XII Korpus Armijny (Cesarstwo Niemieckie)

Ten artykuł dotyczy XII Korpusu Armijnego Cesarstwa Niemieckiego. Zobacz też: 12 Korpus Armijny – stronę ujednoznaczniającą.

XII Korpus Armijny

XII. Armee-Korps

Historia
Państwo	Cesarstwo Niemieckie
Sformowanie	1867
Rozformowanie	1919
Nazwa wyróżniająca	Saski
Dowódcy
Pierwszy	gen. Albert von Sachsen
Działania zbrojne
I wojna światowa
Organizacja
Dyslokacja	Drezno
Formacja	Armia Saska
Rodzaj wojsk	piechota
Podległość	II Inspekcja (do 1914) 3 Armia 2 Armia 7 Armia
Multimedia w Wikimedia Commons

XII Korpus Armijny (niem. XII. Armee-Korps) – wyższy związek taktyczny Armii Cesarstwa Niemieckiego.

29 czerwca 1912 armię niemiecką zorganizowano w 25 korpusów prowadzących rekrutację na terenach 22 terytorialnych okręgów korpuśnych. Każdy korpus tworzyły dwie dywizje piechoty, zwykle o kolejnych numerach. Korpusy zgrupowane były w osiem inspekcji armii^[1]. W sierpniu 1914 rozwinięto w Niemczech do etatów wojennych związki operacyjne (armie^[a]). W skład 3 Armii wszedł między innymi XII Korpus Armijny^[3][4]. W I wojnie światowej korpus walczył na froncie zachodnim^[5].

Korpus na stopie wojennej początkowo składał się ze sztabu korpusu, oddziałów korpuśnych i dwóch dywizji piechoty. Jednak wojna pozycyjna wymusiła bardziej płynną organizację korpusów, która umożliwiałaby przerzucanie nawet do sześciu dywizji na odcinki korpusów znajdujących się na głównym wysiłku obrony. Reformę tę sformalizowano w grudniu 1916^[6], a Korpus od tej pory traktowano jako tymczasowe zgrupowanie poszczególnych dywizji^[7].

Skład od 2 VIII 1914 do 20 IX 1915^[3][8]:

• dowództwo korpusu
• 23 Dywizja Piechoty
• 32 Dywizja Piechoty

• Nigel Thomas: Armia niemiecka w I wojnie światowej 1914–1915. T. 1. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2019. ISBN 978-83-8178-074-2.
• Nigel Thomas: Armia niemiecka w I wojnie światowej 1915–1917. T. 2. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2019. ISBN 978-83-8178-075-9.
• Nigel Thomas: Armia niemiecka w I wojnie światowej 1917–1918. T. 3. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2019. ISBN 978-83-8178-076-6.
• Jonathan Viser: Imperial German Third Field Army. [w:] The Prussian Machine [on-line]. prussianmachine.com. [dostęp 2025-01-09]. (ang.).
• Jonathan Viser: XII. Armeekorps Dresden. [w:] The Prussian Machine [on-line]. prussianmachine.com. [dostęp 2025-01-20]. (niem.).