|
Mol (België)
  Mol is een gemeente gelegen in het oosten van de Belgische provincie Antwerpen en telt ongeveer 38 000 inwoners[1]. Het is een toeristische hotspot in de Kempen, dankzij de Molse meren en het vele groen in Postel[2] Qua oppervlakte is het de op een na grootste gemeente in de provincie Antwerpen, na de stad Antwerpen. Mol ligt op de overgang tussen de Noorder- en Zuiderkempen. GeschiedenisDe gemeente is voortgekomen uit de Voogdij Mol, Balen en Dessel, die in de Napoleontische tijd werd opgeheven en waarbij Balen en Dessel zelfstandige gemeenten werden. Het gebied van Postel, tot dan toe zelfstandig bezit van de Abdij van Postel, werd bij de gemeente gevoegd en in 1818 werd ook de Geelse enclave Millegem aan Mol toegevoegd, waarmee het de meest uitgestrekte gemeente van België werd. De bijnaam van de Mollenaars is "Sopweikers". Hoelang Mol bestaat, is niet geweten, maar het gebied wordt al duizenden jaren bewoond. In de middeleeuwen was de streek gekend als Molle. De eerste lettergreep (Mol) verwijst naar de mulle zand. De tweede lettergreep (le) betekent "beboste hoogte". Sinds wanneer het gebied omschreven werd als Molle is evenmin geweten, maar men vermoedt rond 54 voor Christus, na de opstand van de Eburonen.[3] En de bewoning door hun nog overlevende nakomelingen en opvolgers: Toxandriërs en Tungri.[4] GeografieKernenMol is een uitgestrekte gemeente en bestaat uit 12 gehuchten: Achterbos, Centrum, Donk, Ezaart, Ginderbuiten, Gompel, Heidehuizen, Millegem, Rauw, Sluis, Wezel en het uitgestrekte en dunbevolkte Postel in het noorden, dat slechts door een smalle strook met de rest van Mol verbonden is. De gemeente Mol aanziet Centrum als een apart gehucht.[5] Ook Heidehuizen is een officieel gehucht, ook al staat het niet vermeld op diverse officiële kaarten en ondanks het ontbreken van een naambord dat de bebouwde kom aanduidt.[5][6]
Tendensen bevolking op 31.12.2022 Beboste oppervlakteNaar schatting[7] bedroeg de beboste oppervlakte van de gemeente Mol 4725 hectare in 1900. In 1950 was er, op basis van het kadaster, een bosareaal van 4.062 hectare.[8] In 1995 bleef nog 3750 hectare bos over.[7] Aangrenzende gemeenten
Bezienswaardigheden        Zie Lijst van onroerend erfgoed in Mol voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Burgerlijke bouwwerken
Religieuze bouwwerken
Musea
Houtig erfgoed
Demografie Bronnen: NIS en Gemeente Mol - Opm:1806 t/m 1970=volkstellingen op 31 december; vanaf 1980= inwoneraantal per 1 januari
PolitiekStructuurDe gemeente Mol ligt in het kieskanton Mol en het provinciedistrict Turnhout. Deze maken deel uit van het kiesarrondissement Mechelen-Turnhout en de kieskring Antwerpen. GeschiedenisBurgemeesters
19e eeuwIn het centrum van Mol was de sociëteit De Eendracht gelegen, de opvolger van het Molse rederijkersgezelschap. De liberaal-katholieke burgerij had tot dan toe het gemeentebestuur in handen. Omstreeks 1870 kwam daar verandering in, toen de katholieken het gemeentebestuur overnamen. De eerste schoolstrijd had tot gevolg dat er naast een 'neutrale' gemeenteschool, waar niet langer godsdienst tijdens de lesuren werd gegeven, ook een katholieke jongensschool werd gesticht door de Broeders van Liefde (waar nu 'het gesticht' is). Vanaf 1884 keerde de gemeenteschool naar haar oude toestand (dus met godsdienstonderwijs). De dorpsliberalen steunden vooral op de aanhang in de middenklasse van het dorp, de katholieken (kadodders genaamd) hadden aanhang in de buitengehuchten. In Mol-Centrum rekruteerde pastoor Cuypers een groot deel van de hoge burgerij, onder wie de familie Swinnen-De Clercqs. Deze brouwersfamilie sloot in het begin van de 20ste eeuw de Eendracht en richtte er vervolgens het Gildenhuis in. De Eendracht bouwde een zaal aan het Laar.[11] Legislatuur 2019 - 2024Burgemeester is Wim Caeyers (CD&V). Hij leidt een coalitie, bestaande uit CD&V en N-VA. Samen vormen ze de meerderheid met 20 op 33 zetels. Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen. Cultuur      Evenementen
Cultureel ambassadeurSinds 2005 wordt er jaarlijks een Mols gehucht aangeduid als Cultureel Ambassadeur. Bedoeling is dat dat gehucht door het jaar enkele activiteiten organiseert die gedeeltelijk worden gesponsord door de gemeente. Het Cultureel Ambassadeurschap vloeit voort uit de 'Molse Feesten', die al langer werden georganiseerd in juli en augustus op en rondom het Rondplein in het centrum.
