13 Kołobrzeski Batalion Saperów

13 Batalion Saperów

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1944
Rozformowanie	1989
Nazwa wyróżniająca	Kołobrzeski[1][2]
Tradycje
Kontynuacja	13 Ośrodek Szkolenia Specjalistów Wojsk Inżynieryjnych 3 pułk saperów
Dowódcy
Pierwszy	mjr dypl. Adolf Lewkowicz
Ostatni	ppłk dypl. Henryk Wolski
Organizacja
Numer	JW 2467[3][4]
Dyslokacja	Kraków[5] Dębica
Rodzaj wojsk	Wojska inżynieryjne
Podległość	6 Pomorska Dywizja Piechoty[5]
Odznaczenia

13 Kołobrzeski Batalion Saperów (13 bsap) – samodzielny pododdział wojsk inżynieryjnych ludowego Wojska Polskiego.

Sformowany w Dawidówce koło Żytomierza na podstawie rozkazu dowódcy 1 Armii Polskiej w ZSRR nr 0130 z 5 lipca 1944 jako jednostka 6 Pomorskiej Dywizji Piechoty.

Przysięgę żołnierze batalionu złożyli w rejonie Przemyśla 18 października 1944.

Dowódcy batalionu^[6][7]

• mjr dypl. Adolf Lewkowicz – 08.1944 – 11.1944
• mjr Michał Bogdanów – 11.1944 – 11.1945
• por. Mikołaj Radionow – 11.1945 – 02.1946
• kpt. Henryk Jarosz – 03.1946 – 03.1947^[8]
• kpt Bolesław Kłak – 03.1947 – 04.1948^[9]
• mjr Tadeusz Smażewski – 04.1948 – 11.1951
• mjr Zenon Sawicz – 11.1951 – 03.1953
• kpt. Edward Tyli – 03.1953 – 11.1955
• kpt. Mieczysław Męczyński –11.1955 – 10.1961
• ppłk Lesław Data – 10.1961 – 03.1968
• ppłk Ryszard Krąg – 04.1968 – 12.1973
• ppłk Eugeniusz Pacholarz – 03.1968 – 04.1968, 12.1973 – 12.1978
• ppłk Jerzy Maruszak – 12.1978 – 04.1987
• ppłk dypl. Henryk Wolski – 04.1987 – 01.1989

Etat 04/506^[10]

• dowództwo i sztab
• 3 x kompanie saperów
  • 3 x pluton saperów
  • drużyna zaopatrzenia
• kwatermistrzostwo
  • magazyn techniczny
  • drużyna gospodarcza

Razem w batalionie było: 254 żołnierzy, w tym oficerów – 33, podoficerów – 44, szeregowych – 177.

sprzęt:

• samochody – 3
• łodzie MN – 1

Po wojnie na terenie kraju rozminowywał tereny woj. krakowskiego w powiatach: Wadowice, Bielsko i Żywiec,oraz woj. rzeszowskiego i kieleckiego. Rozminowywał również Przełęcz Dukielską. W woj. rzeszowskim i krakowskim w akcjach przeciwlodowych ochraniał mosty na rz. Wisłoka. Likwidował skutki huraganu w woj. rzeszowskim. Budował też mosty i wykonywał prace melioracyjne w powiecie radomskim, uczestniczył w renowacji kopców Krakusa, Wandy i Kościuszki w Krakowie. W miejscowości Ropczyce pomagał przy budowie stadionu sportowego. Za zasługi w działaniach wojennych otrzymał krzyż Krzyż Srebrny Virtuti Militari rozkazem Naczelnego Dowódcy WP nr 105 z 4 kwietnia 1946. W okresie pokojowym otrzymał odznaki: „Za zasługi w Zwalczaniu Powodzi”, „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi” i „Polskiego Czerwonego Krzyża” III stopnia^[11]

W marcu 1946 dyslokowano batalion z Oświęcimia do Krakowa. W 1948 batalion otrzymał sztandar wojskowy ufundowany przez mieszkańców Krakowa. We wrześniu 1948 dyslokowano go z Krakowa do Dębicy^[12]. (JW 2467).

Rozkazem MON Nr 0025/Org. z 2 kwietnia 1957 batalion został włączony w skład 9 Dywizji Piechoty.

W 1989 batalion zostaje przekształcony w 13 Ośrodek Szkolenia Specjalistów Wojsk Inżynieryjnych. Z dniem 1 maja 1995 13 OSSWInż został przeformowany w 3 pułk saperów.

• Zdzisław Barszczewski: Przywrócone życiu. Rozminowanie ziem Polski. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 1998. ISBN 83-11-08751-2.
• Franciszek Kaczmarski, Stanisław Soroka: Wojska inżynieryjne LWP w latach 1945–1979. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. ISBN 83-11-06710-4.
• Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945–1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
• Juliusz Malczewski, Roman Polkowski: Wojsko Polskie. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek inżynieryjno-saperskich, drogowych i chemicznych. T. 4. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970.
• Mikołaj Plikus (red.): Mała kronika ludowego Wojska Polskiego 1943–1973. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.