|
Róża Thun
Róża Thun z domu Woźniakowska, właśc. Róża Maria Barbara Gräfin von Thun und Hohenstein[a] (ur. 13 kwietnia 1954 w Krakowie) – polska działaczka organizacji pozarządowych, działaczka polityczna i publicystka. W latach 2005–2009 dyrektor Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce, od 2009 do 2024 posłanka do Parlamentu Europejskiego VII, VIII i IX kadencji. ŻyciorysWykształcenie i działalność do 1991W 1979 ukończyła filologię angielską na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Jej praca magisterska poświęcona była dramatom Oscara Wilde’a. W drugiej połowie lat 70. działała w opozycji demokratycznej w Krakowie. Była związana z dominikańskim duszpasterstwem akademickim Beczka, z którego wywodziła się część późniejszego środowiska Studenckiego Komitetu Solidarności. W okresie 1978–1979 pełniła funkcję rzecznika SKS[1], współpracowała też z Komitetem Obrony Robotników. Wraz m.in. z Józefem Baranem i Bogusławem Sonikiem należała do sygnatariuszy listu do Amnesty International, opisującego represje wobec niezależnych grup studenckich w PRL. W okresie pierwszej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski w czerwcu 1979 współorganizowała niezależne biuro prasowe[1], w którym m.in. informowała dziennikarzy zachodnich o celach i działalności opozycji demokratycznej oraz o sytuacji Kościoła w Polsce. Zajmowała się organizacją tzw. Uniwersytetu Latającego[1] oraz spotkań dyskusyjnych działaczy opozycyjnych, kolportowała wydawnictwa niezależne. W latach 1981–1991 przebywała za granicą, głównie w Niemczech, a w okresie 1989–1991 w Nepalu. Była uczestnikiem konferencji we Francji i w Niemczech, poświęconych sytuacji w Polsce i wyjaśniających tło polityczno-społeczne po ogłoszeniu stanu wojennego. Przekazywała m.in. zachodnim mediom informacje o sytuacji politycznej w Polsce, pomagała przebywającym na Zachodzie działaczom „Solidarności”. Współorganizowała i uczestniczyła w transportach humanitarnych do kraju, a także pomagała przy organizacji stoisk wydawnictw drugiego obiegu na Międzynarodowych Targach Książki we Frankfurcie. Z upoważnienia krakowskiego oddziału NSZZ „Solidarność” uczestniczyła w pierwszym (po 13 grudnia 1981) spotkaniu działaczy związku w Brukseli. Zawodowo pracowała jako tłumaczka, była autorką recenzji książek dla Herder Verlag. Działalność od 1991 Od 1992 do 2005 pełniła funkcję dyrektora generalnego, a następnie prezesa zarządu Polskiej Fundacji im. Roberta Schumana. W tym czasie była współorganizatorką sieci proeuropejskich organizacji pozarządowych. Pomysłodawczyni konferencji, spotkań naukowych i publicznych (np. tzw. Parada Schumana), imprez masowych, szkoleń i debat organizowanych przez tę fundację. Jest autorką tekstów publicystycznych i wystąpień konferencyjnych w Polsce, Francji, Niemczech i innych krajach europejskich, dotyczących przeważnie tematyki integracji europejskiej, drukowanych w pracach zbiorowych i periodykach[2]. Członek Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie, w latach 2003–2004 wchodziła w skład zarządu tej organizacji. Działaczka Stowarzyszenia Francja-Polska dla Europy, Stowarzyszenia Przyjaciół Muzeum Emeryka Czapskiego w Krakowie oraz Stowarzyszenia Szkoła Liderów. W latach 90. związana z Unią Demokratyczną i następnie z Unią Wolności (była członkiem rady krajowej tej partii). W latach 1998–2000 sprawowała mandat radnej Gminy Warszawa-Centrum. Wchodziła w skład Narodowej Rady Integracji Europejskiej funkcjonującej przy premierze oraz Grupy Refleksyjnej dla Przyszłości Unii Europejskiej przy prezydencie. Organizowała Forum Świętego Wojciecha oraz zjazd „Dokąd idziesz Europo?” (w 2002 w Gnieźnie). W latach 2002–2003 należała do grupy ekspertów przy przedstawicielu Rady Ministrów do Konwentu Europejskiego, minister Danucie Hübner. W okresie przedreferendalnym w 2003 była inicjatorką