Streekproducten
JeugdbewegingenDe gemeente Mol telt zo'n twintig jeugdbewegingsgroepen. Dat grote aantal is het gevolg van de vele gehuchten waarin onafhankelijk van elkaar jeugdbewegingen ontstonden. Vaak zijn deze ook nog eens opgesplitst in jongens- en meisjesgroepen. Hieronder een overzicht van de Molse jeugdbewegingen.[15] Daarnaast kent Mol ook verschillende andere werkingen, zoals het jeugdhuis en de speelpleinwerking.
Religie en levensbeschouwingDe parochies van Mol vormen samen met de parochies van Balen de pastorale eenheid 'De Heilige Apostelen' die op haar beurt deel uitmaakt van het dekenaat Zuiderkempen en het Bisdom Antwerpen. EconomieIn de 19e eeuw vestigden zich op het grondgebied van Mol tal van bedrijven:
Wekelijkse marktenKonijnenmarktDe dierenmarkt, in de volksmond konijnenmarkt genoemd, bestaat reeds sinds 1886 en vindt iedere zondag plaats van 8 tot 12 uur op het Rondplein. Indien het Rondplein niet beschikbaar is (bijvoorbeeld wegens een manifestatie), wordt de konijnenmarkt verplaatst naar de Adolf Reydamslaan en Jakob Smitslaan (beide straten zijn in Mol beter bekend als "Den Boulevard"). De konijnenmarkt heeft begin jaren 1990 stof doen opwaaien omdat er allerhande huisdieren werden verkocht. Daarnaast mogen op de markt zowel handelaars als particulieren verkopen. Dierenrechtenorganisaties waren van mening dat mensen impulsief een huisdier kochten. Door dit impulsieve gedrag zouden veel van die dieren worden verwaarloosd, gedumpt, gedood (al dan niet door een dierenarts) of stonden de nieuwe eigenaars enkele weken later terug op de markt om het dier opnieuw te verkopen. Zo hebben aanhangers van GAIA via diverse televisieprogramma's, zoals Telefacts en Het ei van Christoffels, de "wanpraktijken" op de Molse Konijnenmarkt in beeld laten brengen.[16] Gezien dergelijke "wanpraktijken" zich ook voordeden op andere dierenmarkten in België werd in 1995 de Belgische wet betreffende "het welzijn en bescherming van de dieren" aangepast, waardoor het nationaal verboden werd om op openbare markten honden of katten te verkopen. Ook mogen dierenwinkels sindsdien hun dieren niet meer zichtbaar plaatsen vanop straat.[17] Tegenwoordig mag men op de Molse Konijnenmarkt enkel pluimvee, vogels, knaagdieren en vissen verkopen. Ook dierenbenodigdheden (inclusief diereneten) en waterplanten worden op deze dierenmarkt aangeboden.[18] BoerenmarktDe eerste boerenmarkt vond plaats op 9 maart 2008 in de Corbiestraat. Sindsdien kunnen zowel handelaars als particulieren hier op zondag tussen 08:00 en 12:00 uur hun groenten, fruit, bloemen, natuur- en zuivelproducten, etenswaren en drank verkopen.[18] Particulieren hoeven niet in het bezit te zijn van een leurderskaart, maar moeten zich 's ochtends wel tijdig melden bij de marktleider. De beslissing om een Boerenmarkt in te richten, is een onrechtstreeks gevolg van de wijziging van de wet op "het welzijn en bescherming van de dieren" in 1995 (zie kopje "Konijnenmarkt"). Hierdoor verloor de konijnenmarkt een groot deel van haar charme, met als gevolg dat het aantal bezoekers en handelaars in de daaropvolgende jaren steeds achteruit ging.[19] DinsdagmarktDeze gaat elke dinsdag door (behalve met Kerstmis of Nieuwjaar) op het Rondplein en in de Corbiestraat tussen 8 en 12 uur. Op de Dinsdagmarkt staan enkel ambulante handelaars of personen met een leurderskaart. Sociale kaartGemeenschapsinstelling De KempenIn 1878 kochten de Broeders van Liefde twee panden (de Zwaan en het Secretarishuis) in de gemeente en openden een kostschool. Een jaar later werd er een normaalschool toegevoegd en in 1884 werd de kapel gewijd. In 1893 werd de school verkocht aan de overheid en deze voegde een derde pand (Sint-Joris) toe. De gevels werden afgebroken en vervangen en er werd een Weldadigheidsschool in ondergebracht (Koninklijk Besluit van 29 januari 1894). Deze werd later omgevormd tot het Rijksopvoedingsgesticht (KB van 16 april 1923).[20] Later werd deze hervormd naar Gemeenschapsinstelling De Kempen met twee campussen, met name De Markt en De Hutten.[21] Bekende inwoners
Partnersteden
Voormalige partnerstedenDe gemeente Mol zette in januari 2011 een punt achter de stedenband met Pejë (Kosovo).[22] In 2021 werd ook de stedenband met de Duitse gemeente Kall, die bestond sinds 1980, stopgezet.[23] Externe linksBronnen, noten en/of referenties
 Zie de categorie Mol, Belgium van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
.svg){kind=small}  ·  ·  
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
