XXI Korpus Armijny (Cesarstwo Niemieckie)

XXI Korpus Armijny
XXI. Armee-Korps
	Historia
Państwo	Cesarstwo Niemieckie
Sformowanie	1912
Rozformowanie	1919
	Dowódcy
Pierwszy	gen. Fritz von Below
	Działania zbrojne
	I wojna światowa
	Organizacja
Dyslokacja	Saarbrücken
Rodzaj wojsk	piechota
Podległość	VII Inspekcja (do VIII 1914) ; 6 Armia; 2 Armia; 10 Armia
	Multimedia w Wikimedia Commons

XXI Korpus Armijny (niem. XXI. Armee-Korps) – wyższy związek taktyczny Armii Cesarstwa Niemieckiego.

Charakterystyka

29 czerwca 1912 armię niemiecką zorganizowano w 25 korpusów prowadzących rekrutację na terenach 22 terytorialnych okręgów korpuśnych. Każdy korpus tworzyły dwie dywizje piechoty, zwykle o kolejnych numerach. Korpusy zgrupowane były w osiem inspekcji armii^[1].

W sierpniu 1914 rozwinięto w Niemczech do etatów wojennych związki operacyjne (armie^[a]). W skład 6 Armii wszedł między innymi XXI Korpus Armijny^[3]^[4]. W I wojnie światowej korpus walczył na froncie zachodnim^[5].

Korpus na stopie wojennej początkowo składał się ze sztabu korpusu, oddziałów korpuśnych i dwóch dywizji piechoty. Jednak wojna pozycyjna wymusiła bardziej płynną organizację korpusów, która umożliwiałaby przerzucanie nawet do sześciu dywizji na odcinki korpusów znajdujących się na głównym wysiłku obrony. Reformę tę sformalizowano w grudniu 1916^[6], a Korpus od tej pory traktowano jako tymczasowe zgrupowanie poszczególnych dywizji^[7].

Struktura organizacyjna

Skład od 2 VIII 1914 do 20 IX 1915^[3]^[8]:

Dowódcy korpusu

Stopień	Imię i nazwisko^[9]	Okres
Generał piechoty	Fritz von Below	1 IX 1912 – 4 IV 1915
Generał lejtnant	Oskar von Hutier	4 IV 1915 – 2 I 1917
Generał lejtnant	Ernst von Oven	2 I 1917 do końca wojny

Uwagi

↑ Armie polowe nie w pełni odpowiadały przedwojennym okręgom armijnym^[2].

Przypisy

↑ Thomas 2019a ↓, s. 6.
↑ Thomas 2019a ↓, s. 8.
↑ ^a ^b Thomas 2019a ↓, s. 13.
↑ 6 Armia Cesarstwa Niemieckiego ↓, XXI Korpus Armijny – dowództwo.
↑ Thomas 2019a ↓, s. 11.
↑ Thomas 2019b ↓, s. 8.
↑ Thomas 2019c ↓, s. 10.
↑ XXI Korpus Armijny Saarbrücken ↓, rozmieszczenie wojsk.
↑ XXI Korpus Armijny ↓, historia.

Bibliografia

Nigel Thomas: Armia niemiecka w I wojnie światowej 1914–1915. T. 1. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2019. ISBN 978-83-8178-074-2.
Nigel Thomas: Armia niemiecka w I wojnie światowej 1915–1917. T. 2. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2019. ISBN 978-83-8178-075-9.
Nigel Thomas: Armia niemiecka w I wojnie światowej 1917–1918. T. 3. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2019. ISBN 978-83-8178-076-6.
Jonathan Viser: Imperial German Sixth Army. [w:] The Prussian Machine [on-line]. prussianmachine.com. [dostęp 2025-01-16]. (ang.).
Jonathan Viser: XXI. Armeekorps Saarbrücken. [w:] The Prussian Machine [on-line]. prussianmachine.com. [dostęp 2025-01-18]. (niem.).
Jonathan Viser: XXI Army Corps. [w:] The Prussian Machine [on-line]. prussianmachine.com. [dostęp 2025-01-14]. (ang.).

[3] Armie polowe nie w pełni odpowiadały przedwojennym okręgom armijnym^[2].

[CITEREFThomas2019a6-1] Thomas 2019a ↓, s. 6.

[CITEREFThomas2019a8-2] Thomas 2019a ↓, s. 8.

[CITEREFThomas2019a13-4] Thomas 2019a ↓, s. 13.

[CITEREF6_Armia_Cesarstwa_NiemieckiegoXXI_Korpus_Armijny_–_dowództwo-5] 6 Armia Cesarstwa Niemieckiego ↓, XXI Korpus Armijny – dowództwo.

[CITEREFThomas2019a11-6] Thomas 2019a ↓, s. 11.

[CITEREFThomas2019b8-7] Thomas 2019b ↓, s. 8.

[CITEREFThomas2019c10-8] Thomas 2019c ↓, s. 10.

[CITEREFXXI_Korpus_Armijny_Saarbrückenrozmieszczenie_wojsk-9] XXI Korpus Armijny Saarbrücken ↓, rozmieszczenie wojsk.

[CITEREFXXI_Korpus_Armijnyhistoria-10] XXI Korpus Armijny ↓, historia.

[1]

[a]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[2]