionalne linie autobusowe na terenie całego powiatu świdnickiego, które po roku 2001 były ograniczane[3][15]. Wedłud stanu na rok 2009 spółka prowadziła[16]:
TaborWedług informacji podawanych na stronie internetowej w roku 2016, spółka użytkowała 70 autokarów marek: Bova, Neoplan, Mercedes-Benz i Kapena[15]. DworceW świdnickim oddziale, następnie przedsiębiorstwie PKS, użytkowano dworzec autobusowy w Świdnicy formie stanowisk wzdłuż ulicy Kolejowej[1]. Z przystanku przy dworcu kolejowym do 2006 roku korzystano w Świebodzicach[17]. Oddział PKS w Świdnicy wybudował w 1979 roku dworzec autobusowy w Strzegomiu przy ulicy Kasztelańskiej[18]. Przedsiębiorstwo użytkowało obiekt, m.in. prowadząc własną kasę biletową, do roku 2007[19]. Syndyk Przedsiębiorstwa Państwowej Komunikacji Samochodowej w Świdnicy dokonał sprzedaży dworca prywatnemu inwestorowi, który zabudował nabytą działkę obiektem handlowym[20]. W latach 2010–2015 miasto Świdnica wybudowało bezpośrednio przy dworcu kolejowym Świdnica Miasto samorządowy dworzec autobusowy – centrum przesiadkowe, którym zastąpiono dotychczasowy dworzec PKS rozlokowany wzdłuż ulicy Kolejowej[21]. Skutki likwidacji PKS ŚwidnicaWedług stanu na rok 2016 połączenia z miejscowościami powiatu utrzymywali niezależni przewoźnicy prywatni oraz MPK Świdnica[22]. Na skutek ograniczenia, a później zaprzestania działalności przez PKS Świdnica doszło do dysproporcji w obsłudze komunikacyjnej powiatu[22]. Liczba połączeń w najbardziej popularnych relacjach (Świdnica – Świebodzice – Wałbrzych, Świdnica – Wrocław, Świdnica – Jaworzyna Śląska – Strzegom, Świdnica – Dzierżoniów) została utrzymana na dotychczasowym poziomie lub zwiększona, natomiast położone peryferyjnie miejscowości w północnej części powiatu po likwidacji PKS straciły dostęp do transportu publicznego[22]. Zjawisko występuje szczególnie na obszarze gminy Strzegom, gdzie spośród 18 miejscowości obsługiwanych w 1988 roku przez PKS Świdnica (na 21 miejscowości gminy) w 2016 roku przewoźnicy niezależni obsługiwali jedynie trzy[22]. Zobacz teżLinki zewnętrzne
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
|