i współorganizatorką licznych spotkań publicznych. Wspierała powstawanie szkolnych klubów europejskich oraz szkół noszących imię Roberta Schumana, a także organizowała Inicjatywę Obywatelskiej „TAK w Referendum”. W 2005 objęła stanowisko dyrektora Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce[3], które zajmowała do 2009. W wyborach w 2009 została wybrana na posłankę do Parlamentu Europejskiego z listy Platformy Obywatelskiej w okręgu obejmującym województwa małopolskie i świętokrzyskie[4]. W lipcu tego samego roku wstąpiła do PO[5]. Po rozwiązaniu przez władze krajowe PO małopolskich struktur była komisarzem krakowskiej PO. Pełniła tę funkcję do marca 2010, gdy nowym przewodniczącym został Łukasz Gibała. W maju tego samego roku bez powodzenia ubiegała się o stanowisko przewodniczącej regionu. W 2014 z powodzeniem ubiegała się o reelekcję w wyborach europejskich, uzyskując mandat deputowanej do PE VIII kadencji[6]. Objęła funkcję przewodniczącej grupy roboczej ds. jednolitego rynku cyfrowego[7]. W Parlamencie Europejskim weszła w skład Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów. Dołączyła również do Spinelli Group, inicjatywy działającej na rzecz federalizacji Unii Europejskiej[8]. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2019 kandydowała z listy komitetu wyborczego Koalicja Europejska ponownie w okręgu wyborczym nr 10 (Kraków), uzyskując po raz kolejny mandat poselski[9]. W lipcu tego samego roku została wybrana na wiceprzewodniczącą Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów[10]. W maju 2021 Róża Thun wystąpiła z Platformy Obywatelskiej[11][12]. W listopadzie 2021 przystąpiła do ugrupowania Polska 2050 oraz do frakcji Odnówmy Europę w PE[13]. W styczniu 2018 eurodeputowany PiS Ryszard Czarnecki porównał ją do szmalcowników[14]. Róża Thun wytoczyła mu powództwo o naruszenie dóbr osobistych. Proces zakończył się we wrześniu 2020, kiedy to Sąd Apelacyjny w Warszawie prawomocnie nakazał Ryszardowi Czarneckiemu przeproszenie eurodeputowanej oraz zapłatę na cel społeczny[15]. Wcześniej w związku z tymi słowami polityk PiS został odwołany ze stanowiska wiceprzewodniczącego Parlamentu Europejskiego[16]. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2024, startując z listy Trzeciej Drogi w okręgu wyborczym nr 12 (obejmującym województwa dolnośląskie i opolskie), bez powodzenia ubiegała się o reelekcję, uzyskując 14 202 głosy[17]. Odznaczenia i wyróżnienia
Wyróżniona Medalem Europejskim (przyznawanym przez Business Centre Club i Urząd Komitetu Integracji Europejskiej), a także Nagrodą „Elle” oraz Nagrodą „Zwierciadła”. W 2008 otrzymała Laur Umiejętności i Kompetencji przyznawany przez Regionalną Izbę Gospodarczą w Katowicach. W 2011 i w 2013[23] zdobyła nagrodę MEP Awards dla najbardziej pracowitych posłów Parlamentu Europejskiego w kategorii rynek wewnętrzny i ochrona konsumentów, a w 2014 otrzymała tę nagrodę w kategorii polityka internetowa[24]. W 2014 otrzymała nagrodę „Polonicus”[25]. W 2022 została wyróżniona Nagrodą Viadriny, przyznaną przez fundację z Uniwersytetu Europejskiego Viadrina we Frankfurcie nad Odrą[26]. Życie prywatneCórka historyka sztuki Jacka Woźniakowskiego, założyciela wydawnictwa „Znak” i prezydenta Krakowa w latach 1990–1991, oraz Marii Karoliny z domu Plater-Zyberk[27]. Siostra wydawcy Henryka Woźniakowskiego. Prawnuczka ekonomisty Jana Gwalberta Pawlikowskiego, praprawnuczka malarza Henryka Rodakowskiego oraz hrabiego Emeryka Hutten-Czapskiego. Jej babka Róża od strony matki była siostrą Józefa Czapskiego i Marii Czapskiej. Od 1981 żona Franza Grafa von Thun und Hohenstein (ur. 1948), hrabiego, a następnie księcia w tym rodzie[28]. Matka trzech córek i syna[27]. Zna język angielski, francuski, niemiecki i włoski[29]. Wyniki w wyborach ogólnopolskich
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.jpg)
