Owoce przed zbioremOwoc w całości oraz w przekroju poprzecznym i podłużnym
Melonowiec właściwy (Carica papayaL.), nazywany przeważnie papają, czasami nieściśle drzewem melonowym – gatunekrośliny z rodziny melonowcowatych (Caricaceae). Pochodzi z Ameryki Południowej, Środkowej i południowych rejonów Ameryki Północnej (Meksyk, Floryda)[3]. Uprawiany w tropikach i subtropikach.
Morfologia
Pokrój
Z powodu wyglądu i wymiarów sięgających 10 m rośliny tego gatunku bywają określane jako drzewa, aczkolwiek słabo drewniejąca łodyga[5] jest też powodem zaliczania ich do bylin[6]. Na łodydze zachowują się widoczne „blizny” po opadłych liściach i owocach.
Roślina jest zasadniczo dwupienna. Kwiaty wyrastają w zagłębieniach liści (na połączeniu z łodygą). Drobniejsze kwiaty męskie zebrane są w grona, większe żeńskie wyrastają po 3. Mają 5-krotny kielich, białawą koronę (w męskich kwiatach jest lejkowata, 5-płatkowa, w żeńskich 5-płatkowa), 1 słupek.
Owalne lub gruszkowate jagody o długości do 45 cm i średnicy do 30 cm. Owoce dojrzałe są miękkie i zmieniają kolor z zielonego na pomarańczowy lub ciemnożółty. Wnętrze owocu zawiera dużą liczbę małych, kulistych i jadalnych nasion.
Zastosowanie
Rośliny owocowe. Jest powszechnie uprawiana w krajach tropikalnych. Owoce dojrzewają już na jednorocznych roślinach.
Kulinaria. Jadalne są zarówno miąższ, jak i skórka owoców. Owoce mogą być spożywane na surowo, nadają się również na przetwory. Wytwarza się z nich marmoladę, napój alkoholowy, kandyzuje się je oraz konserwuje w puszkach. Jadalne są także niedojrzałe owoce, które przed spożyciem należy ugotować.
Miąższ owocu jest bogaty w witaminy i ubogi w kwasy. Dzięki dużej zawartości papainy ułatwia trawienie. Wspomnieć należy też o znacznej zawartości alaniny (116 mg na 100 g) oraz β-karotenu (1,2 mg na 100 g)[7].
Dane liczbowe na podstawie: [7] Wartości RDA i AI wyznaczone na podstawie danych Institute of Health[8]
Przypisy
↑Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04](ang.).
↑Carica papaya, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species(ang.).
↑WaldemarW.FortunaWaldemarW. i inni red., Rośliny kwiatowe. [T.] 2, Warszawa: "Muza", 1998, ISBN 83-7079-779-2, OCLC830208478. Brak numerów stron w książce
↑ abAlicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 630. ISBN 83-214-1305-6.
↑ abHannaH.KunachowiczHannaH. i inni, Tabele składu i wartości odżywczej żywności, wyd. II zmienione, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2017, s. 621, ISBN 978-83-200-5311-1.
