Lucyfer z Cagliari

Święty
Lucyfer z Cagliari

Lucifero Calaritano

biskup
Miejsce urodzenia	Cagliari
Data i miejsce śmierci	ok. 370 Cagliari
Czczony przez	Kościół katolicki
Wspomnienie	15 maja
Szczególne miejsca kultu	Kościół św. Lucyfera w Cagliari

Lucyfer z Cagliari, również Lucyferiusz z Calaris, wł. Lucifero Calaritano (zm. 370 lub 371) – biskup Cagliari na Sardynii od ok. 353 roku, przeciwnik arianizmu, wokół którego powstał heterodoksyjny ruch lucyferian, święty Kościoła katolickiego.

Na synodzie w Mediolanie w 355 roku przeciwstawił się jako legat papieża Liberiusza cesarzowi rzymskiemu Konstancjuszowi II (zwolennikowi arian) i bronił stanowczo biskupa Atanazego, za co został skazany na wygnanie. Przebywał najpierw w Palestynie, a następnie w Tebach. Pisał stamtąd pamflety skierowane przeciw cesarzowi.

W 361 roku kolejny cesarz Rzymu, Julian Apostata, odwołał banicję, a Lucyfer udał się do Antiochii. W 362 roku, podczas synodu w Aleksandrii, przyłączył się do zwolenników Paulina, którego wyświęcił samowolnie na biskupa Antiochii, co spowodowało schizmę zwolenników Melecjusza. Działania Lucyfera zostały potępione m.in. przez Euzebiusza z Vercelli. Być może został nawet ekskomunikowany, co sugerują prace Ambrożego, Augustyna z Hippony i Hieronima ze Strydonu (autora polemiki z Lucyferem Altercatio Luciferiani et orthodoxi). Lucyfer opuścił w końcu Syrię i powrócił w 362 roku na Sardynię, gdzie zgromadził licznych zwolenników zwanych lucyferianami (nie mylić z lucyferianami, czcicielami Lucyfera, wodza zbuntowanych aniołów). Zmarł ok. 370 roku.

W czasie wygnania, Lucyfer napisał pięć pism, skierowanych do cesarza Konstancjusza II:

• O nie obcowaniu z heretykami (De non conveniendo cum haereticis), dzieło podejmujące kwestię współistnienia chrześcijan z tymi, którzy zniekształcają prawowierną wiarę;
• O królach apostatach (De regibus apostaticis);
• Obrona św. Atanazego (Pro sancto Athanasio);
• O tym, czy nie należy przebaczać grzesznikom (De non parcendo in Deum deliquentibus), dzieło skierowane przeciwko donatystom, którzy twierdzili, że popełnienie grzechu ciężkiego po chrzcie na zawsze wyklucza ze wspólnoty Kościoła;
• Umierać za Syna Bożego (Moriendum esse pro Dei filio).

Zachowane prace Lucyfera dotyczą krytyki arian i walki z herezją (De non conveniendo cum haereticis, De regibus apostaticis oraz De S. Athanasio), są też cennym świadectwem ówczesnej wersji łacińskiego przekładu Biblii, na którą się chętnie powoływał.
W pismach tych Lucyferiusz ostro krytykuje cesarza za sprzyjanie arianom. Wzywa go do pokuty i powrotu do prawdziwego Kościoła. Od imienia Lucyferiusza, radykalni zwolennicy wiary nicejskiej zwani byli lucyferianami^[1].

Lucyfer z Cagliari był czczony w swej diecezji, jednak nie wszedł do Martyrologium Rzymskiego, ani też nie stał się obiektem powszechnego kultu w Kościele. Imię, jakie nosił, nie miało wówczas (w IV wieku) negatywnych konotacji, pochodzi ono od słów „niosący światłość”, „promienny” „świetlny”.

Jego wspomnienie liturgiczne na Sardynii obchodzone jest 20 maja^[2].

• kult świętych
• święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
• wstawiennictwo świętych

• Cross, F. L. ed. The Oxford Dictionary of the Christian Church. New York: Oxford UP, 1978.
• Englebert, Omer. The Lives of the Saints. Christopher and Anne Fremantle, trans. New York: Barnes & Noble Books, 1994. Nihil obstat, Imprimatur 1951.
• Lucyfer z Caglari. DEON.pl z inicjatywy SJ i Wydawnictwa WAM. [dostęp 2012-02-18].

• Lucyfer, biskup z Calaris. bautz.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-08)]. na Kirchenlexikon (niem.)
• Lucifer of Cagliari na Catholic Encyclopedia (ang.)