Olszyna

Ten artykuł dotyczy miasta w województwie dolnośląskim. Zobacz też: inne znaczenia tej nazwy.

Olszyna

miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Fragment centrum miasta z mostem nad Olszówką
Herb Flaga
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	lubański
Gmina	Olszyna
Prawa miejskie	2005
Burmistrz	Leszek Leśko
Powierzchnia	20,3[1] km²
Populacja (01.01.2023) • liczba ludności • gęstość	4322[2] 212,9[2] os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 75
Kod pocztowy	59-830
Tablice rejestracyjne	DLB
Położenie na mapie gminy Olszyna Olszyna
Położenie na mapie Polski Olszyna
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Olszyna
Położenie na mapie powiatu lubańskiego Olszyna
51°04′00″N 15°23′20″E/51,066667 15,388889
TERC (TERYT)	0210054
SIMC	0191684
Urząd miejski Wolności 6 59-830 Olszyna
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
BIP

Olszyna (niem. Langenöls^[3]) – miasto w Polsce, w województwie dolnośląskim, powiecie lubańskim, siedziba gminy Olszyna. Prawa miejskie otrzymała w 2005 r. Ośrodek przemysłu meblarskiego i drzewnego, fabryka materiałów izolacyjnych. Historycznie leży na Dolnym Śląsku, przy granicy z Górnymi Łużycami.

Według danych GUS z 1 stycznia 2022 r. miasto miało 4322 mieszkańców^[2] (606. miejsce w kraju).

Przez miasto przebiega droga krajowa nr 30 oraz szlak kolejowy łączący Jelenią Górę z Węglińcem i Zgorzelcem.

Według danych z 1 stycznia 2023 r. powierzchnia miasta wynosiła 20,3 km² (294. miejsce w kraju)^[2].

Pierwsze wzmianki pochodzą z 1254 roku. W 1314 roku w Kronikach Gryfowa Śląskiego pojawia się po raz pierwszy kościół katolicki. Wieś była pustoszona podczas wojen husyckich w XV w., mieszkańcy cierpieli wówczas również na skutek epidemii. W połowie XIX w. Robert Ruscheweyh założył pierwszy warsztat meblarski. Rozpoczęto wydobywanie pokładów węgla brunatnego, które trwało do wyczerpania pokładów.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa jeleniogórskiego.

W roku 2014 władze miasta stały się udziałowcem spółki „Olszyna PS Energetyka Odnawialna Sp. z o.o.”, która kosztem ponad 30 mln zł na wydzierżawionym od gminy gruncie o pow. 11,3 ha zbuduje elektrownię fotowoltaiczną o mocy 3 MW^[4].

Piramida wieku mieszkańców Olszyny w 2014 roku^[5].

 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Olszyną.

 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie urodzeni w Olszynie.

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty^[6]:

• osada wiejska – ulicówka
• kościół ewangelicki, ob. rzym.-kat. par. pw. św. Józefa Oblubieńca NMP, wybudowany w latach 1895–1897 na miejscu świątyni z XIII/XIV w. z elementami późnoromańskimi i gotyckimi, renesansowy ołtarz główny, barokowe rzeźby. We wnęce muru kościoła wotywna figura przedstawiająca grabarza, która upamiętnia epidemię z 1629^[7]
• kościół pomocniczy pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, z 1314 roku, XVI-XVIII w.
• zespół pałacowy, ul. Chopina 39, z XVII-XIX w.:
  • pałac w Olszynie Średniej z drugiej poł. XIX wieku
  • park
• dom, ul. Chopina 15, murowano-szachulcowy, z 1792 r., pocz. XX w.
• dom, ul. Rzeczna 7, drewniany, k. XVIII

inne zabytki:

• dwór w Olszynie Średniej^[8] wybudowany w 1798 przez hrabiego Rzeszy von Schmettow. Mówi o tym inskrypcja na płycinie umieszczona elewacji^[9] w j. niem. Erbaut 1798 von des Herrn Reichs Grafen von Schmettow zur zeit war Schubert ober Amtman.

W mieście działa klub piłkarski o nazwie OKS „Olsza” Olszyna obecnie występujący w 2 grupie A klasy Jeleniogórskiej. Klub powstał w 1946 r. (Barwy klubu Biały-Niebieski-Zielony). Drużyna popularnie nazywana jest Olszą. Klub posiada trzy zespoły młodzieżowe i jeden seniorów^{[potrzebny przypis]}.

Miasta i gminy partnerskie^[10]:

• Železný Brod, Czechy^[11]
• Ørbæk, Dania
• Großschönau, Niemcy^[12]
• Perszotraweńsk, Ukraina

• Olszyna Lubańska

• Oficjalna strona miasta
• Langenoels (niem.) (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 76 .