Wojciech Giełżyński
Wojciech Giełżyński (Warszawa, 2006)
Data i miejsce urodzenia
9 maja 1930 Warszawa
Data i miejsce śmierci
3 marca 2015 Warszawa
Narodowość
polska
Język
polski
Dziedzina sztuki
reportaż
Ważne dzieła
Medytacje o Świecie Trzecim
Rewolucja w imię Allacha
Byłem gościem Chomeiniego
Gdańsk. Sierpień 80
Budowanie Niepodległej
Edward Abramowski, zwiastun Solidarności
Ani Wschód ani Zachód
Prywatna historia XX wieku
Inne światy inne drogi
Pół świata – moje!
Sto twarzy Jugosławii
Odznaczenia
Wojciech Stefan Giełżyński (ur. 9 maja 1930 w Warszawie , zm. 3 marca 2015 tamże) – polski dziennikarz i reportażysta.
Życiorys
Debiutował w wieku 16 lat, pod pseudonimem Wojciech Stefan [1] , na łamach „Gazety Ludowej ”, niezależnego dziennika, którego naczelnym był jego ojciec, Witold Giełżyński (korygował on teksty syna, m.in. pod kątem gramatycznym [1] ). W latach 1943–1944 uczęszczał na tajne komplety Gimnazjum im. Tadeusza Reytana [2] . Po zakończeniu II wojny światowej kontynuował naukę najpierw w Państwowym Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego [3] , a następnie w Liceum Ogólnokształcącym im. Adama Mickiewicza (1948)[2] . Ukończył studia ekonomiczne w Szkole Głównej Handlowej (1952)[4] , po których został reporterem działu sportowego tygodnika „Dookoła Świata ” (na studiach pracował w piśmie „Repatriant”, które namawiało ludzi starej emigracji do powrotów do Polski[1] ). Sportowiec, dwukrotny mistrz Polski w wioślarstwie. Pracował w pismach: „Współczesność ”, „Panorama ”, „Kontynenty ” (prowadził dział Azji), od 1972 współpracował blisko z „Polityką ” (z której odszedł po strajku w Stoczni Gdańskiej w 1980). W stanie wojennym przeszedł do prasy drugiego obiegu , redagował miesięcznik „Vacat ” (ps. Jan Lech , Pol.X ., Weronika ), współredagował „Przegląd Wiadomości Agencyjnych ”. Ostatnim jego etatowym miejscem pracy w dziennikarstwie był „Tygodnik Solidarność ” w latach 1989–1992.
W 1987 uczestniczył w reaktywacji PPS , a w 1988 – w majowym i sierpniowym strajku w Stoczni Gdańskiej. Był członkiem Rady Programowej Unii Pracy . Związany z masonerią , której wybitnym przedstawicielem był także jego ojciec.
Od 1995 do 2006 rektor nieistniejącej już Wyższej Szkoły Komunikowania i Mediów Społecznych im. Jerzego Giedroycia w Warszawie.
Autor ok. pięciu tysięcy publikacji prasowych, komentarzy radiowych i telewizyjnych – oraz ponad 60 książek, głównie o Trzecim Świecie, jak i z zakresu problematyki społeczno-politycznej.
Odwiedził w wędrówkach reporterskich 85 krajów. Otrzymał za swą twórczość szereg nagród i wyróżnień m.in. nagrodę im. Juliana Bruna .
W latach 1960–1981 należał do PZPR [5] . Przyznał się do siedmiu lat współpracy z SB (TW ps. Jerzy Stefański ), zakończonej w 1964.
Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Krzyżem Zasługi [5] .
Mieszkał w Warszawie przy ul. T. Sygietyńskiego.
Pochowany 10 marca 2015 w grobie rodzinnym na cmentarzu Stare Powązki (kwatera 36-5-3,4)[6] .
