Był synem Tadeusza, dzierżawcy majątku Soposzyn k. Żółkwi. Ukończył szkołę realną we Lwowie. Równocześnie i później pobierał lekcje gry na fortepianie u Matyldy Żłobickiej (1836–1895), uczennicy Karola Mikulego[3] oraz uczył się w Konserwatorium Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie pod kierunkiem Stefana Witte, Franciszka Słomkowskiego oraz Karola Mikulego, ucznia Chopina. Po udanym debiucie kompozytorskim w 1880 (kantataAkt wiary na 50-lecie wybuchu Powstania Listopadowego, za którą w 1881 otrzymał nagrodę) studiował w latach 1882–1885 w Konserwatorium Towarzystwa Przyjaciół Muzyki w Wiedniu, a następnie w Królewskim Konserwatorium Muzycznym w Lipsku. Powrócił do Lwowa, gdzie pracował jako pedagog, krytyk muzyczny w dziennikach lwowskich („Gazeta Lwowska” i „Dziennik Polski”) oraz warszawskich („Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne”) oraz organizator życia muzycznego – najpierw jako korepetytor w Teatrze Skarbkowskim, następnie dyrektor artystyczny opery i operetki. W 1887 został profesorem Konserwatorium Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie (wykłady teorii muzyki, harmonii, historii muzyki, klasa śpiewu chóralnego). W konserwatorium pracował do 1918[2].
Lata I wojny światowej spędził w Wiedniu, kierując filią konserwatorium lwowskiego zorganizowaną dla uchodźców. W 1918 powrócił do Lwowa i objął stanowisko kierownika opery w Teatrze Miejskim. W 1919 przeniósł się na stałe do Warszawy. W Państwowym Konserwatorium Muzycznym uczył estetyki, historii muzyki i instrumentoznawstwa (do 1927). W 1924 założył Stowarzyszenie Pisarzy i Krytyków Muzycznych. Kontynuował również działalność publicystyczną (recenzje i felietony w Rzeczypospolitej, Warszawiance, Dniu Polskim, Kurierze Polskim, Muzyce, Gazecie Porannej, Lwowskich Wiadomościach Muzycznych i Literackich, lwowskim Wieku Nowym, poznańskim Przeglądzie Muzycznym, przemyskiej Orkiestrze oraz katowickim Śpiewaku[2]. Wygłaszał prelekcje i odczyty w radiu oraz w filharmonii i operze. Był laureatem Nagrody Muzycznej m.st. Warszawy[4].
Dwa hymny (Rota, sł. Maria Konopnicka i Hymn do zgody, sł. Jan Kochanowski, (1927)
Przypisy
↑Rok urodzenia 1859, podawany powszechnie już za życia kompozytora i powielana w wielu publikacjach do dziś, jest błędny (źródło). Właściwy rok urodzenia został umieszczony na nagrobku kompozytora.
↑ZdzisławZ.JachimeckiZdzisławZ., Twórczość chóralna i liryczna współczesnych kompozytorów polskich. R. 1930, [w:] Księga Pamiątkowa VI. Ogólnośląskiego Zjazdu Śpiewaków i Ogólnośląskich Uroczystości Moniuszkowskich w Katowicach w czerwcu 1930 roku, Katowice 1930, s. 81–159 (o Stanisławie Niewiadomskim zob. s. 86 i n.). Brak numerów stron w książce
Z. Jachimecki, Stanisław Niewiadomski i jego znaczenie dla polskiej kultury muzycznej, „Wiek Nowy” (Lwów) nr 10976–10978, z 17, 18 i 19 grudnia 1937.
Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 562. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
Joanna Pacan: Niewiadomski Stanisław. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 7: NOPa część biograficzna. Kraków: PWM, 2002, s. 61–65. ISBN 83-224-0808-0. (pol.).
Teresa Chylińska: Niewiadomski, Stanisław. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. N. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
.jpg)
.jpg)
