|
Piechowice
Piechowice (niem. Petersdorf) – miasto w Polsce, na Śląsku, w województwie dolnośląskim, w powiecie karkonoskim. W latach 1945–1954 siedziba wiejskiej gminy Piechowice. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa jeleniogórskiego. Miejscowość leży nad Kamienną, niewielką rzeką dorzecza Odry, dopływem Bobru oraz uchodzącym doń w Piechowicach dopływem – Małą Kamienną[2]. Według danych GUS z 1 stycznia 2023 r. miasto miało 5798 mieszkańców[3] (524. miejsce w kraju). PołożenieDo Piechowic należą części miejscowości (niektóre mają status osiedla): Górzyniec, Michałowice, Pakoszów, Piastów. W latach 1976–1997 dzielnicą Piechowic był także Jagniątków, przyłączony 1 stycznia 1998 r. do graniczącej z nim Jeleniej Góry. Miasto położone jest na wysokości 360–480 m n.p.m., a granica administracyjna sięga aż do wysokości 1509 m n.p.m., gdzie znajduje się drugi co do wielkości szczyt Karkonoszy – Wielki Szyszak[2]. Sąsiednie gminyGmina graniczy z gminami: Jelenia Góra, Stara Kamienica, Szklarska Poręba oraz z Czechami (przez szczyty Karkonoszy). Historia Założone na przełomie XIII i XIV wieku, prawa miejskie uzyskało dopiero w 1967 r.(przy czym sąsiednie wsie jako osiedla znalazły się w obrębie nowo powstałego miasta)[2]. Geneza miasta wiąże się z Hansem Paterem, który zbudował młyn na terenie dzisiejszych Piechowic na początku XIV w. – stąd też nasiębierne koło młyńskie we współczesnym herbie miasta[2]. Późniejsze wieki przyniosły rozwój tradycji szklarskich (obecną hutę założył Franz Heckert), podobnie jak w sąsiedniej Szklarskiej Porębie[2]. Nowoczesny przemysł pojawił się w Piechowicach w XX w., co wynika z doprowadzenia kolei (w grudniu 1891 r., przedłużona do Szklarskiej Poręby i Kořenova w czerwcu 1902 r.) i budowy zakładów[2]. Z uwagi na brak działań wojennych w czasie II wojny światowej przeniesiono do Piechowic produkcję z niektórych zakładów Berlina[2]. Pozostały z tego okresu instalacje obronne (np. bunkry w Cichej Dolinie – obecnie znane w Polsce siedlisko nietoperzy)[2]. Nazwy historyczne
Nazwy ulicPiechowice aż do 2017 roku posiadały ulice, których patronami były osoby związane z ruchem komunistycznym. Dopiero w 2017 przemianowano szereg ulic, nadając im nowe nazwy, nawiązujące w znacznej mierze do charakteru i przeszłości miasta:
 Zabytki  W wojewódzkim rejestrze zabytków na liście zabytków wpisane są obiekty:[6]:
Pakoszów Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[6]:
Piastów Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[6]:
W centrum miejscowości neoromański kościół katolicki św. Antoniego Padewskiego, przy którym znajduje się makieta nieistniejącego kościoła ewangelickiego. Struktura powierzchniWedług danych z 2023 r.[3] Piechowice mają obszar 43,17 km², w tym:
Miasto stanowi 6,89% powierzchni gminy. DemografiaDane z 30 czerwca 2017[7]:
Piramida wieku mieszkańców Piechowic w 2014 roku[8].
Komunikacja Piechowice leżą na trasie drogi krajowej nr 3, która przebiega na odcinku Świnoujście – Jakuszyce oraz stanowi polską część międzynarodowej trasy E65 z Malmö do Chania. Od drogi krajowej nr 3 odchodzi droga wojewódzka nr 366 z Piechowic do Kowar, stanowiąca zarazem główną ulicę miasta (ul. Kryształowa). Miasto jest skomunikowane z Jelenią Górą, Szklarską Porębą i Karpaczem (pociągi lub autobusy). Funkcjonuje połączenie MZK z Jelenią Górą oraz PKS Tour Jelenia Góra z Jelenią Górą i Karpaczem[9]. Oświata i sportW mieście działają 2 przedszkola, 2 szkoły podstawowe i zespół szkół ponadgimnazjalnych (zawodówka, technikum i liceum). Po ukończeniu szkoły podstawowej absolwenci wybierają zwykle szkoły w Jeleniej Górze. Piechowicki sport to przede wszystkim
KulturaArtystyczną wizytówką miasta jest położone w Karkonoszach osiedle Michałowice, w którym funkcjonują: galeria sztuki Pawła Trybalskiego (malarstwo surrealistyczne i metaforyczne) oraz Teatr Nasz i Teatr Cinema. Oba teatry mają charakter niepubliczny, Teatr Nasz specjalizuje się w kabarecie i regularnie wystawia spektakle dla mieszkańców i turystów, a Teatr Cinema interesuje się eksperymentami artystycznymi, uczestnicząc zarazem w krajowych i zagranicznych festiwalach. Funkcje kulturalne pełni również Piechowicki Ośrodek Kultury. Coroczną imprezą kulturalną miasta jest „Kryształowy weekend”, podczas którego prezentują się m.in. wytwórcy kryształów i grawerzy. W Piechowicach funkcjonuje huta szkła Julia, ręcznie produkująca szkło kryształowe wysyłane do Polski i na cały świat[10]. Turystyka Na terenie gminy przebiega wiele szlaków turystycznych PTTK i ścieżek rowerowych[2]. W granicach miasta znajduje się Wodospad Szklarki oraz Śnieżne Kotły[2]. W centralnej części miasta przy ul. Kryształowej rośnie 500-letni cis (dawniej uznawany za 700-letni) o wysokości ponad 10 m i obwodzie 292 cm, od 1994 objęty ochroną jako pomnik przyrody[2]. Na pograniczu miasta znajduje się także Rezerwat przyrody Krokusy w Górzyńcu utworzony w 1962 roku w celu zachowania dla potrzeb nauki i dydaktyki, prawdopodobnie naturalnego stanowiska szafrana (Crocus L.) – znanego już w roku 1811[2]. Rezerwat chroni izolowane, jedyne poza Tatrami i ich przedpolem, stanowisko tego gatunku w Polsce. Na terenie miasta zabytki: kościół w Piastowie z XIV w., kościół neoromański z początku XX w., założenie pałacowe w Pakoszowie z XVIII w. oraz ośrodek wypoczynkowy Uroczysko w Michałowicach – dawne sanatorium Luftwaffe[2]. We wrześniu 2013 otworzono w centrum „Szklany Park”, w którym znajdują się wykonane w szkle technologią laserową 3D zdjęcia istniejącego niegdyś w tym miejscu cmentarza i kościoła ewangelickiego oraz zdjęcia Huty Szkła Kryształowego Julia. Całość podświetlana jest diodami LED. Szlaki turystyczne
Osoby związane z PiechowicamiMiasta partnerskie
Zobacz teżPrzypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