Leopold Unger , Janusz Krasiński , Ludwik Jerzy Kern i Wojciech Giełżyński w Stowarzyszeniu Pisarzy Polskich (Warszawa, 2006)
Grób Wojciecha Giełżyńskiego na cmentarzu Powązkowskim
Twórczość
Indonezja, archipelag niepokojów . 1966, seria: Świat się zmienia . Brak numerów stron w książce
Oko w oko z polityką . 1968. Brak numerów stron w książce
Aż do najdalszych granic . Warszawa: Wydawnictwo Iskry , 1972, seria: Łowcy sensacji . Brak numerów stron w książce
Medytacje o Świecie Trzecim . 1972. Brak numerów stron w książce
Sto twarzy Jugosławii . 1977. Brak numerów stron w książce
Kraj świętych krów i biednych ludzi . Krajowa Agencja Wydawnicza , 1977. Brak numerów stron w książce
Rewolucja w imię Allacha . Książka i Wiedza, 1979. Brak numerów stron w książce
Rewolucja w imię Augusta Sandino . Wydawnictwo Iskry, 1979. ISBN 83-207-0142-2 . Brak numerów stron w książce
Jeśli nawet umrzesz, pozostań . 1979. Brak numerów stron w książce
Gra o Himalaje . Wydawnictwo Iskry, 1980. ISBN 83-207-0259-3 . Brak numerów stron w książce
Byłem gościem Chomeiniego . Książka i Wiedza , 1981. Brak numerów stron w książce
Gdańsk. Sierpień 80 . Lech Stefański (współautor). 1981. Brak numerów stron w książce
Moja prywatna Vistuliada . Wydawnictwo Iskry, 1983. ISBN 83-207-0638-6 . Brak numerów stron w książce
Budowanie Niepodległej . Paryż: Instytut Literacki , 1985. Brak numerów stron w książce
Edward Abramowski, zwiastun Solidarności . Wydawnictwo Polonia, 1986. ISBN 0-902352-53-9 . Brak numerów stron w książce
Ani Wschód ani Zachód . Oficyna Wydawnicza „Rytm” , 1989. Brak numerów stron w książce
Opiumowa dżungla . Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, 1989. ISBN 83-203-1819-X . Brak numerów stron w książce
Jaćwięgi są wśród nas . Warszawa: Wydawnictwo Iskry, 2001. ISBN 83-207-1666-7 . Brak numerów stron w książce
Nepal - horror i sielanka . Poznań: Wydawnictwo Kurpisz S.A., 2001. ISBN 83-88276-92-1 . Brak numerów stron w książce
Szatan wraca do Iranu . Krajowa Agencja Wydawnicza, 2001. ISBN 83-88072-35-8 . Brak numerów stron w książce
Prywatna historia XX wieku . Wydawnictwo Rosner i Wspólnicy , 2005. ISBN 83-89217-73-2 . Brak numerów stron w książce
Inne światy inne drogi . Bydgoszcz, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Branta, 2006. Brak numerów stron w książce
Wschód Wielkiego Wschodu . Warszawa: 2008, seria: Ex Oriente Lux. Brak numerów stron w książce
Pół świata – moje! . Oficyna Wydawnicza Volumen , 2012. ISBN 978-83-7233-411-4 . Brak numerów stron w książce
Przypisy
↑ a b c Nasz wywiad. Rozmowa z Wojciechem Giełżyńskim , w: Czas , nr 2-3(11-12)/1988, s. 39
↑ a b Giełżyński Wojciech . pisarzeibadacze.ibl.edu.pl. [dostęp 2025-01-13].
↑ Edmund Kujawski (red.), Witold Grabski (red.): „Pochodem idziemy...” Dzieje i legenda Szkoły im. Stefana Batorego w Warszawie . Warszawa: Stowarzyszenie Wychowanków Gimnazjum i Liceum im.Stefana Batorego w Warszawie, 2003, s. II 21. ISBN 83-06-02325-0 .
↑ Giełżyński Wojciech . encysol.pl. [dostęp 2025-01-13].
↑ a b Kto jest kim w Polsce 1984 . Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 237. ISBN 83-223-2073-6 .
↑ Cmentarz Stare Powązki: GIEŁŻYŃSCY , [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-07-26] .
Linki zewnętrzne